CGTN: Çin’in 2035 Ulusal Katkı Beyanı'nda neler yeni?

CGTN tarafından yayımlanan bir makale, Çin’in 2035 Ulusal Katkı Beyanı'na (NDC) ve ülkenin NDC aracılığıyla küresel iklim yönetişimini nasıl ileriye taşıdığına ışık tutuyor. Makale Çin’in önümüzdeki 10 yıla yönelik NDC hedeflerini irdelerken, ülkenin ekolojik koruma konusunda yurt içinde kaydettiği ilerlemenin yanı sıra gelişmekte olan uluslara uzattığı yardım eline ilişkin ayrıntılara yer verdi.

Globe Newswire / PEKİN (İGFA) - Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, çarşamba günü ülkenin 2035 Ulusal Katkı Beyanı'nı (NDC) açıkladı ve ekonomi genelindeki net sera gazı emisyonlarını ulaştıkları zirve seviyelerin yüzde 7 ila 10 aşağısına çekmenin yanı sıra kurulu rüzgâr ve güneş enerjisi kapasitesini, toplam 3.600 gigavat hedefiyle 2020'deki seviyelerin altı katından daha yukarısına çıkarma vaadinde bulundu.

Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi 2025’e video konferansla katılan Başkan Xi yaptığı konuşmada “İnsan ile doğa arasındaki güzel uyum vizyonunu hayata geçirmeye ve evimiz dediğimiz Dünya gezegenini korumaya yönelik çalışmaları hepimiz artıralım.” yorumunda bulundu.

YENİ NELER VAR?

Başkan Xi 2020 yılında iddialı bir iklim hedefi belirleyerek Çin’in karbondioksit emisyonlarını 2030'dan önce gitgide azaltmak ve 2060'tan önce karbon nötr olmak için büyük çaba göstereceğini açıklamıştı.

Yıllar içinde, Çin karbon tutma çalışmalarını kararlılıkla sürdürdü, karbon ticareti sistemini büyüttü ve temiz enerjiye geçiş sürecine ivme kazandırdı. 2025 ağustos sonu itibarıyla Çin’in ulusal karbon piyasası 189 milyon tonla rekor işlem hacmine ve yaklaşık 18,1 milyar yuanlık (yaklaşık 2,54 milyar dolar) işlem değerine ulaşırken 2021’de piyasa kurulduğundan beri, 2024 en güçlü yıl olarak kayda geçti.

Çarşamba günü yayımlanan bir rapor, karbon piyasasının enerji sektörünün karbon yoğunluğunu 2018 seviyelerine kıyasla 2024’te yüzde 10,8 oranında azaltmaya yardımcı olduğunu, böylece Çin’in yeşil dönüşüm ve emisyonları azaltma çabalarını desteklemek açısından piyasa mekanizmalarının rolünü ciddi anlamda güçlendirdiğini vurguladı. Çin geçtiğimiz yıl gönüllülük esaslı sera gazı emisyonları azaltımlarının işlem gördüğü ulusal bir piyasa da kurdu, bu da ülkenin ikili karbon hedeflerine ulaşmak için politika araçlarını geliştirme kararlılığının altını çizdi.

Bunun yanında sağlıklı bir ekolojik ortamın Çin’in uzun vadeli kalkınmasını desteklemede oynadığı kilit role dikkat çeken Başkan Xi, arazi restorasyonuna ve ağaçlandırmaya da uzun zamandır önem vermektedir. Çin 2012'den 2024'e kadar Almanya'nın yüz ölçümünün iki katından fazlasına eşit bir alanı ağaçlandırdı.

Ağaçlandırma hamlesi, ekolojik sistem genelinde imza atılan daha geniş kapsamlı başarıları da tamamlıyor. 2024 yılında Çin’in 222 şehri hava kalitesi standartlarını karşılarken il düzeyindeki veya bu düzeyin üzerindeki şehirlerdeki PM2.5 seviyeleri metreküp başına 29,3 mikrograma geriledi ve hava kalitesinin iyi olduğu günlerin oranı yüzde 87,2’ye ulaştı.

DAHA İYİ BİR DÜNYA İÇİN

Başkan Xi çarşamba günkü konuşmasında “Ülkeler, ortak ancak farklılaştırılmış sorumluluklar ilkesini gözetmelidir. Bu ilke uyarınca gelişmiş ülkeler emisyon azaltma yükümlülüklerini yerine getirmeye öncülük etmeli ve gelişmekte olan ülkelere daha fazla mali ve teknolojik destek sağlamalıdır.” dedi.

Çin 2016’dan bu yana, gelişmekte olan uluslara temiz enerji, uyum sağlama ve iklim direnci çalışmalarında yardımcı olmak üzere 177 milyar yuandan fazla kaynak seferber etti. Çin toplamda 42 gelişmekte olan ülkeyle iklim iş birliği anlaşmasına imza atarken, bunun sonucunda 54 anlaşma yaptı.

Çin sadece Afrika’da, yüzlerce temiz enerji ve elektrik şebekesi projesinin hayata geçirilmesine yardım etti. Bu projeler arasında yer alan Kenya’daki Garissa güneş enerjisi santrali yaklaşık 70.000 haneye elektrik sağlıyor ve yılda yaklaşık 43.000 ton karbondioksit (CO2) emisyonunu dengeleme işlevi görüyor. Çin, Güney Afrika’daki De Aar rüzgâr santrali ve Ruanda’daki hidroelektrik santrali gibi dönüm noktası niteliğindeki başka projelere de destek veriyor.

Çin, altyapının ötesinde iklim direncini artırmak amacıyla teknik danışmanlık, kapasite geliştirme ve uydu araçları da temin etti. Ocak 2022’de Tonga'da şiddetli bir volkanik patlama yaşandığında, Çin’in HISEA-1 uydusu acil durum yönetimi için uzaktan algılama desteği sağladı.

Çin, gelecekte küresel iklim yönetişiminde çok taraflı iş birliğini derinleştirmeyi hedefliyor. Çin, amacının iklim risklerine karşı insanlık için ortak bir geleceği paylaşan bir topluluk inşa etmeye yardım etmek ve hiçbir ülkenin tek başına çözemeyeceği acil bir sorunla yüzleşmek için tüm uluslarla yakın iş birliği içinde çalışmak olduğunu açıkladı.

Başkan Xi konuşmasında “Dünya bugün yeşil kalkınma konusunda çok büyük bir taleple karşı karşıya. Yeşil üretim kapasitesindeki açığı gidermek ve yeşil kalkınmanın faydalarının dünyanın her köşesine ulaşabilmesi için kaliteli yeşil ürünlerin tüm dünyada serbestçe dolaşımını sağlamak amacıyla ülkelerin yeşil teknolojiler ve endüstriler alanlarında uluslararası koordinasyonu güçlendirmesi önemli” diye konuştu.