TAHRAN- Ürdün'de ABD birliklerine yönelik son saldırının ardından Beyaz Saray, kaybettiği prestijini geri kazanma arayışında kendisini bir dönüm noktasında buluyor ve bir dizi gerçekçi olmayan seçenekle boğuşuyor.

Batılı düşünce kuruluşlarında, ABD'li politikacılar arasında ve parlamento çevrelerinde, Washington'un İran'ın çıkarlarına doğrudan saldırması yönünde kararlı bir çağrı var. Bu öneri yalnızca hararetli tartışmalara yol açmakla kalmadı, aynı zamanda Politico ve Wall Street Journal gibi yayınların İran gemilerini Basra Körfezi ve Kızıldeniz'de batırmak gibi cesur bir strateji önermesine de yol açtı.

Tarihsel paralellikler kuran bazı düşünce kuruluşları, eski ABD Başkanı Ronald Reagan'ın İran Donanması'na karşı hamlesi hayaletini gündeme getirerek, Reagan'ın eyleminin ABD'nin bölgedeki çıkarlarını korumak için gerekli bir önlem olduğunu iddia etti. Ancak bu tarihsel referans, günümüzün jeopolitik ortamında dikkatli bir incelemeyi gerektirmektedir.

İleriye giden yol, herhangi bir hareketin hem acil sonuçlarını hem de uzun vadeli sonuçlarını dikkate alan kapsamlı bir yaklaşım gerektirir. Biden yönetimi ölçülemez tepkilere boyun eğmek yerine diplomasiye öncelik vermeli ve gerilimleri azaltacak yollar aramalı.

Uluslararası ilişkiler alanında aceleci kararların geniş kapsamlı sonuçları olabilir. Ortadaki karmaşıklığın kapsamlı bir şekilde anlaşılmasına dayanan ölçülü bir tepki, istikrarsız Batı Asya bölgesinde istikrarın desteklenmesi açısından hayati önem taşıyor.

Dünya izlerken Beyaz Saray, sağduyu, stratejik düşünme ve diplomasiye bağlılık gerektiren hassas bir dengeleme eylemiyle karşı karşıya. Biden yönetimi, seçeneklerini yeniden değerlendirirken mevcut jeopolitik manzaranın karmaşıklıklarını etkili bir şekilde dikkate almalı.

Son söylemde öne sürülen sayısız öneriyi incelediğimizde, bu önerilerin en iyi ihtimalle ABD çıkarlarıyla ve Başkan Biden'ın kapsamlı Batı Asya politikasıyla uyumsuz olduğu ortaya çıkıyor.

Biden'a sunulan seçeneklerden biri de İranlı komutanlara İran dışında suikast düzenlenmesi. Doğrulanmamış bazı haberlere göre General Shahlaei de bu suikast listesinde yer alan isimlerden biri. Belirtmek gerekir ki, 3 Ocak 2020'de General Süleymani Irak'ta öldürülürken aynı zamanda General Shahlaei'nin de Yemen'de suikasta uğraması gerekiyordu ancak operasyon başarılı olmadı ve bu terör saldırısında İran uyruklu bir kişi öldürüldü. Mustafa Mirzaei isimli kişi şehit oldu. Shahlaei'nin adı bu komutan uzun zaman önce Yemen'den ayrılırken geçiyor.

İran gemileri Behshad ve Alborz'a saldırmak da Biden'a sunulan diğer seçeneklerden biri. Alborz firkateyni geçtiğimiz günlerde Bab al-Mandab'ı geçtikten sonra Kızıldeniz'e girdi.

Tahran Times'ın aldığı son bilgiler, Amerikalıların henüz İran'a açık ve doğrudan bir operasyon için gerekli koşulları sağlamadığını ve böyle bir eylemin riskini yüksek olarak değerlendirdiklerini gösteriyor. Elbette bu onların bu konuda bir planlarının olmadığı anlamına gelmiyor. Amerikalıların İran'da zarara yol açacak gizli bir operasyon yapma planları var, ancak saldırgan sorumluluğu kabul etmiyor ve bu operasyona dahil olduğunu inkar ediyor.

Amerikan medyası, ABD'nin tepkisinin bir hafta süreceğini ve siber saldırıları içerebileceğini bildirdi. 

ABD'nin İran'ın çıkarlarına karşı olası askeri eylemlerinin kapsamına girerken, Beyaz Saray açısından siyasi, askeri ve ekonomik yelpazede ortaya çıkabilecek geniş kapsamlı sonuçların kabul edilmesi hayati önem taşıyor. 

Ancak her türlü askeri müdahalenin meşru bir hedefe dayanması gerektiğini vurgulamak zorunludur; aksi takdirde uluslararası yasaların açık bir ihlali olarak algılanma riski vardır.

