Geçen hafta Ramazan hoş geldi ama boş gitmesin dedik..
Orucun tek başına aç kalmak değil, genel bir nefis terbiyesi olduğundan bahsettik..
Bu hafta da tutulan oruçları başka bir çok alanda kendimize vesîle kılmanın yollarını paylaşalım inşallah..
"ORUÇ SIHHATTİR"
"ORUÇ TUT, SIHHAT BUL"
Ramazan ayı geldiğinde; camiilerin mahyalarında yazılan bu cümleler, Hadis-i Şerif'tir..
1400 yıl önce Efendimiz, (SAV) tıp ilmi yokken bunu söylemiştir..
Günümüzde de diyetisyenler ve fitoterapi uzmanları, zaman zaman "Oruç Diyeti" adıyla diyet listeleri paylaşırlar.
Vücudu arındırma, yenileme olarak değerlendirip, ismine "detoks" veya "oruç" derler..
Oruç; niyetle yapılan, farz bir ibadetin adıdır!
Farkında olmadan, yapılan diyetin adına "Oruç" demek doğru değildir!
Ancak olumlayarak bakarsak, ibadet olarak oruç tutmayan insanlar belki şunu düşünebilir, "oruç tutamıyorum, zor geliyor" diyoruz ya...
Diyet yaparken, sağlık veya daha fit olmak adına yapabiliyorsak bunu, gelin Ramazan ayında üzerimize farz kılınmış hâli ile ve gerçek oruç adıyla niyet ederek tutalım..
Bu tavsiyeden sonra diyelim ki;
Oruçlu olmak sadece aç kalmak değildir!
Sadece aç kalmak, diyet yapmakla eş değerdir!
Oruç nefsi terbiyedir!
Bile isteye Allah'ın (CC) rızasını kazanmak niyetiyle, tercihtir!
Peki sadece aç kalmak yetmez ise, ne yapmak gerekir?
Oruç Allah'ın (CC) emri olarak, onun rızasını kazanmak niyetiyle tutulmalıdır.
Yani, niyet şarttır!
Her güne ayrı niyet sorulur..
"Niyetlenmeyi unuttum, orucum kabul müdür?"
Edilmelidir evet; ancak unutulması hâlinde sahura kalkmak veya Ramazan ayında oruç tutmaya karar vermiş olmak da zaten kalben niyettir, ama dil ile niyet menduptur.(Yapılması sevap, yapılmaması günah olmayan şey)
Zîra, Rabbimiz zaten içimizden geçen her şeyi gören ve bilendir...
Niyetimize binâen oruç tuttuk, daha fazlası gerekir!
Yaşantımızda eksi gördüğümüz tavırların düzeltilmesine de niyet etmeliyiz!
Gıybet eden, pembe diye hafiflettiğimiz küçük yalanları söyleyen, kalp kıran dilimize de oruç tutturmalı, dinleyen kulağımıza da..
Gereksiz veya günaha sevkeden şeyleri izlediğimiz gözlere de..
Ve bu şekliyle oruç tutabilirsek adı gerçekten oruç olur ve her yönüyle nefs terbiye edilir!
Asabî bir karakterdeyiz diyelim; asabî oruçlu insana Efendimiz'in (SAV) tavsiyesi:
“Oruç perdedir. Biriniz bir gün oruç tutacak olursa kötü söz sarfetmesin, bağırıp çağırmasın. Birisi kendisine yakışıksız laf edecek veya kavga edecek dahî olursa, 'Ben oruçluyum!..' desin (ve ona bulaşmasın).” (Müslim, Sıyam 164)
Hadi oruca niyet gibi, öfkeli halden kurtulmaya da niyet edelim, ve devam ettirelim..
Veya normal zamanda namaz kılmıyoruz diyelim; ya da kılıyoruz ama, özellikle sabah namazı zor geliyor..
Sahura kalkmayı namaza alışmaya vesîle edebiliriz meselâ..
İnsan aç kalacağını bildiği günün gecesinde, alarmlar kurup sahura kalkabiliyorsa, namaz için de kalkabilirmiş demekk ki!
