Almanya-Türkiye İlişkilerinde Yeni Dönem: Darbe Girişimi, Siyasi Sığınmalar ve PKK Tartışmaları

Medya.Berlin Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Ekşi, SPD Milletvekili(!) Dr. Fritz Felgentreu ile görüştü.

Almanya-Türkiye ilişkileri, son yıllarda yaşanan siyasi krizler, darbe girişimi sonrası sığınma talepleri ve terör örgütü PKK ile ilgili tartışmalar nedeniyle gergin bir süreçten geçiyor. Medya.Berlin Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Ekşi, SPD Milletvekili Dr. Fritz Felgentreu ile yaptığı röportajda, bu önemli konuları ele aldı. Röportajda, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Almanya’nın aldığı tutum, Türkiye ile ilişkilerin geleceği ve Almanya’daki PKK gösterileri masaya yatırıldı.

15 Temmuz Darbe Girişimi ve Almanya’nın Tavrı

Mustafa Ekşi: 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi(FETÖ) Türkiye’yi derinden sarstı. Ancak Almanya’da, bu süreçte darbe girişimine katıldığı iddia edilen birçok kişi sığınma talebinde bulundu. Almanya’nın bu konudaki tavrı ne oldu?

Dr. Fritz Felgentreu: Öncelikle şunu söylemek lazım, bir ülkede siyasi değişim olacaksa, bu demokratik yollarla olmalıdır. Bir darbeye her demokratik devlet karşı durmalıdır. Türkiye’deki darbe girişimi sonrası Almanya’ya gelenler, buraya siyasi sığınma başvurusu yaptı. Almanya’nın yasal prosedürlerine göre, bir kişi “Ben siyasi baskı altındayım, hayatım tehlikede” diyerek başvuru yaptığında, bunun hukuki yollarla incelenmesi gerekir.

Türkiye bu kişilerin darbe girişimine katıldığını ve suçlu olduklarını söylüyor. Ancak Almanya, iadeleri gerçekleştirmek için somut deliller talep ediyor. Eğer Türkiye, bu kişilerin darbe girişimine karıştığını kanıtlayan güçlü deliller sunarsa, Almanya ile olan iade anlaşmaları çerçevesinde gerekli işlemler yapılabilir. Ancak böyle bir kanıt sunulmazsa, bu kişiler Almanya’da kalmaya devam edebilirler. Burada önemli olan, hukukun üstünlüğüne uygun hareket etmektir.

PKK Tartışması ve Almanya’daki Gösteriler

Mustafa Ekşi: Almanya’daki PKK gösterileri, Türkiye’nin büyük tepkisini çekiyor. Almanya’da PKK yasaklı bir örgüt olmasına rağmen, PKK sembollerinin gösterilerde kullanılması nasıl mümkün oluyor?

Dr. Fritz Felgentreu: Evet, PKK Almanya’da yasaklı bir örgüttür ve bu yasak resmî olarak yürürlüktedir. Ancak bazı gösterilerde PKK bayraklarının taşındığını görüyoruz. Bunun nedeni, bu gösterilerin bazen “Kürt Kültür Derneği” gibi farklı isimler altında organize edilmesidir. Almanya’da gösteri yapmak anayasal bir haktır. Ancak güvenlik güçleri, gösteri sırasında yasa dışı semboller kullanılıp kullanılmadığını denetler.

Polis, gösteriyi düzenleyenlere “PKK sembolleri kullanamazsınız” şeklinde bir uyarı yapar. Eğer yine de PKK bayrakları açılırsa, polis iki seçenek arasında karar vermek zorunda kalır:

1. Hemen müdahale ederek göstericileri gözaltına almak.

2. Olayı kayda alıp, göstericiler hakkında daha sonra hukuki işlem başlatmak.

Bazı durumlarda polis, gösteriye anında müdahale etmenin olayları daha da büyütebileceğini düşündüğünden, doğrudan müdahale etmek yerine daha sonra işlem yapmayı tercih edebilir. Ancak Almanya olarak, PKK’nın yasaklı bir örgüt olduğunu net bir şekilde göstermemiz gerekiyor. Özellikle Köln’de yaşanan gösterilerde, polis PKK bayraklarının kullanılmasına karşı daha sert önlemler alabilirdi.

Mustafa Ekşi: Almanya’da yakında seçimler var. Seçimler sonrası Almanya-Türkiye ilişkilerinde bir değişiklik olacağını düşünüyor musunuz?

Dr. Fritz Felgentreu: Seçimlerden sonra Almanya-Türkiye Parlamenterler Grubu yeniden kurulacaktır. Eğer fırsatım olursa ben de tekrar bu gruba katılacağım ve diyaloğu sürdüreceğim. Almanya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin düzelmesi için diyaloğun devam etmesi gerekiyor.

Biz Almanya olarak, Türkiye ile dostane ilişkileri sürdürmek istiyoruz. Çünkü milyonlarca Türkiye kökenli insan Almanya’da yaşıyor ve bu bağlar iki ülkeyi birbirine sıkı sıkıya bağlıyor. Ancak bazı politik anlaşmazlıklar var ve bunların çözülmesi gerekiyor. Yeni hükümetin bu ilişkileri nasıl yöneteceği, Türkiye ile diyaloğun ne yönde ilerleyeceğini belirleyecektir.

Türkiye’ye Seyahat Uyarıları ve Çifte Vatandaşlık Sorunu

Mustafa Ekşi: Almanya, Türkiye’ye seyahat konusunda vatandaşlarına bazı uyarılarda bulunuyor. Bunun sebebi nedir?

