Bugün, 8 Mayıs 2024 Çarşamba

Şemşara 63=SH 812 numaralı çivi yazılı belgede birçok Turuk beyinin Büyük kral Turukti'nin oğlu Pişenden'in liderliği etrafında, merkezi otoriteye bağlılık yemini ettiklerini görmekteyiz. 59=SH 811 numaralı çivi yazılı belgede ise Halukkadil, Sinişme, Şepratu ve Kuvari gibi beylerden birisi olan Talpuşşarri adlı bir beyin, kendisini ülkenin idarecisi olarak tanımladığını okumaktayız.

 Marie çivi yazılı belgelerinden, Mari kralı Zimrillim M.Ö. 1774-1762 döneminde nurdanu unvanı almış olan Zaziya isimli bir yöneticinin adını okumaktayız. 'Tarnanum'un oğlu, Habalhum'un nurdanumu' Burada Zaziya ile çağdaş komşu krallarının, adlarını da görmekteyiz. Asur'da l. Şamşiadad ve oğulları İşmedagan ile Yaşmahaddu, Babil'de ise hammurabi'dir. Şemsara çivi yazılı belgelerinde de Turuk kralı Zaziya ismini okumaktayız. Diğer taraftan Turuk şehir beyliklerini M.Ö. 1779'da İşmedagan'a karşı birleştiren Turuk beylerinden Lidaya ve bir başka bey Kuvari 'nin, Turuklar arasında ikilik çıkarmak için merkezi otoriteyi yıpratma, çabasında olan İşmedagan'a karşı, ikiliyi bozmak ve merkezi otoriteyi korumak için, Lidaya'nın başlattığı isyan oldukça önemli olmuştur.

 İşmedagan'ın kardeşi Yaşmahaddu'ya gönderdiği ARM 4, 25 numaralı çivi yazılı mektupta Kuvari'nin aksine, Lidaya'nın başlattığı isyandan bahsederken, Kuvari'nin Şamşiadad ile ittifakta olduğundan ve bu ittifakın sadece Kuvari'nin beyliğini yaptığı, kişilerin dost olduğundan, Lidaya'nın önderliğindeki Turuklar'ın düşman olduğundan bahsetmektedir. 

Zaziya dönemine kadar da bu isyan sürmüş olmalı ki; M.Ö. 1775-1735 Şamşiadad'ın oğulları döneminde, Zaziya önderliğinde, Asur'a karşı üstünlük kazandıkları anlaşılıyor. Şemşara ve Mari çivi yazılı mektuplarından anlaşılmaktadır ki; Lidaya'nın başlattığı isyan, Asurlular'ın bölgedeki kontrolü sağlama çabalarını, oldukça sekteye uğratmıştır. 

Turuklar'ın, bölgenin kuzeyine sürülme çabaları başarılı olmamış olsa da, yoğun Asur baskısından kurtulmak için doğuya doğru, Dicle nehri'nin gerisine çekilmişlerdir. Turuk Krallığı hakim olduğu coğrafyada o kadar güçlenmiştir ki; Asurlular'ı, İşmedagan başka bölgelere nakletmek zorunda kalmıştır. Dicle nehri'nin batısına çekilen Turuk Krallığı Habur ırmağının yukarı kısımlarında hakimiyet sağlamış ve Tigunanum şehrini, ele geçirerek burayı bir merkez haline getirmişlerdir.

 Zaziya dönemine gelindiğinde ise Asur'a karşı üstünlüklerini kabul ettirmişlerdir. Babil ile iyi dostluk kurmuşlardır.

 Zaziya 'nın Eşnunna ile savaşa hazırlandığını ve gerekirse Hammurabi'den yardım alabileceğini belirtilerek bölgede siyasi varlığını oldukça güçlendirdiğini görmekteyiz.

 


Dağların Zehirli Engereği Turuk/Türk Bölüm ıı

Uğur Yanar

8.11.2023 14:27:00

Gündeme Dair Meseleler

ERZURUM SPOR FK EYÜP SPOR İLE İSTANBUL'DA KARŞILAŞACAK

ERZURUM BEYAZŞEHİR SPOR KULÜBÜNDEN FUTBOL İL TEMSİLCİSİ FERİT KARAKOCA ' YA ZİYARET

SERKANDAŞ SİGORTA U-15 YAŞ GRUBU PLAY-OFF YARI FİNAL MÜSABAKALARI BAŞLIYOR

Valimiz Sayın Mustafa Çiftçi’nin “Vakıf Haftası” Mesajı

Palandöken’in çok özel ziyaretçileri vardı

Biz çoktan başladık…

Erzurum valiliği; bir iddia ve bir cevap…

Kültür havuzuna bu kez şiir damladı…

DADAŞLAR DEPLASMANDAN PUANSIZ DÖNÜYOR

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 35 31 1 3 64 96
2.Fenerbahçe 35 28 1 6 58 90
3.Trabzonspor 35 18 13 4 13 58
4.İstanbul Başakşehir 35 16 12 7 10 55
5.Beşiktaş 35 16 13 6 6 54
6.Alanyaspor 35 12 10 13 3 49
7.Kasımpaşa 35 14 14 7 -6 49
8.Rizespor 35 14 14 7 -7 49
9.Sivasspor 35 12 11 12 -9 48
10.Antalyaspor 35 11 12 12 -4 45
11.Adana Demirspor 35 10 11 14 3 44
12.Samsunspor 35 11 15 9 -5 42
13.Kayserispor 35 11 13 11 -9 41
14.Ankaragücü 35 8 12 15 -3 39
15.Fatih Karagümrük 35 9 16 10 -2 37
16.Konyaspor 35 8 14 13 -14 37
17.Gazişehir Gaziantep 35 9 18 8 -15 35
18.Hatayspor 35 7 15 13 -10 34
19.Pendikspor 35 8 18 9 -31 33
20.İstanbulspor 35 4 24 7 -42 16
1.Galatasaray 35 31 1 3 64 96
2.Fenerbahçe 35 28 1 6 58 90
3.Trabzonspor 35 18 13 4 13 58
4.İstanbul Başakşehir 35 16 12 7 10 55
5.Beşiktaş 35 16 13 6 6 54
6.Alanyaspor 35 12 10 13 3 49
7.Kasımpaşa 35 14 14 7 -6 49
8.Rizespor 35 14 14 7 -7 49
9.Sivasspor 35 12 11 12 -9 48
10.Antalyaspor 35 11 12 12 -4 45
11.Adana Demirspor 35 10 11 14 3 44
12.Samsunspor 35 11 15 9 -5 42
13.Kayserispor 35 11 13 11 -9 41
14.Ankaragücü 35 8 12 15 -3 39
15.Fatih Karagümrük 35 9 16 10 -2 37
16.Konyaspor 35 8 14 13 -14 37
17.Gazişehir Gaziantep 35 9 18 8 -15 35
18.Hatayspor 35 7 15 13 -10 34
19.Pendikspor 35 8 18 9 -31 33
20.İstanbulspor 35 4 24 7 -42 16

YAZARLAR