Düz Dolan Düz Otur Ay Kişi/ M. Tevhit Gülseven Hayatımızı düz yaşamalıyız. Buradaki “düz” Azeri Türklerinin “doğru” anlamında kullandığı bir kelimedir. Oldukça çok anlam ifade eder. Mesela; “Düz dolan, düz otur ay kişi”, bir türkünün sözleri! Ne kadar güzel; altı kelime ile ne kadar basit, anlamda yüksek öğütler veriyor. Bazıları hep öğüt verirler, aslında kendileri bu öğütleri tutmuş olsalar belki de hiç problem kalmayacak, “bazıları başkalarının işlerinde olgun, akıllı, bilgili görünür, iş başa düştüğünde ise hiç de öyle olmadığı anlaşılır” diyor Gogol. Hayatın doğru yolda ilerlemesinin elbette ilk şartı doğru bilgilere sahip olmaktır. Bilginin kaynağı kitaptır. Kitap bu yüzden kutsaldır. Kitap okuyanla, okumayan hiçbir zaman hayatın akışında eşit değildir. Düz davranma, düz davranmayı istemekle ve daha önce de düz davranmanın ne anlama geldiğini bilmemizle başlayacak bir harekettir. Herhangi bir şeyi anlamlandırmak o kadar önemli bir anahtardır ki; anlamlandıramadığınız anlamın bile ne içerdiğini kavrayamazsınız. Düz davranmak, mutlu olmak, en azından bizi mutsuz edecek eylemlerden uzak durmak, böylece hayatımızdaki riskleri azaltmak demektir. Mutluluğun sırları beynimizde yatar. Doğru, çeşitli hafif detay içerikli bilgiler, sıcak ve doğru kişilerle iletişim, sosyal etkinlikler, yaşına ve bedenine uygun sporlar yapmak, beynimize yaptığımız doğru yatırımlardır. Serotonin, dopamin, endorfin gibi mutluluk hormonlarının salınmasını sağlar. Doğaya çıkmak, doğa yürüyüşleri, hayvan sevgisi, hayvan çiçek beslemek de böyledir. Her sorunu, her yakınınızın davranışlarını kişisel alır, düzeltmeye çalışırsanız hayatınız cendereler arsındaki mahkûmun prangalarına vurulmak kadar olmasa bile en azından prangaya ortak olursunuz. Ve kişisel aldığınız ve doğasına aykırı hareket ettiğiniz, üzüldüğünüz her şey sizdeki serotonini daha da düşürecek ve bu sefer psikolojik ilaç kullanmaya mecbur kalacak olmak, insanları daha da fazla yoracaktır. Doğru arkadaş, doğru eş oldukça önemlidir. Tercihleriniz hayatın akışında sizin mutlu olup olmamanızla direk ilgilidir. Sanata, sanatkâra, doğaya, hayvana, kitap okumaya, gelişmeye, kendini güncellemeye hele ki illa insana değer veren bir insanla, bu özelliklere uzak bir insanın bir arada yaşamaları ne kadar mutluluk getirebilir? Bu içinde bulunduğumuz toplumumuz pizzasının sosu kadar, kiminle veya kimlerle yiyip içtiklerine, kimlerle arkadaşlık ettiklerine değer vermez. Neden; çünkü insanların kafasındaki mutluluğun resminde sadece para, kariyer ve menfaatler var. Menfaatler, insanların birbirleriyle olan ilişkilerini belirliyor. Bu ana baba için bile böyledir artık. Birçok insan artık evliliği bile bu yüzden fırsat olarak görüyorlar. Yukarıdaki resim daha çok aydınlanma için daha çok okumaya, daha çok kendimizi geliştirmeye ihtiyacımızın olduğunu anlatıyor. Düz bir hayat, düz insanlar, düz davranışlar tadından yenmeyecek kadar güzellikler sunar! Düz oturup, düz dolaştığımız oranda elbette ki!