Çırak yetersizliği ve yüksek kiralar, sanayi esnafını olumsuz etkiliyor

Esnafın en büyük sıkıntıları arasında yüksek kiralar ve çırak yetiştirme zorlukları yer alıyor.

Bursa Otosansit Sanayi esnafı, yüksek kiralar ve çırak yetiştirme zorluklarıyla mücadele ediyor. Esnaf, kiraların işlerini zorlaştırdığını ve devlet desteği ile çırak alımının kolaylaştırılmasını talep ediyor.

Konuyla ilgili İLKHA muhabirine konuşan sanayi esnafı, yüksek kiralar ve çırak yetiştirme zorlukları nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşadıklarını belirtti.

Esnaf, kiraların iş yapmayı zorlaştırdığını ve bu durumun fiyatlara olumsuz yansıdığını ifade etti. Ayrıca, çırak bulmanın güçleştiğini ve devletin bu konuda daha fazla destek sağlamasını talep etti.

"Kiraların yüksek olması ister istemez müşteriye yansıyor"

Piyasanın durumuna bağlı işlerin yoğun olmadığını, aksine zayıf olduğunu söyleyen esnaf Şener Sırma, "Arabalarda yüksek fiyatlar olunca, vatandaşlar tamir yaptırma konusunda çok düşünceliler. Kiraların yüksek oluşu, fiyatları aşırı derecede etkiliyor. Kiralar 35-40 arasında başlıyor. İş olmayınca da kiraların karşılanması çok zor oluyor. Kiraların yüksek olması ister istemez müşteriye yansıyor. Dükkân sahipleri ellerini vicdanlarına koyup, kiraları aşağıya çekseler, herkes daha güzel durumda olacak." dedi.

"Aileler, çocuklarını çırak olarak işyerlerine vermiyorlar"

Aileler, çocuklarını çırak olarak işyerlerine vermediklerini belirten Sırma, "Aileler, çocuklar sanayiye gittiklerinde ustalar tarafından ezildiğini söylüyorlar. Kesinlikle böyle bir şey yoktur. Çünkü sorun yetişmeyle alakalıdır. 'Kendi işimi kurmadan önce babam beni sanayiye götürürken, ustalara teslim ederken, eti de kemiği de senindir' dedi. Bizim zamanımızda geç saatlere kadar çalışma vardı. Kimse bir şey diyemiyordu. Çünkü biz mesleğimizin peşindeydik. Çok şükür mesleğimizi öğrendik, buralara kadar geldik ve dükkân sahibi olduk. Aileler çocuklarını okuldan sonra sanayiye yollasalar ve sanayi de yetişseler, en azından bir mesleği olur. Dışarıda sürünmesinden daha iyidir." şeklinde konuştu.

"Bu yıl kiralarımıza yüzde yüz zam yapıldı"

Sıkıntıların olduğunu kaydeden bir diğer esnaf Vedat Gürbüz, "En büyük sıkıntımız yüksek kiralardır. Devletin belirlediği yüzde 65 oranı var ama dükkân sahipleri buna uymuyor. Yüksek fiyatlardan bizden zam istiyorlar. Bu yıl kiralarımıza yüzde yüz zam yapıldı. Bu konuda şikâyetçiyiz. Çünkü hala bir önlem alınmadı. Kiraların yüksek oluşu fiyatları olumsuz etkiliyor. Esnafın en büyük sıkıntılarından bir tanesi stopajdır. 100 bin TL kirası olan bir dükkânın üç ayda bir devlete 100 bin TL stopaj ödemek zorunda kalıyor. Pandemi döneminde stopaj kaldırılmıştı. Bu dönemde biraz da olsa esnafın yükü hafiflemişti. Destek amaçlı stopaj kaldırılsa, esnafa büyük iyilik yapılmış olur." diye belirtti.

"Çırak almak istiyoruz ama ustalık belgesi olmadığı için yanımıza çırak alıp yetiştiremiyoruz"

Çırak konusunda da sorunlar yaşadıklarını ifade eden Gürbüz, "Çırak buluyoruz ama devletin desteği sınırlıdır. Biz de belge olmadığını söyleyip bu konuda herhangi bir yardımda bulunmuyorlar. Devletin bu işi biraz daha kolaylaştırıp, belgeyi direkt ustalara verip, dükkân dükkan gezip sanayide bir araştırma yapılabilir. Buna göre belge dağıtılıp çıraklara yardımcı olunabilir. Çırak almak istiyoruz ama ustalık belgesi olmadığı için yanımıza çırak alıp yetiştiremiyoruz." ifadelerini kullandı.

"Sanayide kiralar hem yüksek hem de büyük bir adaletsizlik var"

Esnaf olarak en büyük sorunlarından birisinin yüksek kira oranları olduğunu kaydeden esnaf Nurullah Önlük, "Çünkü sanayide kiralar hem yüksek hem de büyük bir adaletsizlik var. Bazı esnaflar 10 bin TL kira öderken, bazıları da 30 bin TL kira ödüyor. Kiralar bu şekilde olunca esnaflar arası fiyat farkı da oluyor. Bu şekilde olunca müşteriler de doğal olarak ucuz olan esnafın yanına gidiyor. Kirası 10 bin TL olan esnaf işi 5 bin TL yaparken, kirası 30 bin TL olan esnaf işi 10 bin TL yapıyor. Müşteriler de doğal olarak ucuz yapan esnafın yanına gidiyor. Bu sorunlar biz esnaflar için ciddi bir problemdir. Sanayide metre kare üzerinde herkesin kirası eşit olursa, fiyatlar da eşitlenecek. Esnaf ve müşteriler için büyük bir sorun ortadan kalkacak." dedi.

"Gençler mesleki yönden iyiye doğru gitmiyor"

Çırak yetiştirmeyle ilgili genel problemler olduğunu söyleyen Önlük, "Devlet destek veriyor ama belgesi olanı destekliyor. İşyeri sahibi olup vergi verenlere kolaylık sağlanması gerekiyor. Belgemiz olmadığı için çırak alıp yetiştiremiyoruz. MESEM üzerinden çırak almasak, bu kez yük bize ağır geliyor. MESEM üzerinden çırak olursa, bizim için daha iyi olacak. Gençler mesleki yönden iyiye doğru gitmiyor. Meslekler giderek azalıyor." diye konuştu. (İLKHA)