Londra Üniversitesine bağlı Doğu Bilimleri ve Afrika Araştırmaları Enstitüsü (SOAS), bu yılki mezuniyet töreninde uluslararası alanda büyük başarılar göstermiş ve önemli katkılarda bulunmuş 7 kişiye fahri doktora ünvanı verdi. Bu kişilerden biri de ünlü Uygur Türkü Antropolog Prof. Dr. Rahile Davut oldu. Davut’a, Uygur kültürüne yaptığı katkılardan ötürü edebiyat bilimleri alanında fahri doktora ünvanı verildi.

Davut’un bu ödülü alması, Çin tarafından müebbet hapis cezasına çarptırılmış olmasından ötürü büyük bir dikkat çekti.

"ANNEMİN ÖZGÜRLÜĞE KAVUŞMASINI VE BAŞARILARINI GÖRMESİNİ DİLİYORUM"
Törende Raile Davut’un onur sahnesindeki yeri boş kaldı. Ancak Davut'un ABD'deki kızı Adide Polat, bu fahri doktora ünvanı kabul ederek bir video mesajla minnettarlığını iletti. Polat, video mesajında annesinin beş yıldan uzun süredir hapiste olduğunu belirterek, “Annem bugün bu ödülü gururla aldı ancak hapisteki annem bu onurlandırılmadan habersiz. Annemin özgürlüğe kavuşmasını ve başarılarını kendi gözleriyle görmesini diliyorum. Bu ödülü hak ettiği için teşekkür ederim ve annemin özgürlüğü için adalet talep eden herkese derin minnettarlığımı sunarım.” dedi.

Londra Üniversitesinden Davut’a edebiyat bilimleri alanında fahri doktora ünvanı verilmesi talebini sunan SOAS Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rachel Harris, Davut’un bu ünvana layık görülmesinden memnuniyetini dile getirdi. Harris, SOAS’ın Uygur kültürüne yönelik bu ödülü vermesinin kolay olmadığını belirterek, “Rahile Davut, SOAS ile Uygur kültürüne katkıda bulunmuş önemli bir akademisyendi. Bu ödül, onun katkılarının unutulmayacağını ve Çin’in bu kişilere yönelik suçlamalarını reddettiğimizi göstermektedir.” dedi.

DAVUT’UN SOAS’TAKİ KATKILARI VE FAHRİ DOKTORA UNVANININ ÖNEMİ
Harris, Davut’un SOAS’ta yapılan araştırmalara katkıda bulunmuş ve eşsiz etnografik materyaller toplamış bir akademisyen olduğunu vurguladı. “Davut, Uygur dini gelenekleri hakkında benzersiz etnografik veriler topladı. SOAS olarak, bu verilerin doğru bir şekilde arşivlenmesini ve uluslararası kültür alanlarıyla iş birliği içinde paylaşılmasını sağlamak bizim sorumluluğumuz” diyen Harris, Davut’un bu ünvanı almasının büyük önem taşıdığını belirtti.

ULUSLARARASI DESTEK VE ÇAĞRILAR
2023’ün aralık ayında Belçika’daki Brüksel Özgürlük Üniversitesi de Raile Davut’a fahri doktor unvanı vermişti. Davut’un en önemli eserlerinden biri 2001’de yayımlanan “Uygur Mazar Medeniyeti Araştırması” olarak kabul ediliyor. Davut, geçen yıl uluslararası yazarlar birliği tarafından “Cesaret Ödülü”ne layık görülmüştü.

ABD Dışişleri Bakanlığı da Davut’un müebbet hapse mahkûm edilmesini kınayarak Çin hükûmetine Davut’u derhal serbest bırakma çağrısında bulunmuştu.

ÇİN’İN DAVUT’A VERDİĞİ CEZAYA ULUSLARARASI TEPKİ
Çin hükûmetinin Uygur Türklerine yönelik devam eden baskıları ve soykırım süreci, dünya genelinde büyük dikkat çekiyor. 2017 yılından bu yana ağır hapis cezalarına çarptırılan ve izleri kaybolan birçok Uygur Türkü aydınının durumu hâlâ belirsizliğini koruyor. Prof. Dr. Rahile Davut, müebbet hapis cezasına çarptırılan folklor ve insan bilimleri alanında tanınmış uzmanlardan biri olarak biliniyor.

Çin yetkilileri, Davut’u sözde “ayrılıkçılık ve devlet güvenliğine tehdit” suçlamasıyla müebbet hapse mahkûm etmişti. Ancak Davut’un son durumu hakkında hâlâ bilgi alınamıyor.