Özellikle Rus medyası bu ziyaretin gidişatına, sonuçlarının ne olacağına, hangi anlaşmaların imzalanacağına dikkat çekti.

Özbekistan-Türkiye ilişkilerine ayrılan "Nezavisimya gazeta" yazısında, iki ülke liderleri arasındaki görüşmelerde ticari-ekonomik ve yatırım iş birliği konularının görüşülmesinin planlandığı, konulara özel önem verileceği belirtildi. yeşil enerji, endüstriyel işbirliği, tarım, turizm ve ulaştırma ilişkileri alanları.

"Türkiye, Özbek Pazarındaki Varlığını Güçlendiriyor" başlıklı yazıda, Özbekistan'daki ortak girişim sayısında (Rusya ve Çin'den sonra) zaten ilk üçte yer alan Türkiye'nin, Özbek pazarındaki varlığını güçlendirmeye çalıştığı belirtiliyor. pazar.

Makale yazarı, Ankara'nın henüz gelişmiş altyapı eksikliğinden kaynaklanan bazı engelleri aşması gerektiğini kaydediyor ve ikili ilişkilerin geliştirilmesindeki başarının yadsınamaz olduğunu ekliyor. "Ülkeler arasındaki ikili ticaret hacmi 3 milyar doları aştı, orta vadede 5 milyar dolara, yakın gelecekte ise Türk yatırım hacminin 10 milyar dolara ulaşması planlanıyor."

Türk devletleri arasında son yıllarda yoğun bir şekilde gelişen entegrasyon sürecinin sorunsuz bir şekilde devam etmesi bölge ülkeleri ve dünya için artık yeni bir şey değil. Özbekistan-Türkiye ilişkileri bu düzeyde yoğunlaşıyor. Bu büyük bir proje, Azerbaycan da burada yer alıyor. Aynı zamanda Kırgızistan ve Kazakistan da Türk devletlerinin ekonomik ilişkilerinin ve ticari dolaşımının genişletilmesi sürecinde aktif katılımcılardır. Şimdilik sadece eski Türkistan ülkelerinden sadece Türkmenistan biraz tarafsız bir konumdadır, Türk Devletleri Teşkilatı'na pek karışmaz ama pozisyonunda ne zaman düzeltme yapacağına bağlıdır.

44 gün süren savaşın önemli sonuçlarından biri olarak, Türkiye ile Azerbaycan'ın yanı sıra Orta Asya cumhuriyetlerini birbirine bağlayacak 40 kilometrelik Zengezur yolunun açılması, tüm Türk devletlerinin ana ulaşım arteri olacak. Ermenistan bu projeye ne kadar sızlansa ve dirense de, sonuçta bunun sadece Azerbaycan ve Türkiye'ye değil, tüm Asya cumhuriyetlerine düşmanlık anlamına geleceğini anlamaya mahkumdur. Nihayet Ermenistan'da bu yolun onların kurtuluş yolu olduğunu, ülkenin 40 kilometrelik bu geçişten her yıl milyonlarca dolar kazanabileceğini anlayacaklar.

"Nezavisimaya gazeta" makalesinde de bu konuya değinildi ve Türkiye'nin 2013 yılından bu yana Anadolu, Kafkaslar, Orta Asya ve Çin üzerinden geçen Trans-Hazar uluslararası ulaşım güzergahının altyapı projesini aktif olarak desteklediği belirtildi. "Bu güzergahın Türk dünyasının tüm ülkelerini birbirine bağlayacağı varsayılıyor. Bu koridor sayesinde Türkiye'nin Orta Asya'ya doğrudan erişimi sağlanacak, bu da hem sanayi ürünleri ihracatını hem de hammadde ithalatını artıracak. Makalede, aynı zamanda Özbekistan ve Türkiye, Asya-Pasifik bölgesi - Çin - Kırgızistan - Özbekistan - Türkmenistan - Azerbaycan - Gürcistan - Türkiye - Avrupa multimodal ulaşım koridorunun tanıtımı konusunda aktif olarak işbirliği yapmaktadır." ifadesine yer verildi.

Görüldüğü gibi Ermenistan'ın herhangi bir yıkıcı eylemi durumunda o güzergahın alternatif bir deltası var ve Gürcistan'dan geçiyor. Ancak bu güzergahın aynı zamanda Ermenistan'dan da geçmesi mali, coğrafi ve siyasi açıdan daha karlı bir seçenek.

Makalede şöyle deniyor: "Ancak Dünya Bankası'nın hesaplamalarına göre bu koridor kıtasal koridor rolünü oynamıyor, esas olarak bölge içi ticari ilişkilere hizmet ediyor. Özbekistan için bu, özellikle Taşkent'in dış ekonomik faaliyetlerinde Türk dünyası gibi herhangi bir siyasallaştırma veya ideolojikleştirmeden ziyade daha pragmatik olma eğiliminde olması nedeniyle, dış pazarlara girmek için birçok seçenekten sadece biri."

Makalenin yazarından, Türkiye'nin Özbekistan pazarındaki varlığını ve Türk devletlerinin entegrasyonunu ülkesinin çıkarlarına bir tehdit olarak gördüğü anlaşılıyor ve Türkiye'nin bu konuda kapsamlı bir girişimde bulunmaması ümit ediliyor. Rusya veya Çin gibi yatırım fırsatları. Ona göre Özbekistan'daki Türk işletmeleri ağırlıklı olarak küçük ve orta ölçekli işletmelerde faaliyet gösteriyor. Makalede "Büyüyen ekonomisi ve yüksek iş yaratma ihtiyacı nedeniyle bu, Özbekistan için önemli" ifadesine yer veriliyor.

Ama elbette, bir arada olmak, dedikleri gibi, zindanı kazmak için oybirliğiyle siyasi irade göstermek savaşın yarısıdır. Bu gerçekleştikten sonra Türk devletlerinin birbirlerinin kalkınmasına yardımcı olmaları ve birbirlerinin ekonomik sorunlarını çözmeleri mekanikleşecek ve yoğun bir nitelik kazanacaktır.

Araz Altaylı