ABD Çin ilişkilerinde son nokta… ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Pekin ziyaretinde, gerek Tayvan sorunu, Çip rekabeti, İnsan hakları veya Ordular arası daha iyi iletişim konularında istediği yanıtı alamadı.   Çin ve ABD, aralarındaki yoğun rekabeti çatışmaya dönüşmeden dengelemeye çalışma konusunda anlaştı. Ancak ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in Pekin'e yaptığı nadir ziyaret sırasında önemli bir gelişme kaydedilmedi. Blinken, Pekin'den en büyük talebi olan ordular arası daha iyi iletişim konusunda istediği yanıtı alamadı. Çin devlet başkanı Xi Jinping, genellikle devlet başkanlarını karşılamak için ayrılan büyük bir mekan olan Büyük Halk Salonu'nda Blinken ile el sıkıştıktan sonra garip bir şekilde ilişkilerdeki 'ilerlemeyi' övdü. Hem Bliken hem de Xi, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında yaşanacak herhangi bir çatışmanın küresel bir kargaşaya yol açacağından, daha istikrarlı bir ilişkiye sahip olmanın önemine vurgu yaptı. Ancak Çin, Washington'un askeri iletişim kanallarını yeniden açma teklifini reddetti ve engel olarak ABD yaptırımlarını gösterdi. İki taraf, Tayvan'dan ticarete, ABD'nin Çin'in çip endüstrisine yönelik eylemleri, Doğu Türkistan’daki ciddi insan hakları sorunu ve Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı dahil her konuda pozisyonlarında kararlılığını korudu. İkili, gelecek haftalarda ve aylarda daha fazla ziyaretle diplomatik temaslarını sürdürme konusunda mutabık kaldı. Blinken, 2018'den bu yana bir ABD dışişleri bakanı tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret olan iki günlük Pekin gezisinin sonunda düzenlenen basın toplantısında Washington'un, endişelerini doğrudan dile getirmek, diyalog kanalları kurmaya çalışmak ve işbirliği alanlarını araştırmak dahil, gezinin hedeflerine ulaştığını söyledi. ASKERİ İLETİŞİMDE İLERLEME YOK İki tarafın, dünyanın geneli için büyük bir endişe kaynağı olan, ordular arası düzenli iletişim kurma konusunda ise ilerleme kaydedemediğini belirten Blinken, önümüzdeki haftalarda daha fazla Amerikalı üst düzey yetkilinin Çin'i ziyaret etmesini beklediğini söyledi. Blinken, Çin'in askeri temasları yeniden başlatmaya hazır olmadığını söyledi ki bu ABD'nin özellikle Tayvan konusunda yanlış hesaplama ve çatışmadan kaçınmak için çok önemli gördüğü bir şey. Londra'daki Ukrayna'nın yeniden inşası konferansına gitmeden önce gazetecilere verdiği demeçte, askeri iletişim konusunu 'defalarca' gündeme getirdiğini söyleyen Blinken, 'Bu tür iletişime sahip olmamız kesinlikle hayati önem taşıyor. Bu konu üzerinde çalışmaya devam edeceğiz' dedi. Blinken ülkeden ayrılmadan önce yaptığı açıklamada, 'İlişkiler istikrarsız bir noktadaydı ve her iki taraf da bunu istikrara kavuşturmak için çalışma ihtiyacının farkındaydı. Ancak ilerleme kaydetmek zordur. Zaman alır. Ve bu tek bir ziyaretin, tek bir gezinin, tek bir görüşmenin ürünü değildir. Umudum ve beklentim ileride daha iyi iletişim kuracağımız ve daha iyi angajman içinde olacağımız' diye konuştu.   ABD VE ÇİN G20’DE YAKINLAŞMIŞTI Biden ve Xi en son Kasım ayında Endonezya'nın Bali kentinde düzenlenen G-20 zirvesi sırasında biraraya gelerek daha sık iletişim kurma taahhüdünde bulunmuşlardı; ancak o zamandan bu yana ilişkiler Tayvan, casusluk suçlamaları ve başka meseleler nedeniyle kötüleşti. Xi pembe lotus çiçekleriyle süslenmiş uzun bir masadaki görüşmede Blinken'a, 'İki taraf da ilerleme kaydetti ve bazı spesifik konularda anlaşmaya vardı. Bu çok iyi' dedi. Blinken ise iki ülkenin ilişkilerini yönetme 'yükümlülüğü ve sorumluluğu' olduğunu ve ABD'nin 'bunu yapmaya kararlı olduğunu' ifadeleriyle karşılık verdi. Xi'nin sözlerinden hangi ilerlemeden bahsettiği hemen anlaşılamadı, ancak Çin’in görüşme ile ilgili yazılı açıklamasına göre Blinken'la konuşmasında Pekin'in 'sağlam ve istikrarlı bir Çin-ABD ilişkisi görmeyi umduğunu' ve iki ülkenin 'çeşitli zorlukların üstesinden gelebileceğine' inandığını söyledi. Açıklamaya göre Xi ayrıca, ABD'yi Tayvan gibi potansiyel patlama noktalarına işaret ederek 'Çin'in meşru hak ve çıkarlarına zarar vermemeye' çağırdı. DOĞU TÜRKİSTAN KONUSUNA DEĞİNDİ ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından ise Blinken'ın Tayvan, Doğu Türkistan’daki ciddi insan hakları sorunu, Kuzey Kore'nin provokasyonları, Tibet sorunu ve ABD'nin Pekin'in Küba'daki istihbarat faaliyetleriyle ilgili endişeleri gibi tartışmalı konuları da gündeme getirdiğini açıkladı.   Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber Kullanılan Kaynaklar: https://www.youtube.com/watch?v=PFKVGDeMQ4k https://www.voaturkce.com/amp/abd-disisleri-bakanı-blinken-cin-ziyaretini-surduruyor/7143056.html https://www.sondakika.com/haber/haber-cin-devlet-baskani-xi-abd-disisleri-bakani-blinken-16045849/ https://www.hurriyet.com.tr/dunya/cin-lideri-si-cinping-pekinde-abd-disisleri-bakani-blinkeni-agirladi-iliskiler-karsilikli-saygi-ve-samimiyete-dayali-olmali-42286487 https://www.bloomberght.com/cin-devlet-baskani-si-abd-disisleri-bakani-blinken-ile-gorustu-2333334 https://www.haberturk.com/cin-den-abd-ye-dunya-ikimize-yetecek-kadar-buyuk-3601265 https://www.hurriyet.com.tr/gundem/abd-cin-hattinda-donum-noktasi-mi-cok-isindik-soguyalim-42286765 https://www.gazeteduvar.com.tr/cin-abd-ile-bazi-konularda-ilerleme-kaydettik-haber-1624495 https://t24.com.tr/haber/blinken-abd-ve-cin-ikili-iliskilerini-sorumlu-sekilde-yonetmeli,1116290 https://www.milliyet.com.tr/dunya/cin-devlet-baskani-xi-abd-disisleri-bakani-blinken-ile-gorustu-6965004