Almanya Anayasayı Koruma Dairesi, AfD’yi “Kesin Olarak Aşırı Sağcı” Olarak Sınıflandırdı

Almanya’da iç istihbarattan sorumlu Federal Anayasayı Koruma Dairesi (BfV), 3 Mayıs 2025 itibarıyla Almanya için Alternatif (AfD) partisini, “insan onurunu hiçe sayan, aşırı sağcı yönelimleri kesinleşmiş bir yapılanma” olarak tanımladı. Bu karar, partinin tümüne yönelik alınan ve anayasal düzene karşı ciddi tehdit teşkil ettiği sonucuna varılan detaylı bir inceleme sürecinin ardından açıklandı.

Mahkemeler de şüpheleri doğruladı

AfD, Mart 2022’de Köln İdare Mahkemesi ve Mayıs 2024’te Kuzey Ren-Vestfalya Yüksek İdare Mahkemesi (OVG NRW) tarafından “şüpheli vaka” (Verdachtsfall) olarak tanımlanmıştı. Her iki mahkeme de partinin anayasal düzene karşı faaliyetlerde bulunduğuna dair çok sayıda gösterge bulunduğunu belirtmişti. Bu göstergeler, BfV’nin üç yıla yayılan detaylı analiz sürecinde daha da pekişerek kesinlik kazandı.

İncelemenin odak noktaları

BfV’nin açıklamasına göre inceleme sürecinde sadece partinin resmi programı ve açıklamaları değil, parti temsilcilerinin söylemleri, davranışları ve radikal sağcı çevrelerle olan ilişkileri de dikkate alındı. Özellikle AfD’nin gençlik örgütü olan ve daha önce aşırı sağcı olarak sınıflandırılan “Junge Alternative” ile ilişkilerinin yeniden yapılandırılması, son eyalet seçim kampanyaları ve erken genel seçim sürecindeki faaliyetler değerlendirmeye alındı.

Anayasa ile bağdaşmayan etnik halk anlayışı

BfV’nin raporunda AfD’nin temel ideolojik yönelimi olarak “etnik-soy temelli halk anlayışı” öne çıkıyor. Bu anlayışın, Almanya’daki belirli toplumsal grupları eşit yurttaşlık haklarından dışlayarak onları anayasal düzene aykırı biçimde değersizleştirdiği vurgulandı. Raporda, özellikle Müslüman nüfusa sahip ülkelerden göç etmiş Alman vatandaşlarının AfD tarafından “etnik Alman halkının” eşit bireyleri olarak görülmediğine dikkat çekildi.

Süreklilik gösteren dışlayıcı söylemler

AfD’nin üst düzey yetkilileri tarafından sıkça kullanılan “bıçaklı göçmenler” gibi genelleyici ifadeler, partinin sistematik olarak göçmenlere, azınlıklara ve özellikle Müslümanlara yönelik düşmanlık oluşturduğunu ortaya koyuyor. Raporda, bu tür ifadelerin önyargıları ve korkuları körüklediği, toplumsal kutuplaşmayı derinleştirdiği belirtildi.

BfV Başkan Yardımcılarından açıklama

Anayasayı Koruma Dairesi Başkan Yardımcıları Sinan Selen ve Dr. Silke Willems şu ifadeleri kullandı:

“Yaptığımız detaylı inceleme sonucunda Almanya için Alternatif (AfD) partisinin kesin olarak aşırı sağcı bir yapılanma olduğu sonucuna vardık. Yaklaşık üç yıl süren bu değerlendirme sürecinde, ülke genelindeki üst düzey parti yöneticilerinin çok sayıda beyanı ve son örgütsel gelişmeler dikkate alındı. Değerlendirmemizin temel dayanağı, partinin şekillendirdiği etnik temelli halk anlayışıdır. Bu anlayış, Almanya’daki belirli toplumsal grupları aşağılamakta ve onların insan onurunu zedelemektedir.”
Alınan bu kararla birlikte, Almanya’da bir parti ilk kez bu kadar net bir şekilde “kesin aşırı sağcı” olarak tanımlanmış oldu. Bu sınıflandırma, AfD’nin kamu desteği, medya erişimi ve devlet kurumlarıyla ilişkileri
açısından ciddi sonuçlar doğurabilir.