Irak Türkmenlerinden olan Ata Terzibaşı 1924'te Kerkük'te doğdu. Kerküklü Molla Ahmed'in oğlu Abdurrahman Ağa'nın soyundan olup "Terzibaşı" soyadını da oradan alır. Küçük yaşlarda mahalle mektebine gitti. Kuran-ı Kerim'i hatmetti. İlköğrenimini bir Türk mektebinde bitirip sonrasında Arapça öğrenim veren liseyi bitirir. Devamında Bağdat Hukuk Fakültesini okur. Mezun olduktan sonra bir süre avukatlık yapar.
Yazıları Beyrut'ta çıkan "El Edip", Kahire'de çıkan "El-Risale", İstanbul'da neşredilen "Türk Yurdu" başta olmak üzere çeşitli tarihlerde farklı dergilerde yayımlanır. Böylece Ata Terzibaşı kısa sürede tanınan birisi haline gelir. Arapça ve Farsçaya vakıf olması ona büyük avantaj sağlar. Irak Türk kültürünün en büyük temsilcisi olarak kabul edilir.
Ata Terzibaşı, diktatör lakaplı Kasım döneminde Irak Türkleri üzerinde oluşturulan büyük baskının bir sonucu olarak Hille şehrine sürgüne gönderilir. Serbest kalmasıyla birlikte sanatsal ve kültürel faaliyetlerine kaldığı yerden devam eder.
Arapça olarak haftalık yayımlanan "Elsakaf ve Hadise" gazetesi ile Türkçe yayımlanan "Beşir" ismindeki haftalık gazeteleri çıkarır. Ata Terzibaşı, Irak Türkmenleri arasında dil, edebiyat ve folklor araştırmaları yapar. Üç ciltten oluşan "Kerkük Hoyratları ve Manileri" eseri edebiyat dünyasında oldukça önemli bir eser olup ona büyük ün kazandırır. Eserin ilk cildinde hoyratın sözlük anlamı, edebi ciheti, musiki açısından kaynağına değinilir. İkinci cildinde 850 civarında cinaslı hoyrat, üçüncü cildinde ise 1200 civarında cinassız hoyrat ve mani yer alır. Bu eser, 1956'da yayımlanmış eserin ayrıca 1970'te daha da genişletilmiş ikinci baskısı yayımlanmıştır.
Irak Türkmenlerinin kültür ve edebiyat tarihçisi olan Ata Terzibaşı, Irak'ta yaşayan edebiyatçıları "Kerkük Şairleri" başlığı altında 13 ciltlik bir külliyatta toplar. Terzibaşı, bu külliyatta adeta ömrünü verir. Eski alfabeyle basılmış olan bu ünlü eser Türkiye'de yeni harflerle de Ötüken Neşriyat tarafından basılır. Külliyatta, 180 civarında edebiyatçının biyografisi ile şiir yazıları yer alır. Irak Türkmenlerinin kültür tarihine ışık tutan bu külliyat Irak Türkmenlerince de başucunda tutulan bir eserdir. Bu eser aynı zamanda Irak Türkmen edebiyatının da ana kaynağıdır.
Yazın hayatının ilk yıllarında serbest şiire şiddetle karşı çıkmasına karşın sonraki yıllarda bu düşüncesi değişir ve serbest tarzda da şiirler kaleme alır.
Ata Terzibaşı bütün ömrünü bekâr olarak geçirir. Niçin evlenmediği ile ilgili kendisine sorulan sorulara, "Ben kitaplarımla evliyim." cevabını verir.
Avukat, şair ve yazar kimliğiyle tanınan Ata Terzibaşı, Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı tarafından 2008'de Türk Dünyası Hizmet Ödülü'ne layık görülür.
Irak Türkmen folkloru ve edebiyatı hakkındaki incelemeleri de oldukça önemlidir. Bu alandaki çalışmaları tüm edebiyatımız için kaynak sayılır. Türk klasikleri içerisinde yer alan Fuzuli, Bağdatlı Ruhi, Nesimi gibi birçok sanatçı hakkında yazdığı yazılar onun çok yönlü bir yazar olduğunu da ortaya koyar.
#AtaTerzibaşı #IrakTürkleri
