Parlamentolararası İttifak (IPAC) ve 130 Akademisyen, Tayland Hükümeti’ni, 48 Uygur’u Çin’e iade etmemeye ve onların güvenli bir şekilde üçüncü bir ülkeye geçişine izin vermeye çağırdı. “Aksi olursa ilişkilerin tüm boyutlarını olumsuz yönde etkileyecektir.”

Tayland’ta gözetim altında tutulan 48 Uygurun Çin’e geri gönderileceği riskinin artmasından sonra 19 Ocak 2025 tarihinde, demokratik ülkelerden parlamenterlerin oluşturduğu Çin ile ilişkilere odaklanan Çin’le İlişkin Parlamentolararası İttifakı (IPAC), Tayland’taki Uygurların Yakın Zamanda Çin’e İade Edileceğine Dair Raporlar Hakkında başlıklı açıklama yayımladı.

IPAC’ın açıklamasında şu ifadeler kullanıldı: “Eğer Tayland Hükümeti, uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerini açıkça ihlal ederek 48 Uygur tutukluyu Çin’e iade ederse, bu durum Tayland’ın uluslararası toplum nezdindeki itibarı üzerinde büyük bir etki yaratacak; ikili ve çok taraflı ilişkilerin tüm boyutlarını olumsuz yönde etkileyecektir. Tayland Hükümeti’ne, bu tutukluların gecikmeden güvenli bir şekilde üçüncü bir ülkeye geçişine izin vermesi çağrısında bulunuyoruz.“

New York Times’in Kasım Ayında yayımladığı, Çin’deki zulümden kaçtıktan sonra on yılı aşkın bir süredir Tayland’ta hapiste tutulan 48 Uygur’un hayati tehlike altında olduğunu bildiren raporundan sonra, IPAC, Dünya çapında 26 parlamentodan 50’den fazla milletvekilinin imzasıyla BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi’ye mektup yazarak müdahale çağrısında bulunmuştu.

130 AKADEMİSYEN UYGURLAR İÇİN ÇAĞRI YAPTI
Farklı ülkelerden 130’dan fazla akademisyen, Tayland yetkililerine tutuklu bulunan Uygurları Çin’e geri göndermemeleri için çağrıda bulundu. Onlara güvenli bir liman verilmesi gerektiğini vurguladı.

Sheffield Üniversitesi öğretim üyesi David Tobin başta olmak üzere grup akademisyen ve araştırmacı 14 Ocak 2024 tarihinde, Tayland’da tutuklu bulunan 48 Uygur mültecisinin güvenliğiyle ilgili endişelerini dile getiren bir bildiri yayımladı. 17 Ocağa kadar, çeşitli ülkelerden bu bildiriyi destekleyip imza atan akademisyen ve araştırmacıların sayısı 130’u geçti.

Araştırmacılar, bu kişilerin Çin’e deportasyonu durumunda büyük bir zulme uğrayacaklarını ve Tayland’ın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.

Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra ve Dışişleri Bakanı Maris Sangiampongsa gibi üst düzey siyasilere yönelik olarak kaleme alınan bildiride, Tayland’ın uluslararası hukuk gereği bu kişileri Çin’e geri göndermemesi ve onların güvenliğini sağlaması gerektiği ifade ediliyor.

Tayland’daki göçmenlik merkezinde tutulan Uygurlar, 2013 ve 2014 yıllarından bu yana zor koşullarda tutuklu bulunuyor. Çin’e geri gönderilmeleri halinde ciddi insan hakları ihlalleri ile karşılaşacakları belirtiliyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve uluslararası insan hakları örgütleri, bu kişilerin üçüncü bir ülkeye güvenli bir şekilde yerleştirilmeleri gerektiğini savunuyor.

Uluslararası toplumu harekete geçirmeyi amaçlayan bu açıklama, Tayland’ın Uygur mültecilerinin yaşamlarını tehlikeye atmadan, güvenli bir çözüm üretmesi çağrısında bulunuyor.