ALEVİLİK-BEKTAŞİLİKTE İKRAR 

 Sözlükte “ikrâr”, saklamayarak söyleme, açıkça söyleme, gizlemeyip açıklama, bildirme anlamlarına karşılık gelen bir kelime. 

Doğal anlamının da bildirdiği gibi, ikrâr bildiğini gizlemeden açıklamayı ifade ediyor. 

Halbuki Alevî-Bektaşîler arasında, kelimenin doğal ve uygulamadaki anlamının aksine; ikrâr ile gizlenmenin, hatta takıyye ile yaşamanın ifade edildiğini iddia edenler de olmuştu. 

Alevî-Bektaşî inanç toplumunun doğasında “ikrâr”ın bildiğini dosdoğru söylemek, ucunda ölüm dahi olsa, sözünden dönmemek olduğunu ve bu güçlü inancın “öl, ikrâr verme! Öl, ikrârından dönme!” emri ile birlikte ifade edildiğini dahi bilmeyen kimi cahiller, Alevî-Bektaşîlerin takıyye yaptığını Sünni ulemaların önünde iddia ederken, özünde, ağızlarından hiç düşürmedikleri asimilasyonun içimizdeki asimetrik tetikçileri idi! 

BU YOL ATEŞTEN GÖMLEK! 

Alevî-Bektaşî erenleri, dedeler, babalar ve Hakk âşıkları topluma her zaman inancımıza sahip çıkmayı, her koşulda savunmayı ve sahiplenmeyi öğrettiler. 

“Kadılar müftüler fetva yazarsa, 

İşte kemend, işte boynum asarsa, 

İşte hançer, işte kellem keserse, 

Dönen dönsün, ben dönmezem yolumdan!” dizelerini yazan Pîr Sultan Âbdal gibi bir Hakk âşığı Alevî-Bektaşî inançlılara takıyye yapmayı önerebilir mi? 

“Muhammed Ali'nin aldım elini 

Hakk deyip tuttuğum elden ayrılmam 

On iki İmamın tuttum yolunu 

Hakk deyip tuttuğum yoldan ayrılmam.” Sözleriyle halka seslenen Şah Hatâî gibi bir Mürşid Eren’in gizlenmek diye bir kaygısı olabilir mi? 

“Âşık Yunus neyler iki cihânı sensiz? 

Sen Hakk Peygambersin şeksiz, gümânsız.

 Sana uymayanlar gider imânsız. 

Adı güzel, kendi güzel Muhammed.” dizeleriyle bağlılığını ifade eden bir ozanın gizlenme, kendisini saklama gibi bir yönteme başvurduğunu öne sürmek Alevî-Bektaşî inançlılara iftira atmak değilse, nedir? 

Takıyye, gizlenme gibi mesnetsiz iddiaların tersine; Hakk Muhammed Ali yolu, ikrâr üzerine kurulmuştur. 

İkrâr; Allah’ın birliğine, Hz. Muhammed’in peygamberliğine, Hz. Ali’nin velayetine, Ehl-i Beyt’e ve gösterdiği yola bağlılık ile Mürşide itaat etmeye verilen sözdür.

Daha da geniş anlamda, Alevîlik-Bektaşîlikte ikrâr; evrene, evrenin içindeki canlılara, bitkilere, hayvanlara, dağa-taşa, ailemize, eşimize, yoldaşlarımıza, milletimize, vatanımıza, her iki dünyaya; hülâsa, varlığın birliğine ikrâr vermek demektir. 

Tüm varlığın bir’den ol’duğuna iman etmektir, 

ikrâr. Hakk Muhammed Ali’nin yoluna bağlanmaktır, ikrâr. 

KİMLER İKRÂR VERİR? 

Çoğunlukla yanlış inanışın aksine, Alevî-Bektaşî olmak için Alevî bir anne babadan doğmak yeterli değildir, ayrıca şart da değildir. Hatta, Alevî bir aile kökenine sahip olmakla olmamak arasında kültürel bir fark olsa da, iman açısından kesinlikle fark yoktur.

