HÜDA PAR İktisat Başkanı Gültekin: Dolaylı vergiler azaltılmalı

HÜDA PAR Genel Başkan Yardımcısı ve İktisat Başkanı Mehmet Şah Gültekin, 2025 yılının ilk dört ayına ilişkin bütçe verilerini değerlendirdi.

Gültekin, merkezi yönetim bütçe açığının yılın ilk dört ayında 885,5 milyar TL’ye ulaştığını belirterek, yıl sonu bütçe hedeflerinin şimdiden aşılacağının anlaşıldığını ifade etti.

"Yıl sonu hedefleri daha ilk dört ayda aşıldı"

Gültekin,  "2025 yılının ilk dört ayında merkezi yönetim bütçe açığı 885,5 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bu, yıl sonu bütçe açığının yaklaşık yüzde 45’ine denk gelmektedir. Gelinen noktada, yıl sonunda açıklanan bütçe hedeflerinin aşılacağı şimdiden anlaşılmaktadır." ifadelerini kullandı.

Bütçedeki bozulmanın temel nedenlerinden birinin faiz harcamalarındaki dramatik artış olduğunu vurgulayan Gültekin, faiz yükünün ekonomi üzerindeki baskısını şöyle dile getirdi:

"Yılın ilk dört ayında faiz harcamaları yüzde 99 oranında artmış, bu da yüksek faizli borçlanmanın bütçe üzerindeki yükünü açıkça gözler önüne sermiştir. Faiz ödemelerine bağımlı bir ekonomik yönetim anlayışı sürdürülebilir değildir."

Faiz hariç harcamalar temkinli ama sorunlu

Ayrıca, kur artışlarının da faiz yükünü ağırlaştırdığına dikkat çeken Gültekin, faiz dışı harcamalardaki artışın görece sınırlı kaldığını belirtti.

Gültekin, "Hazine, faiz dışı harcamalarda temkinli bir seyir izlemektedir. Faiz hariç giderlerdeki artış yüzde 38 düzeyindedir. Ancak buna rağmen cari transferlerin toplam bütçe içindeki payı yüzde 37’nin üzerinde seyretmektedir." diyerek bu durumun, üretime ve istihdama yönelmeyen harcamaların bütçedeki ağırlığını koruduğunu gösterdiğini belirtti.

Dolaylı vergiler yükü dar gelirlinin sırtına yüklüyor

Bütçe gelirlerindeki artışın büyük ölçüde dolaylı vergilerle sağlandığını belirten Gültekin, vergi sistemine yönelik eleştirilerini şöyle sıraladı:

"Bütçe gelirlerindeki artış geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 civarında olmuştur. Ancak bu artış büyük oranda dolaylı vergilerle sağlanmıştır. Dolaylı vergilerin bütçe gelirleri içindeki payı yüzde 70’e ulaşmıştır. Bu tablo, vergi yükünün düşük ve sabit gelirli kesimler üzerinde yoğunlaştığını, adil vergi sisteminden uzaklaşıldığını göstermektedir."

Kurumlar vergisi yetersiz kaldı

Kurumlar vergisinde ise beklenenin çok altında bir artış yaşandığını belirten Gültekin, "Kurumlar vergisinde artış oranı yalnızca yüzde 11’de kalmıştır. Enflasyon muhasebesi uygulamaları ve ekonomik aktivitedeki yavaşlama bu alandaki vergi gelirlerini olumsuz etkilemiştir. Büyük sermaye gruplarının vergi yükü azalırken, vatandaşın tüketiminden alınan dolaylı vergilere daha fazla başvurulması, gelir dağılımı adaletini zedelemektedir." ifadelerini kullandı.

HÜDA PAR’dan çözüm önerileri

Gültekin, HÜDA PAR olarak ekonomik yapının halktan yana dönüştürülmesi gerektiğini ifade ederek şu önerileri sıraladı:

"Faize dayalı ekonomik anlayış terk edilmeli.

Faiz dışı harcamalar üretim, istihdam ve sosyal refahı önceleyecek şekilde yapılandırılmalı.

Dolaylı vergiler azaltılmalı, çok kazanandan daha çok vergi alınan adil bir vergi sistemi kurulmalı.

Kurumlar vergisi etkin ve adil şekilde toplanmalı.

İktisadi politikalar insanı önceleyen, üretimi teşvik eden ve sosyal adaleti gözeten bir perspektifle yürütülmeli."

Açıklamasının sonunda önemli uyarılarda bulunan Gültekin, bütçenin faiz baronları yerine halkın ihtiyaçları için kullanılmasını istedi. Gültekin, "Milletin sırtına yüklenen her kuruş faiz borcu, geleceğimizden çalınan bir kaynaktır. Faiz baronlarına değil, üreticilerimize, çiftçimize, işçilere, gençlere ve ailelere bütçeden daha fazla kaynak ayrılmalıdır." diye konuştu. (İLKHA)