14182,78%0,27
42,72% 0,02
50,18% 0,01
5950,58% -0,20
9607,06% 0,04

BEŞPARMAK DAĞLARINA ADINI YAZAN KAHRAMAN KOMANDO ÜSTEĞMEN HALUK ÜSTÜGEN'İ HİÇ DUYDUNUZ MU?
SABAHATTİN İSMAİL
Haluk Üstügen adını kaç kişi duydu?
Onun, 20 Temmuz 1974 gecesi, St. Hilarion kalesi civarındaki savaşta, Kıbrıs Barış Harekatı’nın kaderini değiştiren kahraman Türk subaylarından biri olduğunu kaç kişi bilir?
17 Aralık 2025, Kıbrıs Barış Harekâtı kahramanlarından Gazi Binbaşı Haluk Üstügen'in, 5. ölüm yıldönümü..
17 Aralık 2020' de 76 yaşında hayatını kaybetti.
Şimdi Feriköy mezarlığında yatıyor ama adını Beşparmak dağlarının tepelerine silahıyla kazıdı, sonsuza dek o tepelerde yaşayacak...

Babası Albay Recai Bey, Büyükbabası İstiklal Savaşı Gazisi Yarbay Niyazi Bey'di.
Üniversite yıllarında girdiği Hukuk Fakültesinden ayrılıp, kara harp okuluna kaydoldu ve varlığını Türk Ordusuna, Türk ulusuna adadı..
20 Temmuz 1974 gecesi askerleriyle birlikte büyük bir kahramanlık göstererek Rum komando taburlarından geri aldığı Haluk Üstügen Tepe'de ( DOĞRUYOL) adı ebediyen varolacak
İki evladı onun adı ve kahramanlığıyla hep gurur duyacak
O MÜTHİŞ GECE
1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'na, tuğgeneral Sabri Demirbağ komutasındaki Bolu Komando Tugayı, 2.taburu ile katıldı.
Üsteğmen Haluk Üstügen, Bolu Komando Tugayı 1. Komando Taburu, 2. Bölük Komutanıydı.
Yarbay Cemal Eruç komutasındaki 1. Tabur 20 Temmuz sabahı helikopter uçar birlik Harekatı ile Kırnı Havalanı'na intikal etti.
Tabur, Temmuzun 40-45 derece sıcağında düşmanın ateşi altında Beşparmak Dağı'nın güneye bakan sırtlarını tırmanarak saat 18.00 civarı, St. Hilarion Kalesi eteğindeki bugün atış alanı olarak kullanılan düzlüğe geldi
Hava kararmıştı.
Dağda savaş tüm hızıyla sürerken, onlar bütün gün kızgın güneş altında kayalık dağı aşarak geldikleri için çok yorgundu ve istirahate çekilmişlerdi
Binbaşı Vural Çetin komutasındaki Bolu Komando Tugayı 2. Taburu ise Şato bölgesinde istirahate çekilmişti.
Gece hava kararınca Yunan subayları komutasındaki Bellapayıs'da konuşlu 33. Rum komando taburu Doğudan; Lapta üzerinde konuşlu 31. Rum Komando taburu ise Batı'dan, St.Hilarion kalesini ele geçirmek ve sabah amfibi harekatla ele geçirdiğimiz köprü başına dağdan taaruz ederek, çıkarma birliğini yok etmek için sızma Harekatı başlattı.
Batıdan gelen Rum 31. Komando taburu, St.Hilarion kalesi ile Doğruyol mevzilerimiz arasındaki vadiyi kontrol eden Ada Tepe'deki mücahitlerin, çıkan büyük yangın içinde kalmaları nedeni ile kaleye çekilmelerinden dolayı, rahatça vadiden geçerek ATAK TEPE ve DOĞRUYOL Mevzilerimizin gerisine sızdı.
Ankara ile haberleşmeyi sağlayan Türk Alayı'nın ATAK TEPE'deki 3 telsizcisini vahşice katletti.
Muhabere Çavuş Zeki Alpsoley ve Muhabere Er Ülkü Akbulut şehit edildi.
Tim Komutanı Astsubay Bayram Gümüş, önce esir alındı, sonra katledildi.
Daha sonra geriden, Türk askeriymiş gibi gelerek, Doğruyol mevzilerindeki 28 mücahiti esir aldı. 16 mücahit uçurumdan atılarak vahşice katledildi.
Doğu'daki Bellapayıs'tan gelen 33. Rum Komando taburu ise gece karanlığından yararlanarak 1 takım mücahidin savunduğu Şahinler bölgesine sızdı, Timsah Tepe, Arslan Tepe ve Kaplan Tepeyi ele geçirerek 10 kadar mücahidi katletti ve mevzilenerek sabah St.Hilarion kalesine yapacakları taaruz için dinlenmeye geçti.
Bu gelişmelerden habersiz olan St.Hilarion kalesindeki mücahitler, kale altındaki atış alanında istirahatte olan Yarbay Cemal Eruç komutasındaki Bolu Komando Tugayı 1. Taburu ve kale doğusundaki Şato bölgesinde istirahatte bulunan Binbaşı Vural Çetin komutasındaki 2. Komando taburu Doğu'dan, Batı'dan ve Güney'den 31. Ve 33. Rum komando taburlarının 1000 civarındaki komandosu ile kuşatılmış olduklarının farkında değildiler
1. Komando tabur komutanı
Yarbay Cemal Eruç, bulundukları yerin üst kısmındaki ATAK TEPE VE DOĞRUYOL TEPESİ’NİN ele geçirildiğini, baskından kurtulan ön mevzilerdeki mücahitlerden öğrendi.
