Bugün (11 Temmuz), 1995 Srebrenitsa Soykırımını Uluslararası Düşünme ve Anma Günü. Katliamın üzerinden 30 yıl geçti ancak Srebrenitsa’da öldürüldüğü düşünülen yaklaşık bin kişinin akıbeti hâlâ bilinmiyor. Bosna-Hersek’teki anma törenine katılacak olan Uluslararası Af Örgütü Avrupa Bölgesel Direktör Yardımcısı Dinushika Dissanayake, “Aileler kalıcı travmalarla mücadele ederken, bir yandan da bölgenin çeşitli yerlerinde üst düzey yetkililerin suçlarını inkar etme ve soykırım suçu ile insanlığa karşı işlenen suçlardan hüküm giymiş kişileri yüceltme çabalarıyla da karşı karşıya kalıyor” dedi.

Bugün, 8 binden fazla Boşnak Müslüman erkek ve erkek çocuğun, Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından öldürüldüğü Srebrenitsa Katliamı’nın 30. yıldönümü. Bosna-Hersek’teki anma törenine katılacak olan Uluslararası Af Örgütü Avrupa Bölgesel Direktör Yardımcısı Dinushika Dissanayake, “Bu önemli yıldönümünde öldürülenlerin hatırasını onurlandırırken, onların ailelerine ve son otuz yıldır yılmadan hakikat, adalet ve onarım mücadelesi veren Srebrenitsa Anneleri gibi örgütlere de saygılarımızı sunuyoruz” diyerek, şunları söyledi:

“Birçok fail adalet önüne çıkarılmış olsa da bu yıldönümü aynı zamanda, 1995 yılında Srebrenitsa’da öldürüldüğü düşünülen yaklaşık bin kişinin hâlâ kayıp olduğunu acı verici bir şekilde hatırlatmakta. Aileleri yanıt alamadan, sevdiklerini toprağa veremeden ve gerçek bir geride bırakma duygusuna erişemeden yaşamaya devam ediyor.

Aileler kalıcı travmalarla mücadele ederken, bir yandan da bölgenin çeşitli yerlerinde üst düzey yetkililerin suçlarını inkar etme ve soykırım suçu ile insanlığa karşı işlenen suçlardan hüküm giymiş kişileri yüceltme çabalarıyla da karşı karşıya kalıyor. Soykırım inkarı yalnızca öldürülenlere ve ailelerine yönelik ağır bir hakaret değil, aynı zamanda Srebrenitsa’da işlenen fiillerin şüpheye yer bırakmayacak şekilde soykırım kapsamına girdiğini belirleyen uluslararası mahkemelerin kesin kararlarının da reddedilmesidir.”

Birçok dava hâlâ sonuçlanmadı

Temmuz 1995’te Sırp Cumhuriyeti Ordusu (‘VRS’), Bosna-Hersek’te BM tarafından “güvenli bölge” olarak belirlenen Srebrenitsa kentine saldırdı. 10-11 Temmuz 1995’te 8 binden fazla Boşnak Müslüman erkek ve çocuk Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından esir alındı ve ardından BM barış gücü askerlerinin varlığına rağmen öldürüldü.

2007 yılında Uluslararası Adalet Divanı, Srebrenitsa Katliamı’nın soykırım olduğuna hükmetti. 7 binden fazla kişinin naaşı çıkarıldı, kimlikleri tespit edildi ve defnedildi ancak binden fazla kişi hâlâ kayıp veya kimlikleri tespit edilemedi.

 

Ratko Mladiç ve Radovan Karadziç gibi üst düzey yetkililer hakkındaki yargılamalara rağmen Bosna-Hersek’teki yerel mahkemelerde çok yüksek sayıda dava hâlâ sonuçlanmadı.

Mayıs 2024’te BM Genel Kurulu 11 Temmuz’u, 1995 Srebrenitsa Soykırımını Uluslararası Düşünme ve Anma Günü ilan etti.

Bosnia and Herzegovina: 30th anniversary of Srebrenica massacre “a painful reminder from history”

• Dinushka Dissanayake, Amnesty International’s Deputy Regional Director for Europe will be at Srebrenica for the ceremony and will be available for interviews. 

Ahead of the 30th anniversary of the massacre in Srebrenica where more than 8,000 Bosnian Muslim men and boys were killed by the Bosnian Serb Army, Amnesty International’s Deputy Regional Director for Europe, Dinushika Dissanayake, said:

“As we mark this solemn milestone and honour the memory of the victims, we also pay tribute to their families and to organizations like Mothers of Srebrenica, who spent the last three decades in tireless pursuit of truth, justice and reparations.

“While many perpetrators have been brought to justice, the anniversary is a painful reminder that nearly 1,000 people presumed killed in Srebrenica in 1995 are still missing. Their families continue to live without answers, unable to lay their loved ones to rest or gain any real sense of closure.

“As families grapple with enduring trauma, they are facing renewed efforts by senior officials in parts of the region to deny the crimes and glorify individuals convicted of genocide and crimes against humanity. The denial of genocide is not only a profound insult to victims and families, it is also a rejection of the definitive rulings by international courts that established beyond doubt that the acts committed in Srebrenica constituted genocide.”

Background

In July 1995, units of the Bosnian Serb Army (‘VRS’) attacked Srebrenica, Bosnia and Herzegovina, which was a designated UN “safe area”. On 10-11 July 1995, more than 8,000 Bosnian Muslim men and boys were taken prisoner and subsequently killed by the Bosnian Serb Army, despite the presence of UN peacekeepers.

In 2007, the International Court of Justice ruled that the Srebrenica massacre was a genocide. While the bodies of more than 7,000 victims have been exhumed, identified and buried, more than 1,000 people are still missing or unidentified.

Despite high-level prosecutions, including Ratko Mladic and Radovan Karadzic, there is still a huge backlog of cases pending before domestic courts in Bosnia and Herzegovina.

In May 2024, the UN General Assembly designated 11 July as the International Day of Reflection and Commemoration of the 1995 Genocide in Srebrenica.