Ortadoğu’da her yeni sabah, eski bir planın yeniden sahneye konduğu bir oyunun perdesidir. Suriye ise bu oyunun merkez üssüdür. Ve şimdi sahnede yeni bir perde daha açıldı: Süveyda krizi.

İlk bakışta bir mezhep çatışması gibi görünen bu gelişmeler, derinlemesine bakıldığında çok daha geniş ve hesaplı bir senaryonun parçalarıdır. Dürzilerle bedevi aşiretler arasında yaşanan gerilim; adam kaçırmalar, toprak kavgaları ve karşılıklı saldırılarla başlamış gibi görünebilir. Ama perde arkasındaki el, bu gerilimleri büyüterek devlet dışı bir isyana dönüştürme niyetindeydi. Ve o el, İsrail’di.

Süveyda’daki Dürzi gruplar, bir süredir Şam yönetimiyle ipleri germişti. Ancak asıl kırılma, Dürzilerin doğrudan İsrail’den yardım talep etmesiyle yaşandı. İsrail, uçaklarını ve İHA’larını gönderdi; Suriye askerlerini hedef aldı. Sadece bu değil... Keskin nişancılar, sabotaj ekipleri, psikolojik savaş unsurları da sahadaydı. Hedef, Süveyda üzerinden bir “Davut Koridoru” açmak ve Suriye’yi güneyden kuşatmaktı. Ama olmadı.

Çünkü Suriye’de bu kez farklı bir akıl devreye girdi.

Devlet, doğrudan müdahale etmek yerine, aşiretleri devreye soktu. 40’tan fazla bedevi aşireti, sadece Süveyda’da değil, İsrail’in planladığı geniş etki alanında bir set gibi kullanıldı. Bu, düşük maliyetli ama yüksek etkili bir stratejiydi. İsrail’in vekil savaş stratejisine karşı “yerli savunma modeli”... Ve bu kez işe yaradı.

Bu noktada akıllara şu soru geliyor: Türkiye bu oyunun neresinde?

Türkiye, bölgede sadece diplomatik değil, toplumsal ve kültürel düzeyde de derin ilişkilere sahip. Aşiretlerle temas hâlinde olması sır değil. Süveyda’daki gelişmeler, Ankara’nın yıllardır geliştirdiği “sessiz derin siyaset”in etkili olup olmadığını da düşündürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kısa süre önce yaptığı “Sabrımız tükenmiştir” açıklaması, acaba bu sahadaki gelişmelere örtük bir karşılık mıydı?

Türkiye artık sadece izleyen değil, yönlendiren ülke konumundadır. Suriye’nin kuzeyinde olduğu gibi, güneyinde de dengeleri etkileyecek kapasiteye sahiptir. Ve asıl önemli olan, bu hamleleri sadece askeri değil, sosyolojik zeminde yapmasıdır.

Ama bu süreçte unutulmaması gereken bir gerçek var: Her damla kan, her çatışma, geleceğin nefretini doğurur. Dürziler, kendi gençlerini ateşe attılar. Aşiretler, evlatlarını toprağa verdi. İsrail için bu sadece bir harita operasyonuydu ama bölgede yaşayan halklar için bir felaketti.

Ve şimdi herkesin kendine sorması gereken soru şu: Bu dökülen kanın faydası kime, zararı kime?

Suriye’de olanlar sadece Suriye’yi ilgilendirmiyor. Yeni dünya düzeninin çatısı, bu coğrafyada atılıyor. İsrail, küçük devletçiklere bölünmüş, birbirine düşman yapılar istiyor. Amerika geri çekiliyor. Fransa kayboldu. İngiltere sadece izliyor. Ama Türkiye “Böldürmem” diyor.

Ve işte bu yüzden, Suriye sadece bir savaş alanı değil, aynı zamanda irade beyanıdır. Bu irade, artık sadece tanklarla değil, toplumsal akılla, tarihsel hafızayla ve stratejik derinlikle yazılıyor.

Suriye’de neler oluyor diye soruyorsanız...
Aslında dünya yeniden kuruluyor.
Ve biz, bu kez izlemiyoruz. 
Bizzat Oyunun içindeyiz.