6 Şubat 2023 tarihinde, Kahramanmaraş ili merkez ve ON BİR çevre ilimizde yaşadığımız depremlerde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara şifalar dilerim! Allah böyle acıları bir daha yaşatmasın!
Kentsel dönüşüm Rantsal dönüşüme kurban edilmemeli! Yoksa Kentsel Dönüşüm yapısal dönüşüme kurban mı edilmektedir!
Türkiye’deki deprem kuşakları ve hangi ilerimizi kapsadığı ise şöyledir!
Kuzey Anadolu Deprem Kuşağı; Van Gölü’nün kuzeyinden itibaren Erzincan, Tokat, Amasya, Gerede, Bolu, Adapazarı, İzmit Körfezi ve Marmara Denizi’nden, Saroz Körfezi’ne kadar uzanır. Bu kuşağa Kuzey Anadolu Fay Hattı da denir!
Ülkemizde depremlerin en çok görüldüğü kuşak burasıdır. İzmit, Adapazarı, Düzce, Bolu, Çankırı, Niksar, Erbaa, Erzincan, Erzurum, Pasinler bu kuşak üzerinde yer alır!
Güney Doğu Anadolu Deprem Kuşağı; Van Gölü çevresinden başlayarak Güneydoğu Torosları takip eder ve İskenderun Körfezi’ne kadar uzanır. Muş, Varto, Elazığ, Malatya, Elbistan, Kahramanmaraş, Adana, İskenderun bu kuşak üzerinde yer alır!
Batı Anadolu Deprem Kuşağı; Ege Bölgesi’nde yer alan çöküntü alanlarını kaplayan bu kuşak, Bakırçay, Gediz, Büyük Menderes ve Küçük Menderes ovaları ile Burdur, Uşak, Kütahya civarını içine alır.
Deprem Riski Az Olan Bölgeler; Bu üç fay kuşağının dışında kalan Tuz Gölü ve Konya çevresi, Antalya – Mersin arası, Ergene Havzası, Ş.Urfa ve Mardin çevresi deprem tehlikelerinin az olduğu yerlerdir!
Deprem öldürmez, ihmal ve bina öldürür gerçeği, yaşadığımız her depremde, karşımıza çıkmaktadır!
Yasa ve yönetmelikleri uygulamayan ve görmezden gelmenin faturası, hem maddi ve hem de manevi açıdan çok büyük olmaktadır!
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerdeki depremler, hem sosyal hem bireysel travmalara ve hem de ekonomik olarak büyük hasarlara sebebiyet vermektedir!
Türkiye; 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli depremde olduğu gibi İstanbul merkezli bir deprem olursa, beka sorunu ile karşı karşıya kalabilir!
Deprem ya da fay nedir? Fay kırılması ne demektir?
Yerkabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, üzerinde deprem olan ve hareket eden iki levha ya da levhacık arasındaki ara yüzey FAY olarak adlandırılır!
Tarihsel dönemde deprem oluşturmuş, tüm faylar diri fay olarak isimlendirilir! İki milyon yıldan daha yaşlı olmayan, kesen faylar, ötelenmiş genç akarsu yatakları, ötelenmiş akarsu ve deniz şekiller, basınç sırtı ya da çöküntü gölcükleri ve uzamış sırtlar gibi genç morfolojik şekiller oluşturmuş faylar, diri faylar, olarak ifade edilmektedir!
Depremin zararlarını en aza indirebilmek için insani olarak alabileceğimiz bazı tedbir ve önlemleri, şu şekilde sıralayabiliriz!
Yerleşim alanlarını, kırıklar ve fay hattından uzak ve sağlam zeminler üzerinde kurmalı!
Alüvyal dolgulu ve gevşek yapılı zeminlere yerleşim yapılmamalı!
Depremi önceden haber verebilen sistem ve yöntemler geliştirilmeli!
Binaların yapı malzemesi ve yapı tekniği depreme dayanıklı olmalı!
Vatandaşlar deprem konusunda duyarlı hale gelmeli ve eğitilmeli!
Ülkemiz bir deprem kuşağında bulunmakta olduğunu unutmamalı!
Ülke olarak, Deprem gerçeğine göre yaşamak ve yapılar üretmek zorunda olduğumuzu her daim hatırlatmak gerekir!
Depreme karşı önceden önlem ve tedbir almak adına, dere yatağı ve zemin etüdü sağlam olmayan yumuşak toprak yerlere bina yapılmamalı!
Binalar depreme dayanıklı ve malzemeleri de deprem yönetmeliğine uygun ve kaliteli olmalı!
İskan noktasından sıkıntılı olan binalara yandaş mantığı ile oturma izni belediyeler tarafından verilmemeli!
Yasa, kanun ve yönetmeliklere uygun olmayan binalar acilen hem boşaltılmalı ve hem de yıkılmalı!
Belediyeler ve yapı denetim firmalarında; yasa, kanun ve yönetmeliklere aykırı davranan ve bunları görmezden gelmek sureti ile can ve mal kaybına sebebiyet veren, sorunlu binalara iskan veren firmalar, kişiler ve memurlar hakkında adli işlem başlatılmalı!
İnsan hayatı, bu kadar ucuz olmamalı!
Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP); Ülkemizde yaşanabilecek her tür ve ölçekteki sıkıntılarda etkin müdahale için görev alacak, kamu kurumları, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve gerçek kişileri kapsıyor!
Entegre planlama yaklaşımı ve modüler yapısıyla afet sırasındaki operasyon risklerini en aza indirecek bir sistem! Bu sistemde, daha kısa zamanda, daha geniş alanda ve daha çok hayat kurtarılmasını!
Kaynakların etkin kullanımı ile müdahale çalışmaları hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesini! Ekonomik ve sosyal kayıpların en aza indirilmesini! Kesintiye uğrayan yaşam faaliyetleri en kısa sürede normale dönecek hale gelmesi planlanmaktadır!
Türkiye Afet Müdahale Planı ile Devletin çok kısa bir sürede organize olduğu, bir kriz ve kaosa sebebiyet vermeden çözüm yolunda hızlı bir şekilde adım atılması da planlanmaktadır!
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş ili merkez ve ON BİR çevre ilimizde yaşadığımız depremler ve 23 Nisan 2025 tarihinde, Marmara Denizi merkez ve İstanbul ilimizde yaşanılan deprem ve artçılar akabinde; Ülkemizin bir Deprem Kuşağında olduğu ve Deprem gerçeği ile yaşamak gerektiği, alınması gereken yasal ve insani önlemler çerçevesinde, Türkiye Afet ve Acil Durum Müdahale Planı doğrultusunda; acil ve ivedi olarak, AFAD ya da DEPREM BAKANLIĞI kurulması gerekir!
İletişim UZMANI // Gazeteci & Köşe Yazarı // Ahmet ÜNVER
ahmetunver69@gmail.com
