Saygıdeğer hanımefendiler ve beyefendiler!

Bugün, sürdürülebilir bir geleceğe olan kararlılığımızı ve uluslararası işbirliğimizi daha da güçlendirme hedeflerimizi yansıtan anahtar konulara odaklanacağız.

Özel bir yer tutan gündem maddelerimizden biri, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev'in 2 Eylül 2024'te halkımıza hitaben yaptığı "Adil Kazakistan: Hukuk ve Düzen, Ekonomik Büyüme, Toplumsal İyimserlik" başlıklı mesajıdır.

Bu belge, ülkemizin gelecekteki kalkınması için stratejik bir temel haline gelmiş olup, siyaset, ekonomi ve sosyal hayat alanlarındaki önceliklerini belirlemektedir.

İzninizle, Cumhurbaşkanımız tarafından belirtilen ana yönlere kısa bir göz atalım.

Birinci: Maliye ve vergi politikası

Ana hedeflerden biri, para ve maliye politikaları arasındaki dengesizlikleri ortadan kaldırmaktır. Kazakistan'ın, modern gerçeklere uygun ve ekonomi gelişimini teşvik edecek yeni bir banka yasasına ihtiyacı vardır. Ayrıca, vergi sistemini daha şeffaf, basit ve adil hale getirecek yeni bir vergi kanunu geliştirilmektedir.

Gölge ekonomisi ile mücadeleye, Ulusal Fon'un etkin kullanımına ve bütçe harcamaları üzerindeki kontrolün sıkılaştırılmasına özel dikkat gösterilmektedir. Bu önlemler, devletin finansal istikrarını güçlendirecek ve işletmelerin vergi politikasına olan güvenini daha da artıracaktır.

İkinci: Yatırım iklimi ve iş desteği

Doğrudan yabancı yatırımları çekmek ve girişimcilik için elverişli koşullar yaratmak, en önemli öncelikler haline gelmiştir. Kazakistan'da kamu-özel sektör ortaklıkları aktif bir şekilde gelişiyor ve yatırımcılarla devlet arasındaki etkileşim mekanizmaları basitleştirilmektedir.

Cumhurbaşkanı, hükümete, uluslararası finansal kuruluşların katılımıyla "anahtar teslim" büyük projeler geliştirmeyi görev olarak verdi. Özel olarak, ekonominin temeli olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesine büyük önem verilmektedir. 2029 yılına kadar orta ölçekli işletmelerin ekonomideki payının %15'e çıkarılması planlanmaktadır.

Üçüncü: Sanayi potansiyeli

Cumhurbaşkanı, yüksek teknolojiye sahip üretimlerin ve hammaddelerin derinlemesine işlenmesinin geliştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Bu, büyük sanayi işletmelerinin modernizasyonunu, tek endüstri şehrinde yeni büyüme noktalarının oluşturulmasını ve otomotiv, makine sanayisinde yerelleşme düzeyinin artırılmasını kapsamaktadır.

Ayrıca, petrokimya sektörünün gelişimine, gaz işleme tesislerinin inşasına ve gaz üretim hacminin artırılmasına özel bir önem verilmektedir. Tüm bu önlemler, ekonomiyi çeşitlendirmeye ve yeni istihdam alanları yaratmaya yöneliktir.

Dördüncü: Altyapı ve enerji

Kazakistan, ekonominin sürdürülebilir büyümesi için altyapıyı aktif bir şekilde geliştirmektedir. Karayolu ve demiryolu ana hatlarının kapsamlı bir şekilde modernize edilmesi ve yeni enerji santrallerinin inşa edilmesi çalışmaları devam etmektedir.

Nükleer enerji gelişimi de önemli bir yer tutmaktadır. Cumhurbaşkanı, nükleer santralin inşaatının yapılmasıyla ilgili bir karar alınmasının, önemini vurgulamıştır.

Kazakistan vatandaşları, 6 Ekim 2024'te yapılan referandumda devlet için bu kadar önemli bir konuda olumlu karar almıştır. Olumlu karar için oy kullanan vatandaş sayısı 5.561.937 kişi ya da %71,12 olmuştur.

Kazakistan'daki nükleer santralin inşası, en ileri teknolojilere sahip küresel şirketlerden oluşacak uluslararası bir konsorsiyum tarafından yapılacaktır.

Beşinci: İnsan sermayesinin gelişimi

Cumhurbaşkanı, 2025 yılını "İşçi Meslekleri Yılı" olarak ilan etti, bu da kilit sektörler için nitelikli işgücünün hazırlanmasının önemini vurgulamaktadır. Teknik ve mesleki eğitim sistemi aktif bir şekilde reforme edilmektedir, eğitim burslarının sayısı artırılmakta ve gençlerin gelecek vadeden sektörlere çekilmesi için koşullar yaratılmaktadır.