Dr. Fritz Felgentreu: Almanya, Türkiye’ye seyahat konusunda resmi bir yasak koymadı. Ancak bazı Alman vatandaşlarının Türkiye’ye gittiklerinde gözaltına alınmaları, Almanya’yı endişelendiriyor. Özellikle çifte vatandaşlık taşıyan kişiler, Türkiye’de sadece “Türk vatandaşı” olarak değerlendirildiği için Almanya’nın diplomatik müdahalede bulunma şansı olmuyor.

Bu nedenle Almanya, vatandaşlarını dikkatli olmaları konusunda bilgilendiriyor. Özellikle belirli siyasi gruplarla bağlantısı olduğu düşünülen kişilerin Türkiye’de tutuklanma riski taşıdığına inanılıyor. Ancak bu bir seyahat yasağı değil, sadece bir uyarıdır.

SPD’nin Türkiye Politikası: Almanya’daki Türkiye Kökenli Seçmenler Neden SPD’yi Desteklemeli?

Mustafa Ekşi: Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya’daki Türkiye kökenli seçmenlere bazı partilere oy vermemeleri çağrısında bulundu. SPD, Türkiye karşıtı bir politika mı izliyor?

Dr. Fritz Felgentreu: Öncelikle şunu netleştirelim: SPD kesinlikle Türkiye karşıtı bir parti değildir. SPD, belki Erdoğan hükümetine eleştirel bakabilir, ancak bu Türkiye’ye karşı bir duruş anlamına gelmez.

Almanya’daki Türkiye kökenli seçmenler, Almanya’nın çıkarlarını düşünerek oy kullanmalıdır. Burada önemli olan, Almanya’da yaşayan vatandaşlarımızın haklarını en iyi şekilde savunacak politikaları desteklemektir. SPD, Türkiye kökenli vatandaşların Almanya’da daha iyi yaşam koşullarına sahip olmaları için çalışan bir partidir.

Almanya-Türkiye İlişkilerinin Geleceği

Dr. Fritz Felgentreu ile yaptığımız bu röportaj, Almanya-Türkiye ilişkilerinin ne kadar karmaşık bir süreçten geçtiğini gösteriyor. 15 Temmuz darbe girişimi sonrası yaşanan siyasi sığınma tartışmaları, Almanya’da PKK ile ilgili yaşanan gerilimler ve Almanya’nın Türkiye’ye yönelik seyahat uyarıları, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri şekillendiren başlıca konular.

Önümüzdeki seçimler sonrası Almanya’da hükümet değişse bile, Türkiye ile olan bağların güçlü kalacağı kesin. Ancak, iki ülke arasındaki sorunların çözülmesi için karşılıklı diyaloğun daha sağlıklı bir şekilde ilerlemesi gerekiyor.

Biyografi

1 Eylül 1968’de Kiel’de doğdu.

1974’ten 1987’ye kadar Schleswig-Holstein’de öğrenim gördü. 1987-1989 yılları arasında askerlik hizmetini tamamladı ve yedek subay olarak eğitim aldı. 1989-1995 yılları arasında Berlin Özgür Üniversitesi’nde (Freie Universität Berlin) Klasik Filoloji eğitimi aldı. 1998’de doktorasını tamamladı, 2008’de doçentlik (Habilitation) unvanını aldı.

1998-2008 yılları arasında bilimsel asistan olarak görev yaptı. 2001-2011 yılları arasında Berlin Temsilciler Meclisi (Abgeordnetenhaus von Berlin) üyesiydi; bu dönemde meclis grup başkan yardımcısı ve hukuk politikaları sözcüsü olarak görev yaptı. 2008-2009 kış dönemi ve 2011-2012 kış dönemi boyunca Bochum Ruhr Üniversitesi’nde Yunanca alanında öğretim üyeliği yaptı. Ağustos 2010’dan itibaren Berlin’deki bir lise (Gymnasium) bünyesinde Yunanca ve Latince öğretmeni olarak çalışmaya başladı. 2012 yaz döneminde Berlin Özgür Üniversitesi’nde misafir profesör olarak ders verdi.

2013-2017 yılları arasında Federal Meclis’te (Bundestag) Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Komitesi ile Savunma Komitesi üyesiydi. 2018-2020 yılları arasında SPD Federal Meclis Grubu’nun güvenlik ve savunma politikaları sözcüsü olarak görev yaptı. Ayrıca 2018’den itibaren Almanya Federal Meclisi’nin 19. yasama döneminde 1. Araştırma Komisyonu’nda sözcü olarak yer aldı.

1992’den beri Berlin-Neukölln’de yerel siyasette aktif rol aldı. 2004-2014 yılları arasında Neukölln SPD’nin başkanlığını yaptı. 2012-2016 yılları arasında Berlin SPD eyalet teşkilatında başkan yardımcılığı görevinde bulundu.

2014’ten bu yana Almanya Federal Meclisi Yedek Subay Çalışma Grubu’nun başkan yardımcılığını yürütmekte ve Alman Savaş Mezarları Bakım Derneği’nin (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e.V.) Berlin eyalet başkanlığını yapmaktadır.

2015 yılından beri Almanya-Moldova Forumu Derneği’nin (Deutsch-Moldauisches Forum e.V.) başkanlığını sürdürmektedir.

[Editörün notu: Biyografik bilgiler milletvekilinin kendi beyanlarına dayanmaktadır.]