Adalet tüm dünyada bir terazi ile temsil edilir.
Teraziyi elinde tutan gözü bağlı bir kadın heykeli tüm dünyada olduğu gibi, bizim adliyelerimizde de vardır.
Bu heykel Themis Heykeli!
THEMİS Yunan Mitolojisinde yer alan adalet tanrıçasının adı!
Tüm dünya ülkelerinde kullanılan bu simgenin anlamı da, yine tüm ülkelerde ortaktır..
Tanrıçanın; gözünün bağlı oluşu tarafsızlığını, sol elinde yukarıda olan terazi adaleti ve eşitliği, sağ elinde aşağıda duran kılıç ise gerektiğinde verilecek cezaların keskinliğini, ayağının altında bulunan kitap üzerinde ezilmiş yılan ise; kanuna uygun olarak, suçlunun adalet ayağı altında ezildiğini temsil ediyormuş.
Ayrıca terazinin sol elde ve üstte duruşu da, "önce" adaleti sağlayıp, "gerekirse" fizyolojik olarak sağ el gücü ile kılıcı kaldırmakmış!!
Peki sol elindeki terazinin anlamı olan "ADALET"
Onun anlamı ne?
Adalet= (TDK) Hak ve hukuka uygunluk, hak ve hukuku gözetme ve yerine getirme, doğruluk, âdillik!
Âdil=(TDK) Hakka ve hukuka uygun davranma.
Şimdi; bu tanımlardan sonra, başlasın "İRONİK SORGULAMALAR"!
THEMİS HEYKELİ EVRİM GEÇİRİYOR!
M.Ö 700 lü yıllarda varolan bu mitolojik simge, yıl 2024= (yaklaşık) 2724 yıldır var!
Ve böyle gelmiş, kabul görmüş, her bir hareketine bir anlam yüklenmiş iken; ülkemizde son 15 yılda evrim geçirmeye başlamış!
Nasıl mı?
Şimdi; bu Themis'in gözlerinin kapalı oluşu tarafsızlığı temsil ediyormuş ya...
Son yıllarda ülkemizdeki bazı adliyelerde yapılan heykellerde göz bandı açılmış biliyor muydunuz?!
Göz bandı açık heykellerin açıklaması olarak da "Hâkim görerek daha objektif olabilir" deniyormuş....!
Ya da her adliyede tek iken İstanbul Adalet Sarayı'nda iki tane varmış..
Hemen girişte...
Görüldüğü üzere heykelin birinde terazi ters elde (sağ)..
Sol elinde terazi-sağ elinde kılıç olmasının anlamı, sağ elin fizyolojik gücü ile kılıcı sallaması iken; İstanbul Adliyesinde girişte olan iki heykelden biri normal iken birinde tersmiş!
Bu konularda yapılan bir çok haberde var..(Görsellere ve haberlere siz de bakın)
Bu haberlerde heykelin "adaletin tekliğini simgelerken" burada neden iki tane olduğu ayrı sorgulanmış zaten...
Tabii ki yanyana iki heykeldeki kılıç ve terazinin, her yerde olduğundan farklı olarak neden ters yerleşimli olduğu da!
Bu duruma da "simetrik duruş gerekliliği" denmiş.....
Biz bu adalet terazisinin kefeleri mi bozuldu diye düşünürken; ironik sorgulamanın faydaları ile bunu da bulduk, çok şükür!!
Sebep heykellermiş ya!!!!
Adaletin kimyasını bozan bunlar galiba!!
Bir adliyede iki heykel olunca ve terazi-kılıç el değiştirdiği için, çok benzeyen durumlarda, çok farklı kararlar verilebiliyor olabilir mi?!
Örnek mi?
Örnek çook...
Son yıllarda tanımlarını verdiğimiz, "adalet/hak/hukuk" kavramları bizlerin acabalarla baktığı kavramlar olmaya başladı!
Neden?
Meselâ; daha iddianamesi hazırlanırken tutuklanan ve yıllardır hapiste iddaların tamamlanmasını bekleyenlerle, suçu net ve iddianamesi hazır olan bazılarının "iyi hal" gerekçesi ile tutuksuz yargılanması veya dava sonuçlansa da cezalarının ertelenmesi arasındaki fark bu olabilir mi?