Üniversiteler ile gerçek ekonomik sektör arasındaki ilişkinin geliştirilmesine ve bilimsel araştırmaların devletin öncelikleriyle senkronize edilmesine özel dikkat gösterilmektedir. 

Altıncı: Sosyal destek ve sağlık hizmetleri

Mesajda, sağlık sisteminin modernizasyonuna, tek bir devlet sağlık bilgi sisteminin uygulanmasına vurgu yapılmıştır; bu, sağlık hizmetlerinin şeffaflığını ve erişilebilirliğini artıracaktır.

Devlet, sosyal harcamaları artırmaktadır ve 2025 yılından itibaren faaliyete geçecek olan "sosyal cüzdan" gibi yardıma ihtiyacı olan insanlar için destek mekanizmalar getirmektedir.

Yedinci: Ekoloji ve sürdürülebilir kalkınma

Çevre politikası, Kazakistan'ın kalkınma stratejisinde merkezi bir yer tutmaktadır. Mesajda, doğal kaynakların korunması ve ülke içindeki ekolojik durumun iyileştirilmesinin yalnızca devlet organlarının bir görevi değil, her bir vatandaşın sorumluluğu olduğu vurgulanmaktadır.

Cumhurbaşkanı, ormanların korunması, ekosistemlerin yeniden inşası ve su tasarrufu teknolojilerinin uygulanmasının önemini belirtti. Ülkenin yeşillendirilmesi için aktif girişimler uygulanmaktadır.

"Temiz Kazakistan" ulusal hareketi, vatandaşların çevrenin temizlenmesinde aktif olarak yer almaya istekli olduklarını göstermektedir.

Sekizinci: Kamu yönetimi

Kazakistan, hükümet ile vatandaşlar arasında doğrudan diyaloga yönelik "Duyan Devlet" anlayışını geliştirmeye devam etmektedir. İlçe Belediye başkanlarının halk tarafınan seçilmesi, yönetim sisteminin demokratikliğini ve şeffaflığını artırmaktadır.

Cumhurbaşkanı, kamu görevlilerinin yetkinliklerinin artırılmasının ve meritokrasi ilkelerinin uygulanmasının önemini vurgulamıştır.

Dokuzuncu: Hukuk düzeni ve güvenlik

Cumhurbaşkanı, vatandaşların güvenliğini sağlamaya özel bir önem vermektedir. Dolandırıcılık suçlarıyla mücadele, finansal ve dijital bilincinin artırılması önemli konular haline gelmiştir. Karayolu altyapısının iyileştirilmesi ve trafik kazalarının azaltılması üzerine çalışmalar devam etmektedir.

Ayrıca, uyuşturucu ticaretiyle mücadele, ordu içindeki hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi ve savunma sisteminin modernizasyonu konusunda adımlar atılmaktadır.

Onuncu: Uluslararası politika

Kazakistan, barışçıl dış politika ilkelerine bağlı kalmaya devam etmektedir. Ülkemiz, uluslararası girişimlerde aktif olarak yer almakta, Birleşmiş Milletler'in çabalarını desteklemekte ve Avrasya'nın ortasında stratejik konumunu kullanarak ulaşım ve lojistik potansiyelini geliştirmektedir.

Değerli misafirler!

Cumhurbaşkanı Tokayev'in mesajında dile getirilen girişimler, önceki mesajlarda ve seçim platformunda belirtilen reformların gerçekleştiriyor.

2019 yılında Cumhurbaşkanı Tokayev’in seçilmesinden bu yana, ülkenin siyasi, sosyal ve ekonomik modernizasyonuna yönelik kapsamlı reformlar gerçekleştirilmektedir.

Bu dönüşümler, toplumun çeşitli yönlerini kapsayarak, demokratik kurumları güçlendirmeyi, vatandaşların yaşam standartlarını iyileştirmeyi ve Kazakistan’ın uluslararası pozisyonlarını pekiştirmeyi hedeflemektedir.

Kazakistan, toplumsal yapımızın her düzeyinde değişiklikler getiren en büyük siyasi dönüşüm sürecini yaşamaktadır ve bu süreç, ilerlememizin sonuçlarını adil bir şekilde dağıtarak herkesi kapsayacak şekilde ilerleyecektir.

Son iki yılda, demokrasimizi güçlendirme konusunda büyük başarılar elde ettik. Dört siyasi reform paketi ve ardından yapılan anayasa referandumu, Anayasamızın üçte birini değiştirdi ve temel yönetim kurumlarını reformdan geçirdi.

