Alman Ordusu Üniversitesi’nden Ortadoğu uzmanı Jan Busse bölgedeki krizi VOA Türkçe'ye değerlendirdi. Busse, saha gerçekleri, askeri strateji ve tecrübelerin kara harekatının kolay gerçekleşmeyeceğini gösterdiğini, buna rağmen İsrail’in kara harekatından vazgeçemeyecek bir konumda olduğunu söyledi

Alman Ordusu Üniversitesi’nden Ortadoğu uzmanı Jan Busse

BERLİN — 

Hamas’ın İsrailli sivillere yönelik 7 Ekim'deki saldırısının ardından İsrail Gazze'ye misilleme saldırılarıyla karşılık verdi. Hayatını kaybeden İsraillilerin sayısı da bin 400'ü geçti, Filistinlilerin can kaybı ise 5 bini aştı.

İsrail, ablukaya aldığı Gazze Şeridi’nde yerleşim yerleri, hastane, cami ve kiliseleri vurmaya devam ediyor. Uzmanlar Netanyahu hükümetinin bir adım daha ileri giderek, çok kısa bir süre içinde Gazze’ye yönelik bir kara harekatının başlatacağına kesin gözüyle bakıyor.

Alman basınında çıkan haberlerdeki analizlere göre, hem Berlin hem de Washington, Hamas’ın rehin aldığı insanları serbest bırakması amacıyla yürütülen müzakereler tamamlanıncaya kadar Gazze'ye yönelik askeri operasyon başlatmaması yönünde İsrail'e baskı yapıyor.

Almanya’daki analistler, İsrail’in askeri operasyondan vazgeçmeyeceğini ve hedefinin, yüksek sivil kayıplar pahasına da olsa Gazze'nin altyapısının yok edilmesi, Filistinli nüfusun Mısır sınırına doğru sürülmesi ve askeri tünel sisteminin de havaya uçurulması yoluyla Hamas'ın ortadan kaldırılması olduğunu belirtiyorlar.

Alman medyasından ve değişik düşünce kuruluşlarından uzmanlar, İsrail’in hareket özgürlüğünü şu an için büyük ölçüde kısıtlayan rehine durumu ve askeri operasyon sonrası için nasıl bir senaryosu olduğunu da yorumluyorlar. Öne çıkan görüş; İsrail’in kara operasyonu ile Hamas’ı zayıflatabileceği, ancak kanlı ve uzun olacağı tahmin edilen bu sürecin bölgede İsrail ve Filistin arasında kalıcı çözüm ihtimaline de büyük zarar vereceği şeklinde.

Obama'dan İsrail'e uyarı: "Filistinlilerin tutumlarını sertleştirecek sivil kayıplara neden olmayın"

"İsrail’in Gazze’yi işgali tüm bölgede kaosa yol açar"

Münih’teki Alman Ordusu Üniversitesi’nden Ortadoğu uzmanı Jan Busse bölgedeki mevcut krizi VOA Türkçe'ye değerlendirdi.

Busse, saha gerçekleri, askeri strateji ve tecrübelerin kara harekatının kolay gerçekleşmeyeceğini gösterdiğini, buna rağmen İsrail’in kara harekatından vazgeçemeyecek bir konumda olduğunu ifade etti. Busse, şöyle konuştu:

"İsrail’de, Netanyahu hükümeti Hamas’ın beklenmeyen terör saldırısı ile aldığı darbenin ardından, bu travmayı atlatabilmek ve ülkenin güvenliğini sağlayamadığı konusundaki suçlamaları aşabilmek için kara harekatı konusunda alternatifsiz kaldı. İsrail toplumunun bir bölümünün bir nevi intikam istediği de biliniyor. İsrail ordusu ilk kez Hamas’la karşı karşıya gelmiyor, bundan önceki askeri operasyonlarda Hamas’ın siyasi ve askeri kanadını yok edemediler; sadece geri püskürtebildiler, zayıflatarak zaman kazandılar. Bu sefer de, Gazze’yi işgal etmek yerine, Hamas’ı askeri açıdan büyük bir yenilgiye uğratmanın İsrail'in stratejik hedefi olduğunu düşünüyorum. Gazze’nin işgali, bölgede İsrail’e olan tepkileri ve Filistinlilerin direnmesini daha da artırır, tüm bölgede kaosa yol açar ve radikal grupları güçlendirir. Birkaç yıl sonra, İsrail çok daha güçlü bir saldırı ile karşı karşıya kalabilir."

"İsrail’in birincil hedefinin rehineleri kurtarmak olduğunu düşünmüyorum"

Alman medyasında da sıklıkla görüşü sorulan Ortadoğu uzmanı Busse, Hamas'ın Gazze'de elinin, İsrail’in bombardımanına rağmen, çok güçlü olduğunu, bu açıdan İsrail’in kara operasyonunun Gazzeli sivillerin yanı sıra İsrail ordusu için de bedelinin ağır olacağını vurguladı.

Busse, "Gazze gibi sonuçta kentsel olarak tanımlayabileceğimiz bir arazide askeri operasyonun, daha önceki deneyimlerden yola çıkarak kolay olmayacağını söylemek gerekiyor. İsrail ordusu, operasyon yapılan bölgeyi tanımayan taraf; Hamas ise mıntıkayı çok iyi bilen ve saldırı ihtimaline hazırlıklı bir konumda. Bu bağlamda özellikle kazılan gizli tüneller ağı sisteminden yapılacak karşı saldırılar, İsrail’in askeri birliklerinin yüksek sayıda asker kaybetmesine neden olabilir. Bu yüzden kara harekatı öncesinde, İsrail savaş uçakları düzenlenen bombardımanlarla tünel sistemleri hedeflendi. Ancak burada çok büyük sayıda sivil yaşamını yitirdi, bu da uluslararası hukuk açısından ciddi bir sorun teşkil ediyor" diye konuştu.

Kara harekatını Hamas’ın elindeki rehinelerin can güvenliği ya da kurtarılma operasyonu açısından da değerlendiren Busse, rehineleri kurtarmanın zorluğuna da dikkat çekti. Busse, "Ben İsrail’in birincil hedefinin rehineleri kurtarmak olduğunu düşünmüyorum. İsrail yönetimi Hamas’a kalıcı bir darbe vurmak istiyor. Öte yandan rehineler Hamas açısından çok önemli bir koz; onları kolay kolay bulunamayacak yerlerde sakladıklarına eminim. İleride İsrail’le masaya oturmaları durumunda, ellerindeki rehineleri en rasyonel şekilde kullanacaklarını tahmin ediyorum" dedi.

Cem Dalaman