Kiev, Avrupa Birliği temsilcileriyle “tanksavar sirenlerinin” gölgesinde benzeri görülmeyen, tarihi bir zirveye ev sahipliği yapıyor. Ukrayna ile AB üyelik müzakerelerinin başlaması, toplantının gündeminde

Kiev, Avrupa Birliği temsilcileriyle “tanksavar sirenlerinin” gölgesinde benzeri görülmeyen, tarihi bir zirveye ev sahipliği yapıyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ve AB Komisyonu üyeleri, Ukrayna'nın başkenti Kiev’de Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ve hükümet yetkilileriyle 24’üncü AB-Ukrayna zirvesi için bugün biraraya geldi. AB yönetimi dün Ukrayna hükümetiyle savaş ve Ukrayna’ya destek konularını görüştükten sonra, bugün de 24’üncü AB-Ukrayna zirvesinde Ukrayna’nın AB üyeliğini konuşmak üzere Kiev’de toplandı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Avrupa diplomasi şefi Josep Borrell ve yaklaşık 15 AB komiseri Ukrayna ile üyelik müzakerelerinin başlaması konusunu görüşmek üzere toplandı. Uçaksavar sirenleri gölgesinde zirve Savaş devam ederken AB yönetiminin Kiev’de toplanması Moskova başta olmak üzere tüm dünya başkentlerine “AB, güçlü bir şekilde Ukrayna’nın yanındadır” mesajını göndermeyi hedefliyor. Tehlike göze alınarak Kiev’de yapılan zirve sırasında, tüm kentte uçaksavar sirenleri duyuldu. Daha sonra sirenlerin tüm ülkeye yayılması kısa süreli korku yarattı. Ukrayna Başbakanı Denis Şimigal toplantı öncesi, “Bu zirvenin Kiev'de yapılıyor olması, hem ortaklarımıza hem de düşmanlarımıza gönderilmiş güçlü bir sinyaldir' dedi. Başbakan Şimigal, zirvenin 'Avrupa'nın Ukrayna'nın zaferine inanması' ve 'AB üyeliği yolundaki hızlı ilerleyişini desteklemesi' açısından son derece önemli olduğunu söyledi. Zelenski üyelik müzakereleri için bastırıyor Savaş nedeniyle Haziran 2022’de, AB’ye aday ülke statüsü almak için yaptığı başvuru “sıra dışı bir prosedür ve görülmedik bir hızla” onaylanan Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, ülkesinin “AB'ye katılım müzakerelerine 2023 gibi erken bir tarihte, yani bu yıl başlamayı hak ettiğine inandığını” dile getirdi. Böyle bir adımın Rusya üzerindeki uluslararası baskıyı daha da arttıracağını belirten Zelenski, “Böyle bir karar Ukrayna halkı için de bir ilham kaynağı olacaktır” dedi. Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle başlayan savaş boyunca Ukrayna’nın AB’ye katılmasının AB içindeki en büyük savunucusu. Avrupa içinde pek çok başkent, Ukrayna’nın Avrupa standartlarından uzak olduğu ve katılımının Birlik inşasının çehresini değiştireceği için “hızlı katılım fikrine” karşı çıkıyor. Ancak Von der Leyen her platformda Kiev ile üyelik sürecinin hızlandırılmasını savunuyor. Kiev’e savaşın başından bu yana dört kez gelen Von der Leyen, Cumhurbaşkanı Zelenski ile dün düzenlediği ortak basın toplantısında, 'Kıtamızın geleceği burada, Ukrayna'da yazılıyor' diyerek, tarihin Ukrayna’yı Avrupa ailesine yaklaştırdığını söyledi. Cuma günkü zirveye katılmak üzere Kiev’e gelen AB Konseyi Başkanı Charles Michel de, “Ukrayna’nın AB üyeliğini destekleme” sözü verdi. Yolsuzluk gölgesi Zirvede, Kiev'in hızlandırmayı planladığı ve zor bir süreç olan AB'ye katılım adımları ele alınacak. Ancak savaş sürerken Ukrayna ordu mensuplarının da adının karışıtığı büyük bir yolsuzluk skandalı, Cumhurbaşkanı Zelenski’nin elini zayıflattı. Zirveden yalnızca 2 gün önce, adları skandala karışan hükümet üyeleri ve bürokratların evine baskın düzenleyen polis, arama ve tutuklamaları arttırdı. Ortak basın toplantısında bu soru gündeme geldiğinde Von der Leyen, “Zelenski ve hükümetine, yolsuzluklarla mücadele konusunda güveniyorum. Son derece hızlı bir şekilde bu yolsuzluklara karşı harekete geçmesi güven verici” diyerek soru işaretlerini gidermeye çalışsa da Avrupa başkentlerinde bu konudaki tereddüt sürüyor. Yolsuzlukla mücadele örgütü Transparency International’ın 2021'de hazırladığı 'yolsuzluk algısı endeksinde' Ukrayna, 180 ülke arasında 122’inci sırada yer alıyor. Zelenski “Balkan tipi” senaryodan korkuyor Ukraynalılar Avrupa Birliği'ne katılım sürecinin hızlandırılmasını umuyorlar, ancak bu aşamada 27 ülke daha çok “ayrıcalıklı ortaklık” formülünü savunuyor. Ancak Kiev yönetimi, 10 yıldır Avrupa Birliği'nin bekleme odasında sıkışıp kalan Karadağ veya Arnavutluk gibi Balkan ülkelerine gösterilen muamelenin kendilerine de gösterilmesinden endişe ediyor. Rekor sürede “aday ülke statüsünü” almayı başarınca umudu artan Zelenski, Balkan ülkeleri gibi beklemek yerine, bir an evvel savaş koşullarının da yardımıyla üyelik müzakerelerine başlamak için bastırıyor. Ancak bu konuda Avrupa ikiye bölünmüş durumda. Polonya, Slovakya veya Baltık ülkeleri hızlandırılmış bir entegrasyon isterken, Hollanda, Fransa veya Almanya gibi ülkeler ise üyelik sürecinin “aşamalar atlanmadan” ilerlemesini istiyor. Ukrayna'dan büyük baskı gelse de AB şimdilik, Kiev’in adalet, yolsuzlukla mücadele, medya özgürlüğü gibi alanlarda reforma gitmesini istiyor.   Arzu Çakır