 Alevî-Bektaşî olmak için Alevî kökenli bir aileden gelmek şart değildir ve olamaz! Alevî-Bektaşî olmanın şartı, yukarıda de belirttiğim gibi, Allah’ın birliğine, Hz. Muhammed’in peygamberliğine, Hz. Ali’nin velayetine, Ehl-i Beyt’e ve gösterdiği yola bağlılık ile Mürşide itaat etmeye ikrâr vermektir. 

Ancak ikrâr verdikten sonra bir kişi Alevî-Bektaşî’dir, diyebiliriz. 

Şah Hatâî diyor ki; 

“İkrâr verdim, dönmem Bezm-i Elest’ten, 

Mürîdim, ikrârı imândan aldım. 

Başka seyrân gördüm kendi özümden, 

Bu muhabbeti ben Merdân’dan aldım.

” Pîr Sultan Abdal da, aynı kanaattedir: 

“İkrar verdim bu ikrarı güderim. 

İkrarımdan dönmem yolun ucundan. 

Eksikliğim bilip yoldan kalmadım. 

Tarikim ararım dinin ucundan.” 

ALEVÎ-BEKTAŞÎ OLMAK İÇİN NEDEN İKRÂR GEREKLİDİR? 

İkrâr vermek, Alevî-Bektaşî olmak için şarttır.

İkrâr şartı dayanağını Kur’an’dan alır. 

Âl-i İmrân sûresinin 81. ayeti şöyledir: “Allah peygamberlerden, “Ben size kitap ve hikmet verdikten sonra nezdinizdekini tasdik eden bir elçi size geldiğinde ona mutlaka inanacak ve yardım edeceksiniz” diyerek söz almış, “Kabul ettiniz mi ve bu ahdimi üstlendiniz mi?” dediğinde “Kabul ettik” cevabını vermişler; bunun üzerine “O halde şahit olunuz, ben de sizinle birlikte şahitlik edenlerdenim” buyurmuştu.

” Allah’a imânın ilk şartı ikrârdır. 

Bununla birlikte, Hübeydiye anlaşmasının öncesinde İslâm Peygamberi’nin yanındakilerden ikrâr vermelerini istemesi de ikrâr şartının açıklamasında tayin edici öneme sahiptir. 

Miladi 628 yılında, Kâbe’yi tavaf etmek isteyen Hz. Muhammed ve beraberindekiler Hübeydiye denilen yere geldiklerinde, Peygamber, Osman’ı Mekke’ye hükmeden ve İslâm düşmanı akrabası Ebû Süfyân’la görüşerek şehre girişe izin verilmesini sağlaması için gönderdi. 

Osman’ın 13 gün gelmemesi onun Ebû Süfyân ile anlaşmış olabileceği şeklinde yorumlanınca, Hz. Muhammed beraberindeki Müslümanlardan “Bey‘atürrıdvân” adı verilen ahid ile Kureyş’e karşı kanlarının son damlasına kadar çarpışacaklarına dair ikrâr aldı.

Fetih sûresinin 10. ayeti de bu olayla ilgilidir: “Sana yeminle bağlılık sözü verenler gerçekte bu sözü Allah’a vermiş oluyorlar, Allah’ın eli onların elleri üzerindedir. Bu sebeple kim Allah’a verdiği ahdi bozarsa ancak kendi aleyhine bozmuş olur, Allah’a verdiği sözün gereğini yerine getirene ise Allah yakında büyük ödül verecektir.” 

Buradan da görülüyor ki, ikrâr, Alevî Bektaşî yolunun temel şartıdır. 

Öte yandan, “ikrârsız” tanımı da Alevîlik-Bektaşîlik içerisinde bir insana söylenebilecek en kötü sıfatlardan birisidir. 

Lanetliler topluluğuna ait insanlara, güvenilmezlere, sözünü yere düşürenlere ikrârsız denilir. 

İkrârın bozulması da düşkünlük sebebidir. 

Zina ve cana kıyma ile birlikte, ikrâr bozmak Alevî-Bektaşîler arasında en büyük 3 günah içerisinde yer alır.