Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kooperatifler, yerel kalkınmanın temel aktörüdür

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ticaret Bakanlığınca İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenen 2025-2029 Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı Tanıtım Töreni’ne katıldı.

Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna programın gerçekleştirilmesindeki emekleri için teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2025-2029 Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı’nın ülke, millet ve kooperatifçiler için hayırlı uğurlu olmasını diledi.

Türkiye’nin kalkınma çabalarına alın teri, sermayesi ve emeğiyle destek olan tüm girişimcilere ve kooperatiflere minnettar olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu ülkenin, bu milletin bir ferdi olarak esnaf ve sanatkâr kardeşlerimle yol yürümekten her zaman gurur ve şeref duydum. Asırlardır Anadolu’yu ve Trakya’yı mamur eden, dahası ebedi vatanımız olan bu topraklarda dayanışmanın bir nevi kitabını yazan, ahilik geleneğimizin günümüzdeki temsilcileri sanatkâr ve esnaf kardeşlerimizdir. Hırsın, tamahın, fırsatçılığın, bir an evvel köşeyi dönmenin dünyada veba gibi yayıldığı şu günlerde bu köklü geleneğimizin temsil ettiği ticaret ahlakına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz” diye konuştu.

“Kooperatifçilik kişinin emeğini kolektif güce dönüştüren adil bir sistemdir”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ahilik kültürünün özünde yer alan dürüstlük, paylaşma, karşılıklı yardım ve güven ilkelerinin bugünün kooperatifçilik ruhunu şekillendirdiğine işaret ederek, şunları kaydetti: “Milletimizin yüzyılların içinden süzülüp gelen, imece kültürünün de ete kemiğe büründüğü modern yapıların başında kooperatifler geliyor. Kooperatifçilik birlikte üretme, birlikte yönetme, birlikte kazanma felsefesiyle kişinin emeğini kolektif güce dönüştüren adil bir sistemdir. Bu sistem özellikle dezavantajlı grupların ekonomik hayatına katılımını kolaylaştıran, yerel kalkınmayı destekleyen özgür bir iş birliği modelidir. Küçük üretici de girişimci kadın da genç çiftçi de kooperatif çatısı altında birdir, beraberdir, tek başına olduğundan çok daha güçlüdür.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye olarak çok dinamik bir ticari hayata sahip olduklarını, insanların yetiştirip, üretip, satış yaptığını, 81 vilayetin birlikte dünyaya el emeği, göz nuru ürünlerini ulaştırmanın mücadelesini verdiğini söyledi.

“Kooperatifler sadece ülkemizde değil son yıllarda dünyada da ön plana çıkmaya başlamıştır”

Kadınların, gençlerin ve üreticilerin kooperatifler bünyesinde güç birliği yaparak zorlukları birlikte aştıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aynı zamanda birlikte kazanıyorlar. Özellikle tarımdan sanayiye, kadın girişimciliğinden enerjiye, birçok alanda kooperatifler yerel kalkınmanın temel aktörleri hâline gelmiş durumda. Hâlihazırda ülkemizde 6,5 milyonu aşkın vatandaşımızın ortağı olduğu 62 bin kooperatif faaliyet gösteriyor. Bunu Türkiye’nin ticari ve ekonomik hayatı adına çok kıymetli bir kazanım olarak gördüğümüzü hassaten ifade ediyorum. Ancak Avrupa Birliği’nde 165 milyonu aşkın kooperatif ortağı ile 250 bin kooperatif olduğu düşünüldüğünde bu alanda henüz arzu edilen seviyede olduğumuzu ne yazık ki söyleyemeyiz.” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kooperatiflerin sadece Türkiye’de değil son yıllarda dünyada da ön plana çıkmaya başladığını, vahşi kapitalizmin acımasız dişlileri arasında ezilmek istemeyen yerel üreticilerin güvenli bir liman olarak kooperatiflere sığındığını kaydetti.

“Kooperatiflerin toplam cirosu ise 2,4 trilyon doları geçiyor”

Bilhassa bütçe, network, teknolojik kapasite itibarıyla pek çok devleti geride bırakan küresel şirketlerle rekabette bireylerin, makro işletmelerin ve yerel ölçekte büyük firmaların çoğu zaman yetersiz kaldığını kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, belli başlı alanlarda tekelleşen bu şirketlerin agresif fiyat politikalarıyla küçükleri yuttuğuna şahit olduklarını belirtti.