Pazar günü Ürdün'deki ABD birliklerine yönelik son insansız hava aracı saldırısı, Irak'taki İslami Direniş tarafından üstlenildi. Özellikle Tahran, direniş cephesinin Tahran'ın değil kendi direktiflerini yerine getirdiğini söyleyerek direniş gruplarının özerkliğini şiddetle savundu. 

Tahran'ı işaret eden somut kanıtların yokluğunda, Washington'un İran'ın çıkarlarına yönelik herhangi bir saldırı planı, meşruiyet tesis etmede kritik bir engelle karşı karşıya kalıyor. Uluslararası ilişkilerin temel taşı güvenilir bilgiye ve haklı davaya dayanır; bunların her ikisi de herhangi bir askeri eylemi haklı çıkarmak için gereklidir.

Rolünü korumak için Washington'un şeffaflık ve durum tespiti ilkelerine bağlı kalması gerekiyor. Tahran'ın iddia edilen saldırıya katılımının tespit edilememesi, İran'ın çıkarlarının potansiyel olarak hedef alınmasını etik ve hukuki açıdan istikrarsız hale getiriyor.

Uluslararası hukukun karmaşıklıkları, Washington'un İran'ı meşru bir şekilde hedef olarak görebilmesi için kapsamlı ve tarafsız bir soruşturma yapılması gerekliliğinin altını çiziyor.

Ortaya çıkan jeopolitik karmaşıklıkların ötesinde, herhangi bir askeri harekatın hukuki sonuçlarını dikkate almak çok önemlidir. Meşru bir hedefi olmayan bir müdahale, yalnızca bölgedeki gerilimleri artırmakla kalmıyor, aynı zamanda ABD'nin uluslararası sahnedeki güvenilirliğini de zayıflatıyor.

Dünya izlerken, bu krize yanıt olarak alınan kararlar yalnızca bölgenin geleceğini şekillendirmekle kalmayacak, aynı zamanda ABD dış politikasının önümüzdeki yıllarda Batı Asya'daki yörüngesini de belirleyecek.

Ayrıca İran'a karşı askeri harekat başlatma kararı, böyle bir hamlenin meşruluğu ve sonuçları hakkında acil soruları gündeme getiriyor.

İçeride, Demokrat bir figür olan Başkan Biden, şimdiden Cumhuriyetçilerle yakın çekişmeli bir seçim kampanyasının inceliklerini çözmeye çalışıyor. İran'a askeri saldırı yapmayı tercih etmek, bir dizi şüpheli eylemde yeni bir sayfa olarak ortaya çıkabilir ve Washington'un bitmemiş işi ve beceriksizliği algısını artırabilir. Böyle bir hamle, seçmenlerin böyle bir kararın bilgeliğini ve etkinliğini sorgulaması nedeniyle Demokratlar için yaklaşan başkanlık seçimlerinde benzeri görülmemiş kayıplara yol açabilir.

Dış politika cephesinde, Washington'un Tel Aviv'in Gazze Şeridi'ndeki eylemlerine son zamanlarda verdiği destek halihazırda uluslararası eleştirilere hedef oldu. ABD'nin Ekim ve Aralık 2023'te kuşatma altındaki bölgede ateşkese ilişkin BM Güvenlik Konseyi taslak önergelerini defalarca veto etmesi, politikacıların ve dünya çapındaki ulusların yaygın kınamalarına yol açtı. Bu önceki eleştiri, Biden yönetiminin daha fazla askeri girişimine ilişkin daha fazla inceleme ve şüpheciliğe zemin hazırlıyor.

Siyasi sonuçların ötesinde ABD, Batı Asya'da potansiyel askeri yansımalarla karşı karşıya. Son dört ayda Irak ve Suriye'deki ABD birliklerine yönelik insansız hava aracı ve füze saldırılarındaki artış, bölgenin ABD'nin algılanan yanlış hesaplamalarına ve müdahalelerine karşı giderek daha hoşgörüsüz olduğunu ortaya koyuyor. ABD'nin askeri sonuçlarını açıkça İsrail'in Gazze'deki eylemlerine verdiği desteğe bağlayan direniş ekseni, ABD'nin İsrail'e verdiği desteğin devam etmesiyle tepkilerin şiddetinin artacağına dair sert uyarılarda bulundu.

Ekonomik açıdan ABD'nin İran'a yönelik saldırısı, küresel ekonomik manzaradaki mevcut zorluklar nedeniyle daha da karmaşık hale geliyor. BRICS ve Şangay İşbirliği Örgütü (SCO) gibi yükselen güçler ve ekonomik gruplar dünya ekonomisini yeniden şekillendirmeye çalışırken, Washington halihazırda Pekin'le gergin bir ekonomik rekabet içinde. Halihazırda devalüasyon riskiyle karşı karşıya olan dolar, ekonomik bağları ve ittifakları zorlayabilecek askeri eylemlerin artması durumunda ek bir kırılganlıkla karşı karşıya kalacak.