O zaman gelin; Ramazan sonrası da sabah namazını aksatmadan kılmaya veya her gece teheccüt vaktinde uyanabiliyor olmamızı görüp, her gün olmasa da hafta da bir gün bile olsa, o saatte kalkıp teheccüt gibi çok fazîletli bir namaza niyet edelim..
Bunlar Ramazan ayı bittiğinde de niyetimiz olsun.
Şu an için şükürle ulaşmış olduğumuz ayda da; orucu gerçek şuurda tutup, her sahurda yatsıyı kılıp yatmış isek, teheccüt kılabilir, kılmadan yatmış isek, yatsı ile birlikte gece namazı kılıp artı ibadet sevaplarını yine kat kat kazanabiliriz..
Teravih namazı, bir çok İslam ülkesinde 20 rekat olarak kılınır ve yatsı namazı ile birlikte 33 rekat olur..
Ancak teravih namazının belli bir sayısı yoktur!
Yani dememiz o ki; yatsı ile birlikte toplam 33 rekat nefsimize ağır geliyor ve bu yüzden kılmıyorsak, Teravih namazı 4 rekat da kılınabilir 8 rekat da..
Cemaatle kılınması daha sevaptır ama tek başına da kılınabilir!
20 den aşağısı olmaz diye bir hüküm yoktur!
Ama maksadımız nefis terbiyesi olduğundan, nefsimizi zorlayabiliriz..
Amaç burada, Ramazan ayına özel kılınan bu namazın sevabından nasiplenmek ve sünneti yerine getirmektir..
Yine bu ayda çokça Kur'an okunup dinlenmesi de sünnettir..
Kur'an-ı Kerîm'in ilk ayetleri, Ramazan ayında ve Kadir gecesinde
Efendimiz'e (SAV) vahyedilmiştir..
Bu ayetlerle sabittir..
Efendimiz (SAV) her yıl Ramazan ayında; Cebrâil (AS) ile, o zamana kadar inmiş olan ayetleri, karşılıklı mukâbele şeklinde okurmuş..
Ve bizlerin Ramazan Mukabelelerinin (hatimlerin) kaynağı da budur..
Sünneti yerine getirmiş olmaktır..
Her gün mukabeleye giderek, ya da kendimiz 1 cüz okuyarak, okuyamıyorsak dinleyererek, 1 ay da hatim yapabiliyoruz.
O zaman Ramazan sonrası da bu şekilde devam edemez miyiz?
Hadi buna da niyet edelim...
Hayır hasenat..
Bu ay aynı zamanda zekat ayı olarak bilinir, ancak zekâtın bir ayı yoktur!
Malın zekâtı yıllık olarak farzdır.
Her hangi bir ayda verilebileceği gibi, Ramazan ayında da verilebilir..
Bunu Ramazana özelmiş gibi yapmanın bir sakıncası yoktur elbet..
Ramazan'da verilmesi gereken sadece "Fıtır Sadaka"sıdır.
Fitre diye tabir edilen bu sadakanın, belli geçim şartlarında yaşayan her insanın, Ramazana ve bayrama ulaşmışlığa şükür niyetiyle kişi başı verilmesi vaciptir.
Kişi kendi himayesinde bulunan küçük çocuklarının fitresini de vermekle yükümlüdür..
Anne babası da kendi himayesinde ve verecek güçleri yok ise, onların adına da verebilir..
Bu konuyla ilgili çok yanlış bilinenler de vardır, ve sorulur:
"Fitre veya zekâtı vereceğimiz kişi namaz kılan mı olmalı?"
"Fitre veya zekâtı verirken karşımızdakine bu benim fitrem deyip, hattâ 3 kez; "verdim", alanında "aldım kabul ettim" şeklinde diyalogla mı verilmeli?"
Bu tarz söylemler net olarak hurâfedir!(uydurma)
Zekat ve sadakanın kimlere, nasıl verilebileceği ayetle sabittir!
"Sadakalar(Zekatlar) ancak şunlar içindir: Fakirler, yoksullar, o işte çalışan görevliler,(zekat memurları) müellefei kulûb (kalbleri İslâm'a ısındırılacaklar), köleler, borçlular, Allah yolundakiler, yolda kalmışlar.