Onları dinleyip kuşatıldıklarını anlayınca Tugay Komutanı Sabri Demirbağ ve Boğaz bölgesindeki ana karargahı aradı ama kimseye ulaşamadı.
İşte o an tarihi bir karar verdi ve daha önce kendisine verilen Karmi Ormanlarına taaruz emrini uygulamayarak, kendi insiyayifi ile gece 24.00 civarı tepelerin geri alınması için yorgun taburuna tarihe geçen o taaruz emrini verdi:
- “Şimdi vereceğim emrin sevabı sizin, günahı benim…Haluk Üsteğmen, bölüğünle Doğruyol’a; Oğuz üsteğmen, sen de bölüğünle Atak Tepe’ye taarruz edeceksin.”
Haluk Üstügen 2. Bölüğü ve Oğuz Yener de 3. Bölüğü ile 00.30’a doğru aşağıdan yukarıdaki hakim tepelere taarruza başladı.
Gece karanlığında kayalık tepelere tırmanan Türk komandoları, 01.00 civarında Atak Tepe ve Doğruyol'u işgal eden Rum komandoları ile temas sağladı ve çatışma başladı.
Yanan bir orman içersinde mahkûm araziden hâkim araziye taarruz eden Üsteğmen Oğuz Yener ve Üsteğmen Haluk Üstügen komutasındaki iki bölük göğüs göğüse saatlerce çarpıştı.
700 mevcutlu Rum komando taburuna karşı, toplam 290 mevcutla saldıran 2 bölük Türk komandosu...
Sabah 07.30’a kadar süren çatışmadan sonra işgalci Rum komando taburu ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kaldı.
Bu arada 3. Bölük Komutanı Üsteğmen Oğuz Yener, Astsubay Cemal Yurdumgüzel, Asteğmen Sıtkı Toksoy ve 7 komando şehit düştü, 20 komando yaralandı ( Kıbrıs Barış Harekatında verdiğimiz 489 şehidin 61'i, kahraman Bolu Komando Tugayı'na aittir)
Üsteğmen Haluk Üstügen, komando birliğinin özelliklerine yakışır şekilde birliğini sevk ve idare ederek ve en önde kahramanca savaşarak Doğruyol'u tekrar ele geçirdi.
Üçüncü Bölük Komutanı üsteğmen Oğuz Yener şehit olduğu için onun birliğinin sorumluluğunu da Üsteğmen Haluk Üstügen üstlendi ve 2 Tepe de geri alındı
Binbaşı Vural Çetin komutasındaki 2. Komando taburunda da kahraman üsteğmen Muzaffer Tekin, emrindeki askerleriyle, Şahinler Bölgesini ele geçiren 33. Rum komando taburuna saldırdı. Sabaha kadar süren çatışma sonunda Aslan Tepe, Kaplan Tepe ve Timsah Tepe düşmandan temizlendi
Üsteğmen Haluk Üstügen daha sonra Ada Tepe karşısındaki YANIK ÇAMLIK bölgesindeki Rum birliğine de zor bir coğrafyadan taaruz etti. Oradaki Rum karargahını da ele geçirdi.
Bu arada 33. Rum komando tabur komutanı Yunanlı Albay Kasiyanis ( Katsanis) bir keskin nişancımız tarafından vurularak öldürüldü.
Böylece o en zor gecede Komandolarımızın üstün savaş yeteneği ve cesareti sayesinde kuşatma parçalanmış, harekatın kaderi değişmiş, Beşparmak Dağları’nın, Çıkarma birliklerinin, Boğaz'daki ana komuta karargahının ve Barış Harekatı'nın selameti sağlanmış oldu
Savaştan sonra bu kahramanların adını yaşatmak için Aslan Tepe'ye, ZAFER TEPE, Doğruyol'a HALUK ÜSTÜGEN TEPE, ATAK Tepe’ye şehit OĞUZ YENER TEPE, Keskin Sırt'a CEMAL ERUÇ TEPE adları verildi.
Sırtlara da CEMAL YURDUMGÜZEL VE SITKI TOKSOY adı verildi.
Haluk Üstügen, 1.80 boyunda, çelik karakterli, dürüst, askerlik mesleğine bağlı, zaman mefhumu olmayan kahraman bir bölük komutanı idi.
Tavizsiz bir ATATÜRKÇÜ idi.
Kahraman komando Üsteğmen Haluk Üstügen, o en zor geceyi, 2014 yılında yayınladığı “1'nci Komando Taburu 1974 Kıbrıs Beşparmak Dağlarında Yarma Harekâtı” ismini verdiği kitabında anlattı.
Esir aldığı Rum askerlerine insanca davrandı.
Savaştığı Yunan subayları ile yıllar sonra buluştu. Savaşta terk ettikleri şahsi eşyalarını onlara verdi.
O askerler vefatından sonra taziye mesajları yayınladı
Kahraman komandolar,
adınız yavru vatan Kıbrıs'ta sonsuza dek yaşayacak, kahramanlıklarınız nesilden nesile aktarılacak
Sizleri ve şehitlerimizi unutmadık, unutturmayacağız.
Çünkü kahramanlarını unutan ve kahramanlarına sahip çıkmayan toplumlar
yok olmaya mahkûmdur.
Aziz hatıranız önünde saygıyla eğiliyorum.
Ruhunuz şad, mekânınız cennet olsun.