O heykelin; terazi tutan sol elinin üstte, kılıç tutan elinin altta oluşu tam da bu yüzdenmiş!
Önce tartıp, adaletin dengesini bulduktan sonra "gerekirse" kılıcı kaldırmakmış!!
Kılıcı havada tutarak terazinin dengesini bulmaya çalışmak değil!!
Depremde yıkılan yapıların müteahhitlerinin davalarındaki farklar, şiddet davalarında gördüğümüz tutarsızlıklar, bazı istismar davalarında ileri sürelen kabul edilemez gerekçeler...
Say say bitmez!
Veya; sosyal medya fenomenlerinin vergi kaçırdığı ve kara para akladığı gerekçesiyle mal varlıklarına el konuyor, tutuklanıyor, bu süper..
Biz de alkışlıyoruz elbette bu kararları...
Ama vergi kaçırıp kara para aklayan sadece onlar mı?
Gözümüzün içine baka baka, çoğu medyaya yansıyan kayıtlarla belgeli, vergi mükelkefi "bazı şahsiyetlerin" milyar dolarlık borçları niye ceza almıyor?
Niye yapı üstüne yapı, kapı üstüne kapı gibi; tekrar tekrar yapılandırmalara, önlerinde aşılmaz kapılar konmaya doyulmuyor?
Bunlar da teraziyi sağ eli ile daha güçlü tutan heykel yüzündendir belki, kim bilir?
Ya da hayvan hakları yasasında net cezası belirlenmişken, o canlara zulüm yapıp, öldürenlerin "iyi hal" kavramı neden?
Bir canlıya zulüm eden, işgence eden bir "varlık!" mahkemede nasıl "iyi bir hal" göstermiş olabilir ki?
O heykelin gözünün kapalılığı da bu sebeptenmiş demek ki!
Bakanın gözü boyanmasın diye!
Yine son yıllarda ortaya çıkan ve "Bizden/Sizden" kalıpları, hayatımızın her alanında yer ettiği gibi bu alanda da mı oluştu acaba?
Bu Themis heykelinin gözünün açılması için gösterilen sebep "görerek objektif olmak"? da bunu mu ifade ediyor acaba?
İşte heykelin gözünü açarsanız olacağı bu!
Acaba kişinin kim olduğu görülmeye mi başlandı?
Sebep yine heykel!!
Yazacak o kadar şey var ki...........
Reele dönersek; son yapılan anket araştırmalarında sorulmuş:
"Ülkemizde size güven vermeyen şey nedir?" Diye...
Cevap: Açık ara farkla "Adalet" !!
Her mahkeme salonunda yazar "ADALET MÜLKÜN TEMELİDİR"
Buradaki "mülk" devlet olarak tabir edilir..
Ve bu Atatürk'ün söylediği bir söz olmasına rağmen, Hz. Ömer tarafından da kullanılmış bir cümledir...
Şimdi; ezelden günümüze devlet mülk ise, temeli de adalet ise, adalet sarsılırsa ne olur?
Bir milletin adalet kaygısı varsa, o devlet temelinden sarsılıyor demektir!
Eğer adalet terazisinin bozulmasının sebebi bu heykeller ise, heykeltraşları göreve davet ediyoruz!
Ve bu heykelleri yapanlara ithaf ederek bitirelim...
Lütfen ivedilikle düzeltin!
Heykelin gözü yine bağlı olsun ki; kim olduğuna göre karar verilemesin!
Terazi solda ve yukarıda, kılıç sağda ve aşağıda olsun ki; önce tartılsın, sonra gerekirse sağ el gücüyle kim olduğu farketmeksizin kılıç sallansın!
Sayın heykeltraşlar; neyse ki ayağının altındaki başı ezilmiş yılanı hiç bir heykelde değiştirmemişsiniz, sağolun...
Bu da bir ümit...
Heykelin bu bölümündeki; "Kanun kitabına uygun suçlular, elbet bir gün adaletin ayağı altında ezilecektir" anlamı değişmemiş en azından!
Bu teşekkür ve ümit ile diyelim ki; inşallah diğer "adalet dengesini" bozan tüm heykel düzeltmeleri tez zamanda yapılır...
Neyse; çok uzattık ama en azından anladık ki "adalet" değilmiş bozulan....
Heykellermiş!
Buna da şükür diyelim….
VESSELÂM...
