Gazze'de ateşkes sonrası planlı yıkım sürüyor

Ateşkesin 11 Ekim 2025'te yürürlüğe girmesinin ardından Gazze Şeridi'nde yıkımın durmadığı, aksine planlı ve sistematik bir şekilde sürdüğü uydu görüntüleriyle belgelendi. Planet Labs şirketine ait güncel uydu fotoğrafları, işgalcilerin özellikle Gazze kentinin doğusu ile Şucaiyye Mahallesi'nde yüzlerce binayı tamamen yerle bir ettiğini gözler önüne serdi.

Ateşkesin ilk günlerinde çekilen görüntülerle karşılaştırılan yeni fotoğraflar, savaş sırasında ağır hasar alan yapıların daha sonra işgal ordusuna ait mühendislik araçlarıyla bilinçli biçimde yıkıldığını ortaya koyuyor. Söz konusu yıkımların, siyonist rejimin ateşkes sonrasında da sahada fiili bir gerçeklik dayattığını gösterdiği belirtiliyor.

İşgal basınında yer alan bilgilere göre, yıkım faaliyetleri ağırlıklı olarak "sarı hat" olarak adlandırılan ve işgal ordusunun ateşkes sonrası konuşlandığı hattın doğusunda yoğunlaştı. Bu bölgede yüzlerce dönümlük alanın tamamen düzleştirildiği, yerleşim dokusunun bilinçli şekilde ortadan kaldırıldığı ifade ediliyor.

Yıkım sürerken, Gazze'de zorla yerinden edilen Filistinlilerin dramı daha da derinleşiyor. Uydu görüntüleri, son haftalarda beş yeni çadır yerleşkesinin kurulduğunu ortaya koydu. Bu alanlardan ikisi Gazze'nin güneyinde Netzarim ekseni yakınlarında, üçü ise kentin kuzeyinde ve sahil hattına yakın bölgelerde yer alıyor. Her bir çadır yerleşkesinde onlarca hatta yüzlerce aile, insan onuruna aykırı koşullarda yaşam mücadelesi veriyor.

Savaş öncesinde Gazze'nin doğusu, Han Yunus ve Refah'ta yaklaşık bir milyon Filistinli yaşıyordu. Bugün bu nüfusun büyük bölümü evlerine dönemiyor. Evleri tamamen yıkılan yüz binlerce kişi ise geçici barınma merkezleri ve çadırlara mahkûm edilmiş durumda. Uzmanlar, mevcut yıkım politikası devam ettiği sürece kitlesel geri dönüşün uzun yıllar mümkün olmayacağı uyarısında bulunuyor.

İngiltere merkezli Forensic Architecture adlı kuruluşun uydu verilerine dayanan analizine göre, siyonist rejim ateşkes sonrası Gazze içinde "sarı hat" boyunca en az 13 yeni askeri nokta kurdu. Böylece bu hat boyunca inşa edilen askeri tesislerin sayısı 48'e yükseldi. Analizde ayrıca bu askeri noktaları birbirine ve işgal topraklarına bağlayan yeni yollar açıldığı, Han Yunus bölgesinde yeni bir askeri güzergâh oluşturulduğu tespit edildi.

Birleşmiş Milletlere bağlı Uydu Merkezi ise daha önce yayımladığı raporda, savaş boyunca Gazze'deki bina ve altyapının yüzde 81'inin tamamen ya da kısmen tahrip edildiğini açıklamıştı. Verilere göre 123 bin 464 bina tamamen yıkıldı, 12 bin 116 bina ağır hasar aldı, 33 bin 857 yapı ise kısmi zarar gördü.

Son haftalarda etkili olan yağışların, daha önce bombalamalarla hasar gören binaların çökmesine yol açtığı, bu nedenle çok sayıda Filistinlinin hayatını kaybettiği bildirildi. Yetkililer, kış şartlarının can kayıplarını artırabileceği uyarısında bulunuyor.

İşgal basınına göre yıkım politikası savaş sürecinde önemli bir değişim geçirdi. Başlangıçta hava saldırılarıyla yürütülen yıkım, Refah'ın işgal edilmesinin ardından sivil müteahhit firmalar eliyle mahalle mahalle sistematik yıkıma dönüştürüldü. Bu kapsamda Refah, Abasan, Hırbet Huzaa, Cibaliya ve benzeri bölgelerde yapıların neredeyse tamamı yok edildi.

Aynı politikalar tarım alanlarını da hedef aldı. Gazze'deki seraların yaklaşık yüzde 80'i, tarım arazilerinin yüzde 87'si ve yolların yüzde 80'i tahrip edildi. Uzmanlar, ortaya çıkan 61 milyon tonluk enkazın, Gazze'yi uzun yıllar sürecek bir insani ve çevresel felaketle karşı karşıya bıraktığını vurguluyor.

Birleşmiş Milletler Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese ise Gazze'nin yeniden inşa maliyetinin yalnızca siyonist rejim tarafından değil, onu destekleyen ülkeler tarafından da karşılanması gerektiğini belirtti. Albanese, yaşananların sömürgeci mirasın ve kültürel tahakkümün bir yansıması olduğunu vurguladı.

7 Ekim 2023'ten bu yana süren ve ABD desteğiyle yürütülen soykırım savaşı sonucunda Gazze'de 70 bini aşkın Filistinli şehit oldu, 171 binden fazla kişi yaralandı, sivil altyapının yüzde 90'ı yok edildi. İlk tahminlere göre maddi kayıp 70 milyar doları aştı. (İLKHA)