Türk milletinin öyle şanlı günleri var ki ciltler anlatmaya yetmez. Sakarya savaşının yaşandığı günlerde o günlerden.  23 Agustos 2025 de bu muharebenin 104. yıldönümü. 

Sakarya savaşını anlatan bir müze,  bir şehitlik var.  Polatlı yakınlarında mutlaka gidip gezmelisiniz. Gözyaşlarınıziı tutamayacağınız bir yer. Ülkemizin değerli  tarih profesörleri ile gezmiş,  duygulu anlar yaşamıştım.  Müzede gruplara sunum yapan rehberler de var.

Savaşı Sakarya Meydan Muharebesi, Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemli bir muharebesidir.

Sakarya Meydan Muharebesi, Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktası sayılır.  İsmail Habip Sevük, Sakarya Meydan Muharebesi'nin önemini, "13 Eylül 1683 günü Viyana'da başlayan çekilme, 238 sene sonra Sakarya'da durdurulmuştur." sözüyle ifade etmiştir.

Yunan General Papulas tarafından Yunan ordularına Ankara'ya harekât emri verilmişti. Savaşı Yunan tarafı kazansaydı TBMM, Sevr Antlaşması'nı kabul etmek durumunda kalabilirdi.

General Anastasios Papulas başlangıçta bu harekâta şiddetle karşı çıktı. Papulas'a göre Yunan ordusunu ıssız ve yolsuz Anadolu topraklarının derinine sürüklemek sonuçları ağır olabilecek bir maceraydı. Öte yandan savaş karşıtı örgütlerin ordu içine sızdırdığı broşürler Yunan askerinin savaşa olan inancını önemli ölçüde kırmıştı. Ancak Papulas kamuoyundan gelen yoğun baskılara ve "Ankara Fatihi" olmanın cazibesine karşı koyamayarak ordusuna taarruz emri vermiştir.

TBMM ordusu, Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'ndeki yenilgisinden sonra cephe kritik bir duruma düşmüştü. Cepheye gelerek durumu yerinde gören ve komutayı eline alan TBMM Başkanı ve Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ile İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Fevzi Paşa, Batı Cephesi birliklerinin Yunan ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak Sakarya Nehri'nin doğusuna çekilmesine ve savunmayı bu hatta devam ettirmesine karar verdiler.

Gazi Mustafa Kemal Paşa, "Hatt-ı müdafaa yoktur; sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz. Onun için küçük, büyük her cüzütamı (birlik), bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük, büyük her cüzütam ilk durabildiği noktada, tekrar düşmana karşı cephe teşkil edip muharebeye devam eder. Yanındaki cüzütamın çekilmeye mecbur olduğunu gören cüzütamlar, ona tabi olamaz. Bulunduğu mevzide nihayete kadar sebat ve mukavemete mecburdur." emrini vererek muharebeyi geniş bir alana yaydı. Böylece Yunan kuvvetleri de karargâhlarından uzaklaşıp bölünmüş olacaktı.

Savaş, 22 gün ve gece sürerek 100 km uzunluğunda bir alanda cereyan etti. Yunan ordusu, Ankara'nın 50 km kadar yakınından geri çekildi.

Yunan ordusu geri çekilirken Türklerin kullanabileceği hiçbir şey bırakmamak için özen gösterdi. Demir yollarını ve köprüleri havaya uçurdu ve birçok köyü yaktı.

Buyuk Atatürk başta olmak üzere tüm şehitlerimizin ve orada savaşan gazilerimizin ruhları şad olsun. Ne yaparsak yapalım haklarını ödeyemeyiz. Bizlere bir vatan bıraktılar.   Bu vatana ilelebet sahip çıkmak ve yüce milletimiz için çalışmak hepimizin boynunun borcudur.

Doç.Dr. Devrim Alkaya 
İnş.Yük.Müh. & Kamu Yöneticisi