Washington bu karmaşık zorluklar ağında gezinirken, zorunluluk, kanıtların kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesinde, dış politikanın stratejik olarak yeniden ayarlanmasında ve İran'la herhangi bir potansiyel askeri müdahalenin çok yönlü yansımalarını dikkatle değerlendiren incelikli bir yaklaşımda yatmaktadır.

Karmaşık bir küresel manzaranın ortasında, Washington kendisini Moskova-Kiev savaşıyla boğuşurken buluyor ve Ukrayna'yı desteklemek için önemli mali kaynakları kanalize ediyor. Beyaz Saray birden fazla cepheyi dengelerken, Amerika'nın genel çıkarlarıyla uyumlu bir rota çizme zorunluluğunu vurgulayan hassas bir denge ortaya çıkıyor. 

Bu jeopolitik karmaşıklıkların ortasında, Biden'ın yönetimi için önerilen seçenekler, ekonomik, askeri ve siyasi boyutların yanı sıra Biden'ın Batı Asya'daki yatıştırma politikasının karmaşıklıklarını kapsayan mevcut gerçeklerden giderek daha fazla uzaklaşıyor gibi görünüyor.

Daha da önemlisi, İran'ın müthiş askeri yetenekleri ve caydırıcılık gücü, Biden'ı Tahran'a doğrudan bir saldırı tasarlamaktan caydıran önemli engeller olarak ortaya çıkıyor. İran'ın gücünün tanınması, her türlü olası askeri manevraya bir ihtiyat katmanı ekleyerek Beyaz Saray'ı bu tür eylemlerin fizibilitesini ve ihtiyatlılığını dikkatle yeniden düşünmeye zorluyor.

Washington bu karmaşık arazide ilerlerken stratejik bir yeniden kalibrasyon hayati önem taşıyor. Yönetim, eylemlerini sahada gelişen gerçeklerle uyumlu hale getirerek, mevcut çok yönlü zorluklara ilişkin incelikli bir anlayış aramalı. Bunu yaparak Beyaz Saray, yalnızca acil kaygıları gidermekle kalmayıp, aynı zamanda kasıtsız olarak gerilimleri artırabilecek ve Amerika'nın stratejik çıkarlarını tehlikeye atabilecek eylemlerden de uzak duracak bir yol çizebilir.

Olayların şaşırtıcı bir şekilde değişmesiyle, Başkan Biden direniş eksenine karşı, yakın zamanda Sanna'da gerçekleştirilen iddia edilen ölçülü saldırıya benzer, kalibre edilmiş ve misilleme niteliğinde bir tepkiyi tercih edebilir. Kayıpları en aza indirmek için dikkatle tasarlanan bu potansiyel hamle, Biden yönetiminin gücünü öne çıkarırken ABD hükümetinin kaybedilen otoritesini geri almayı amaçlıyor.

Önerilen strateji, Biden yönetiminin itibarını korumak için stratejik olarak tasarlanmış, hesaplanmış bir yaklaşımı yansıtıyor. Amaç, yıkıcı bir saldırı başlatmak değil, daha ziyade orantılı bir tepki vermek, güç sergilemek ile önemli bir can kaybını önlemek arasında hassas bir denge kurmaktır. Bu incelikli taktik ikili bir amaca hizmet ediyor: Biden yönetiminin prestijini korumak ve ABD hükümetinin otoritesini yeniden tesis etmek.

Tarihsel örneklerin incelenmesi, böyle bir hareketin ardındaki potansiyel siyasi motivasyonlara ışık tutuyor. Seçimin eşiğinde olan iktidar partisi sıklıkla halkın duyarlılığını etkilemek, güveni ve desteği artırmak için taktikler kullanıyor. Bu bağlamda Biden, stratejik olarak Batı Asya ihtilafını çözümsüz bırakabilir ve bunu kendi yönetiminin karmaşık meseleleri çözme konusundaki süregelen kararlılığının bir kanıtı olarak sunabilir.

Biden, Batı Asya'daki çatışmayı devam ettirerek kendisini, karmaşık jeopolitik manzaralarda ustaca yön alırken ABD çıkarlarını korumanın inceliklerini anlayan bir ABD başkanı olarak konumlandırmayı hedefliyor. Bitmemiş çatışma bir toplanma noktası görevi görüyor ve Biden'ın Amerikan ulusunun güvenine hitap etmesine olanak tanıyor ve kendi yönetimini, devam eden gerilimleri stratejik ve tatmin edici bir sonuca ulaştırabilecek bir yönetim olarak gösteriyor.