Allah tarafından böyle farz kılındı.
Allah her şeyi bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir" (Tevbe Sûresi 9/60)
Bu ayet meâlinde "namaz" şartı var mı?
Bırakın namazı İslâm dinine mensupluk dahi yok!
Açın, yoksulun, yetimin, gayri müslîmi ibadet eden veya etmeyeni ayrımı olamaz.. Ayetle de sabittir!
Tabii ki verilecekler sıralaması da yine ayet ve hadislerde zikredilir..
Evvelâ en yakın çevremizden başlamalıyız..
Ama sırf müslüman değil diye veya namaz kılımıyor diye açlığa mı terkedilmeli?
Ayette "kalpleri İslâm'a ısındırılacaklar" ifadesi tam da bunu anlatır..
Belki o sadaka, o insanın bizim dînimizdeki yardımlaşmayı görüp, etkilenip hidayetine vesîle olacaktır!
Ayette verilme şekline dair bir hüküm de yok!
Verilirken niyetinizi sizin bilmeniz yeterlidir, karşınızdakine içeriğini vermek gerekli değildir!
Hele hele o insanın; zaten fakirliği ile yaşadığı duyguları, daha çok rencide eder tarzda, "aldım/verdim" diyaloğu ise ciddi bir kul hakkı olur!
Hayır hasenat dedik; bu ayda tutulan oruçla birlikte yoksulun hâlinden anlamaya başladığımızdan, sadakalar artar.. Sevabı da kat kattır elbet..
Ama ya Ramazan sonrası?
Biz oruç tutuyorken kokusunu alıp canımızın çektiği şeyleri iftarda alıp yiyebiliyorken, fakirin hâlinden anlıyoruz diyoruz!
O insanlar veya çocukları bizim gibi sadece iftara kadar sabretmiyor, hayatlarının genelinde bunu yaşıyor!
O zaman; yardım veya paylaşma vesîlesi olan sadakayı da, sadece Ramazan'da değil, her zaman rutin hale getirmeye de niyet edelim mi?
Bu şekilde şuurla oruç tutup, oruçlu geçirdiğimiz zaman diliminin her dakîkasını extra sevap kazanmaya vesîle edebilirsek, Ramazan boş gitmez..
Kaybedecek olan biziz!
Çünkü; Rabbmizin mağrfiretinin sağnak olduğu bu ayı boş geçirmek, tam anlamıyla büyük gaflet olur!
Farkına varalım ki; tüm sadakalar sünnet iken, bizim için fırsat hükmünde olan bu aya ulaşmışlığın şükrüne niyetle, fıtır sadakası (fitre) vacip kılınmış!
Demek ki; bu aya ulaşmış olmak bile tek başına şükür gerektirir..
Şükrü sadakayla vacip olan bu ayın hakkını sadece aç kalarak veremeyiz!
Daha fazlasını yapıp, yaptıklarımızı da sonrasında devam ettirmeye gayret etmeliyiz...
Seneye Ramazan'ı, hattâ belki bayramı dahî görmek yâ nasip!
Ulaşır mıyız bilemeyiz..
O zaman gün bu gün, haydi hakkıyla ihya etmeye niyet edelim..
Rabbim ulaştığımız Ramazan ayının önemini hakkıyla anlayabilmeyi, idrak ile ibadet etmeyi, her yönüyle nefsimizi terbiye edebilmeyi, nefs terbiyesi için verdiğimiz mücadelenin kolaylaşmasını ve başarabildiklerimizi devam ettirebilmeyi hepimize nasip eylesin inşallah...
Oruç; hem ruhî, hem aklî hemde bedenî bir ibadettir!
Ramazan ise mağfiret (rahmet ve af) ayıdır!
Peki biz boş isek Ramazan ne yapsın?
Nasıl mağfiret olsun bize?
Aklımızla düşünerek, ruhumuzu ve bedenimizi terbiye eden, dolu dolu oruçlara niyetle...
VESSELÂM...
