Türkiye’nin Rusya’dan tedarik ettiği petrol ile sağladığı 2 milyar dolar tasarrufun, vatandaşa yansımadığını ve birilerinin kazanç elde ettiğini söyleyen Dr. Başlevent, ‘Cenova’daki borsadan farklı fiyatlama yaparak tasarrufu vatandaşa yansıtalım.’ dedi.

Reuters, 18 Aralık günü yayımladığı haberde Türkiye’nin yaptırımlara rağmen Rusya'dan iskontolu petrol alımını artırarak 2 milyar dolar tasarruf ettiğini paylaştı. Reuters’in haberine göre Rusya’nın Ukrayna’ya karşı düzenlediği askeri operasyon sonrasında Avrupa ülkelerinin Rusya’dan petrol ve doğal gaz ithalatını durdurmasının ardından, Türkiye Batı yarım kürede Rus enerjisinin en büyük ithalatçısı haline geldi. Haberde Türkiye, Rusya’ya olan coğrafi yakınlığı ve ucuz navlun nedeniyle diğer ithalatçılardan daha fazla tasarruf ettiği bildirildi. Türkiye’nin; kasımda Rusya’dan yaptığı günlük 400 bin varil petrol sevkiyatı ile Rusya’dan yaptığı tüm zamanların en yüksek petrol sevkiyatı düzeyine ulaştığı ve Rusya'nın deniz yoluyla yaptığı toplam petrol ihracatının yaklaşık yüzde 14'ünü oluşturduğu aktarıldı.

TASARRUF VATANDAŞA YANSIMIYOR

Rusya’dan alınan ucuz petrol sayesinde yapılan tasarrufun, fiyatların Cenova’daki borsada belirlenmesi nedeniyle vatandaşa bir faydası olmadığını ve birilerinin kazanç sağladığını dile getiren iktisatçı Dr. Cem Başlevent, Türkiye’de indirimin vatandaşa yansıtılarak farklı bir fiyatlama yapılması önerisini yaptı. Aydınlık’a konuşan Başlevent, şu ifadeleri kullandı: “Rusya, savaşın başladığından beri kendisine uygulanan ambargoya katılmayan Türkiye, Çin, Hindistan ülkelere ucuz petrol sağlıyor. İstatistiklerde de Türkiye’nin Rusya’dan aldığı petrolün arttığını görüyoruz. Resmen açıklanmamakla birlikte uluslararası piyasalardaki fiyatın epeyce altında olduğu tahmin ediliyor. Bu da tabii ki bizim görünürden daha düşük bir maliyetle petrol elde ettiğimizi ima ediyor.

KİM KAZANÇ SAĞLIYOR?

“Pompaya yanısayan fiyat ise dünya piyasalarında daha spesifik konuşmak gerekirse İtalya’nın Cenova kentindeki borsada belirleniyor. Aradaki fiyat farklarından belli ki birileri kazanç sağlıyor. Petrolün rafineriye ulaşmasında rol oynayan aracı şirketler olabilir, rafineriler faydalanıyor olabilir. Dağıtıcı şirketler karların çok düştüğünden çok şikayetçiler, akaryakıt şirketlerinin kar payı olduğunu sanmıyorum oraya kadar zaten kar paylaşılmış oluyor. Devlete de faydası olabilir. Düşük fiyattan vergi almaktansa daha yüksek fiyat üzerinden vergi alma söz konusu olabilir.

‘CENOVA FİYATLARI ALLAH EMRİ DEĞİL’

“Buradan kimin kârlı çıktığını maalesef bilemiyoruz. Ancak vatandaşın kârlı olmadığını biliyoruz. İlgili kamu kuruluşları daha şeffaf bir yaklaşım sergileyerek ithal edilen petrolün alındığı fiyatı açıklayarak kısmen de olsa vatandaşa yansıtıp farklı bir fiyatlamaya gidilebilir. Cenova'da borsada yapılan fiyatlama ‘Allah’ın Emri’ değil. Türkiye kendi maliyetine göre farklı bir fiyatlama yaparak vatandaşa daha ucuz akaryakıt sağlayabilir.”