Giderek daha ürkütücü boyutlara ulaşan bu durumun kooperatifçiliği teşvik eden temel faktör olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Şu rakamlar küresel düzeyde bir arayışın en somut işaretidir. Uluslararası Kooperatif Birliğinin verilerine göre dünya genelinde 3 milyon kooperatif bulunuyor. Dünya nüfusunun yüzde 12’si bir kooperatifin iş ortağıdır. Kooperatiflerin toplam cirosu ise 2,4 trilyon doları geçiyor. 2025 yılının Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Kooperatifler Yılı ilan edilmesini bu bakımdan çok yerinde bir karar olarak görüyoruz.” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını şu sözlerle sürdürdü: “Hükûmet olarak bu anlamlı yılı vesile kılarak kooperatifçilik kültürünü daha da yaygınlaştırmaya özel önem veriyoruz. 2012 yılında açıkladığımız eylem ve strateji planımızın önceliği, mevzuatla ilgili sıkıntıların aşılması ve dağınıklığın giderilmesiydi. Hamdolsun bu doğrultuda ciddi yol aldık. Ama hâlen önümüzde katetmemiz gereken bir mesafe var. 2025-2029 yıllarını kapsayan yeni planla inşallah bunu başaracağız. Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı’nın ülkemizin kooperatifçilik vizyonunu bir adım daha ileriye götüreceğine inanıyorum. Strateji belgesinin temel gayesi kooperatifçiliğe daha elverişli bir ortam oluşturma, sektöre olan güveni artırma, kooperatifleri daha verimli, etkin, sürdürülebilir, rekabet edebilir bir yenilikçi kılmaktır. Plan, 5 politika ekseninde 2 amaç, 6 hedef ve 23 faaliyet ile bunlara ilişkin performans göstergelerinden oluşuyor.”

Strateji belgesinde, dijitalleşmeden yeni kooperatif türlerine, mevzuatın güncel gelişmelere uyarlanmasından kooperatiflerin kurumsal ve finansal kapasitelerinin arttırılmasına kadar pek çok hedefe yer verdiklerini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk kooperatifçiliğinin gelecek 5 yılına kılavuzluk yapacağına inandığı planın hazırlanmasında emeği geçenleri gönülden tebrik ettiğini kaydetti.

“Kooperatiflerimize toplam 3 milyar liralık kredi imkânı sunacağız”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kooperatiflerin kuruluşunu teşvik etmek, mevcut kooperatiflerin ise ticari kapasitelerini arttırmak üzere çalışmaya devam ettiklerini belirterek, şunları kaydetti: “Bu minvalde 5 sene önce 2020 yılında Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı KOOP-DES’i uygulamaya geçirdik. KOOP-DES ile ülkemiz genelinde 772 kooperatifin 826 projesine toplam 110,5 milyon liralık hibe desteği verdik. Geçtiğimiz yıl başında kooperatiflerin faydalanabileceği destek kalemlerinde iki kat artışa gitmiştik. Bu yıl destek rakamını 2,5 katına çıkardık. Kooperatiflerimize sunulan makine, ekipman, demirbaş alım desteğini 400 bin liradan 1 milyon liraya, sergi ve fuar katılım desteğini 60 bin liradan 150 bin liraya, nitelikli personel istihdamı desteğini bir personel için yıllık 204 bin liradan 266 bin 400 liraya, iki personel için 408 bin liradan 532 bin 800 liraya yükselttik.”

Kooperatiflerin merakla beklediği 2025 yılı için başvuru sonuçlarını 22 Eylül’de açıklayacaklarını duyuran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kooperatiflerimizden gelen yoğun talep üzerine önümüzdeki sene inşallah desteğe ayırdığımız bütçeyi kayda değer ölçüde artıracağız. Bir diğer müjdemiz şudur. Destek programından bir defa faydalanan kooperatiflerimizin 5 sene geçmeden tekrar başvuru yapamaması kuralını 4 yıla indiriyoruz. Ayrıca kredi garanti fonu bünyesinde kooperatiflerimizin kullanımına münhasır yeni bir destek mekanizması oluşturuyoruz. TESKOMB tarafından yatırılacak 100 milyon liralık fonla kooperatiflerimize toplam 3 milyar liralık kredi imkânı sunacağız. İhracat desteklerinden kooperatiflerimizin yararlanabilmesi için de ayrı bir çalışma yürütülüyor. Yöresel ürünlerin perakende sektöründeki payının arttırılması bir başka önceliğimizdir” şeklinde konuştu.

