"Kan kardeşi" diyorlar ya... Yok öyle bir şey. Bunlar olsa olsa kan kanseri! Yardım etmek için değil, yardım üzerinden semirmek için kurulmuş yapılar. Dernek adı altında büyüyen birer tümör gibiler... Yavaş yavaş toplumsal vicdanı, güveni, inancı kemiriyorlar.
Her Ramazan bir koli. Her Kurban Bayramı bir hisse. Bayram yoksa Afrika’da kuyu, Suriye’de yetimhane… Ne istersen var. Katalogda acı, görsellikte duygu sömürüsü, sonunda ise yüklü banka hesapları.
Kampanyalarla milyonlar toplanıyor. Ama sonra? Ya hiç yapılmamış işler için kesilen şişkin faturalarla paralar buharlaşıyor, ya da 1 liralık masraf 100 gösterilip farkı ceplere indiriliyor.
Üstelik bu yetmiyor, yöneticilere “huzur hakkı” adı altında %25’lik komisyonlar yazılıyor. Düşünsenize: 10 milyon dolarlık bağışta %25 huzur hakkı, tam 2.5 milyon dolar demek.
Parayı aklamak içinse tek gereken şey: kılıfına uygun bir gerekçe. “Proje gideri”, “kampanya masrafı”, “organizasyon desteği”… Hepsi hazır.
Karapara, kamu kaynağı, ihale oyunları, hemşeri kontenjanı… Tüm bunlar bir ağ gibi örülmüş.
Şeffaflık yok, denetim göstermelik, etik tamamen buhar olmuş durumda.
Ve bu sistemin en büyük mağdurları:
– Gerçek ihtiyaç sahipleri
– Gerçek bağışçılar
– Ve elini taşın altına koyan gerçek STK’lar
Artık gözümüzün içine baka baka kandırılmak istemiyoruz.
Yardımın adı tertemiz, ama icraatı pisliğe bulanmış.
SON ÇAĞRI
Bu yazı bir öfke değil, bir çağrıdır.
Gördüğünüz haksızlığı ifşa edin.
Bağış yaparken sorgulayın.
Şeffaf olmayan, hesap vermeyen yapılardan uzak durun.
Unutmayın: susmak, bu düzeni sürdürmektir.
ÇÖZÜM YOLU
Zorunlu bağımsız denetim: Belli bütçeyi aşan dernekler yılda bir kez denetlenmeli, raporlar halka açık olmalı.
1- Gerçek zamanlı harcama takibi: Bağışlar kimin ne zaman neye harcadığına kadar takip edilebilmeli.
2- Huzur hakkı sınırı: Yönetici ödemeleri sınırlandırılmalı ve açıklanmalı.
3- Fatura şişirmeye ceza: Usulsüzlük yapanlar kamu zararı kapsamına girerek ağır ceza almalı.
4- Bağışçı koruma yasası: Bağışçıların yasal takip ve itiraz hakkı olmalı.
Yardım üzerinden zenginleşen bu sistem hastalıklı değil, kanserli bir düzendir.
Ve kanserle mücadele etmenin tek yolu: teşhis etmek, ifşa etmek ve temizlemektir.