Siyasi katılımı artırdık, siyasi ve ekonomik sistemleri toplumumuzu daha da liberalleştirmek, yaşam standartlarını yükseltmek, yolsuzlukla mücadele etmek ve eşitsizliği azaltmak için yeniden yapılandırdık.

Son seçim dönemi, tarihimizin en rekabetçi dönemi oldu. Bugünkü parlamento, daha geniş bir sivil toplum ve siyasi parti temsilini içererek Kazakistan’ı “Güçlü Başkan - Etkili Parlamento – Sorumlu Hükümet” modeline geçermektedir.

Mahkemelerin bağımsızlığını güçlendirdik. Anayasa Mahkemesi yeniden kuruldu. İnsan Hakları İzleme Kurulu, anayasal bir statü kazandı ve temsilcilikleri tüm ülkede faaliyet göstermektedir.

Reformlar ayrıca, devlet ve toplum arasındaki karşılıklı güveni artırmış olup vatandaşların ülkenin geleceği hakkındaki güven birliktiğini göstermiştir.

Geçen yılın Aralık ayında Cumhurbaşkanı, Üçüncü Kararnamesini imzaladı ve ardından İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü Eylem Planı geldi. Bu kapsamlı belge, demokratik kurumları, insan haklarını savunma mekanizmalarını, özellikle de çalışma haklarını, uluslararası standartlarla uyumlu hale getirmiştir – tüm uluslararası yükümlülüklere tamamen uygun olarak.

Bu Eylem Planı, hükümetin, sivil toplum ve Birleşmiş Milletler, AGİT gibi uluslararası kuruluşlarla yakın bir işbirliği içinde uygulanmaktadır.

Değerli arkadaşlar,

Kazakistan’daki tüm dönüşümler, ulusal özelliklere ve sağduyuya dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. Reformlar, düzenli ve kademeli olarak devam edecektir.

Şu anda, ülkenin daha da modernize edilmesine yönelik yeni girişimler üzerinde çalışılmaktadır. Cumhurbaşkanı Tokayev, bu girişimleri önümüzdeki yıl sunmayı planlamaktadır.

Gerçek bir Adil Kazakistan inşa etme yolunda hala yapılması gereken çok şey var. Özel bir vurgu, ulusal kimliğimizin temellerini güçlendirmeye, devlet yönetiminin etkinliğini artırmaya ve ekonomiyi istikrarlı bir şekilde geliştirme yapılacaktır.

Kazakistan, stratejik hedeflere ulaşmak için izlediği yolda güvenle ilerlemektedir.

Kazaklar arasında bir atasözü vardır: “Göz korkaktır, el cesurdur.”

Şüphesiz ki, Kazak halkının her zaman sahip olduğu manevi gücü ve sarsılmaz kararlılığıyla başarıya giden yolda ilerleyeceğiz.

Bu bağlamda, Hükümetimizin girişimiyle yeni başlatılan Kazakistan’ın uluslararası tanıtım kampanyası “Born Bold”a dikkatinizi çekmek isterim.

“Born Bold”, ulus olarak kimliğimizi ifade etmektedir: Kendine güvenen, hırslı ve önümüze çıkan tüm fırsatları kullanmaya hazırız.

Kampanya, Kazakistan’ın enerji, lojistik, eğitim ve turizm gibi stratejik sektörlerini vurgulayarak, ülkemizi küresel iş dünyası, yatırım ve kültürel değişim için cesur ve cazip bir destinasyon olarak tanıtmaktadır.

“Born Bold”, ülkenin rekabet gücünü artırmaya, iç reformları gerçekleştirmeye, yeni yatırım fırsatlarını tanıtmaya yönelik olup, aynı zamanda benzersiz kültürel mirasımızı ve doğal güzelliklerimizi korumayı hedeflemektedir.

En önemlisi, kampanyanın merkezinde Kazakistan’ın en değerli varlığı – halkımız yer almaktadır. Kazak halkının benzersiz zihniyetini yansıtan bu kampanya, iş gücünün gençlik, yüksek eğitim seviyesi, profesyonellik, dijital okuryazarlık ve dinamizm gibi niteliklerini de vurgulamaktadır.

Türk yatırımcıları, iş insanları ve yenilikçilere, halkımızın cesur ruhunu benimseyerek Kazakistan’ın sayısız fırsatlarını keşfetmeye, dinamik ekonomimize katılmaya ve sürdürülebilir ilerleme için ortak vizyonumuza katkıda bulunmaya davet ediyoruz.

NOT: 

Devlet Başkanı Kasım-Jomart Tokayev’in Kazakistan halkına hitabına ulaşmak için QR kodu tarayınız veya bu bağlantıyı tıklayınız:

Kazakistan’ın uluslararası tanıtım kampanyası “Born Bold”: https://www.boldkazakhstan.com/