“Sosyal kooperatifçilik, kanun taslağı için çalışmalara başlıyoruz”

Büyük mağaza ve zincir mağazaların satış alanlarında yöresel ürünlere ayrılan en az yüzde 1’lik raf oranını kooperatifler tarafından üretilen ürünlere ayırdıklarını ve bu oranı yüzde 2’ye çıkarttıklarını açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yine kadın kooperatiflerinin ürünlerindeki barkod ücretleriyle gıda kontrol laboratuvarlarınca yapılan gıda analizi için ödedikleri ücretlerde indirime gittiklerini bildirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kadın kooperatiflerinin elektronik ticaret pazar yerlerine ödedikleri komisyon oranlarının düşürülmesi için Ticaret Bakanlığı ile elektronik ticaret firmaları arasında iş birliği protokolü yapılacağını belirterek, “Engelli kardeşlerimiz ile gençlerimizi de tabii ki unutmadık. Yüzde 80 engelli ve 18-24 yaş arası gençlerin emek ve ticari gayretlerinin ekonomiye kazandırılması gayesiyle sosyal kooperatifçilik, kanun taslağı için çalışmalara başlıyoruz. Rabbim yar ve yardımcımız olsun diyorum” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 23 yılda el ele vererek çok güzel işler başardıklarını dile getirdi. İlk açıklandığında “İmkânsız, yapılamaz, hayal” denilen nice hedefe ulaştıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Zorluklar karşısında pes etmedik. Engellerin bizi yolumuzdan alıkoymasına müsaade etmedik. Ticaretten turizme, ihracattan istihdama, akla gelen her alanda ülkemizi 23 sene önce hayal dahi edilemeyen seviyelere getirdik. Henüz yolun başındayız. Özel sektörümüz bir yandan, biz bir yandan Türkiye’yi daha da büyütecek, kalkındıracak inşallah güzel başarılarla beraberce buluşturacağız” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’nin artık ne istikrar ve güven ortamını zedelemeye ne de patinaj yapmaya tahammülü vardır”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, siyasette istikrar, ekonomide güven olduğu müddetçe Türkiye’nin önünün de ufkunun da sonuna kadar açık olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti: “Ancak istikrar ve güven olmadığında çamura saplanmış bir araç misali sürekli patinaj yapmamız kaçınılmazdır. Geçmişte ülkemiz bunu çok yaşadı. Türkiye’nin artık ne istikrar ve güven ortamını zedelemeye ne de patinaj yaparak enerji ve vakit kaybetmeye tahammülü vardır. Ana muhalefetin son 6 aydır bütün çabası ülkemizin 23 yılda ağır bedeller ödeyerek elde ettiği istikrar ve güven atmosferini dinamitlemektir. Millî markaları hedef gösterdikleri boykot çağrılarından Batılı medya kuruluşlarına ülkemizin şikâyet edilmesine, Alevi canlarımıza yönelik edepsizliklerden sokaklarımızı karıştırma gayretlerine kadar bütün yaptıkları sadece ve sadece bunun içindir. Kendileri kargaşa, kaos ve kriz içindeler. İstiyorlar ki Türkiye de aynı girdabın içinde debelenip dursun. Şimdiye kadar bu uğurda her yolu denediler ama muvaffak olamadılar. Kendi şahsi ikbal kavgalarının faturasını millete ödetmeyi başaramadılar. Bundan sonra da ülkemize ve ekonomimize zarar veremeyecekler.”

“Kalbi ülkemiz için çarpan tüm kardeşlerimi Türkiye Yüzyılı ve Ticaretin Yüzyılı hedeflerimiz doğrultusunda daha güçlü, daha müreffeh bir gelecek için dayanışma ruhunu büyütmeye ben sizleri davet ediyorum” ifadesini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, vatanın dört bir ucunda büyük özveriyle çalışan tüm esnafa ve kooperatiflere teşekkür etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yarışmada dereceye girenlere ödüllerini verdi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının ardından, Ticaret Bakanlığınca “Kooperatifçilik” konusunda düzenlenen kısa film ve fotoğraf yarışmasında dereceye girenlere ödüllerini verdi.

Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı tanıtım filminin gösterildiği programda, Ticaret Bakanı Ömer Bolat da konuşma yaptı.

Bolat, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Ankara Tasarım ve El Sanatları Merkezi Küçük Sanat Kooperatifinin tezhip sanatçısı Mükerrem Taşkapılıoğlu tarafından bir yılda hazırlanan Ayetel Kürsi yazılı tabloyu hediye etti. (İLKHA)