3 Uygur tehlikede 2013 yılında üç Uygur kardeş, Çin zulmünden kaçmak için Doğu Türkistan'daki evlerinden kaçmıştı - ancak özgürlükleri kısa sürdü: Küçük kardeşler , Hindistan ile fiili sınır boyunca, Ladakh'taki bir sınır karakolunda askeri personel tarafından yakalandı. ve Hindistan yönetimindeki Keşmir'de yetkililere teslim edildi, yargılandı ve mahkum edildi. Ancak hapis cezalarını tamamlamalarına rağmen kardeşler, Keşmir'deki yetkililerce alıkonuluyor. Ayrıca Çin'e sınır dışı edilme olasılığıyla da karşı karşıyalar. Kardeşlerin Keşmir'deki sığınma statüsünü elde etmek için mücadele eden bir hak aktivisti ve avukat olan 67 yaşındaki Muhammed Shafi Lassu, FairPlanet'e Hintli yetkililere onların Çin'e geri gönderilmelerini durdurmaları için yalvardığını söyledi. Yetkililere, serbest bırakılmaları ve Hindistan'da kalmalarına izin vermeleri için birçok kez başvurdum, ancak ricalarım yanıtsız kaldı' dedi. FairPlanet tarafından incelenen belgeler, Çin'den kaçtıklarında sırasıyla 23, 22 ve 20 yaşlarında olan üç kardeşin - Adil, Abdul Khaliq ve Salamu - 12 Haziran 2013'te Ladakh's Let'deki Sultan Chusku buzulunun yakınında Hint ordusu tarafından tutuklandığını gösteriyor. Bölge, hemen ertesi gün Hindistan'ın Çin sınırını koruyan bir paramiliter güç olan Hint-Tibet Sınır Polisine teslim edildi. Uygurların yaşadığı Doğu Türkistan, 2019'dan beri doğrudan federal hükümet tarafından yönetilen iki Birlik Bölgesine ayrılan Hindistan yönetimindeki Keşmir ile sınır paylaşmakta. Yaklaşık iki ay boyunca sorgulandıktan sonra, paramiliter güç kardeşleri yerel polise teslim etti ve onları Hindistan'a geçerli yasal seyahat belgeleri ve bıçak bulundurmadan girmekle suçladı. 17 Temmuz 2014'te bir mahkeme, genç yaşları nedeniyle hafif ceza verdiklerini iddia ederek onları bir buçuk yıl hapis cezasına çarptırdı. Üçlüyle ilk kez 2013'te Ladakh'ta mahkemeye çıkarıldıklarında tanışan Lassu, 'Çinli yetkililer gençlere işkence edip hapse attıkları için kaçmak zorunda kaldılar. Bana bazı tanıdıklarının işkence gördüğünü söylediler' dedi. 'Ne kadar hapiste kalacaklar? Hapishanede ölmeye mahkumlar mı?' diye sordu. Lassu, kardeşlerin Çin'e teslim edilmemesi gerektiğini vurgulayarak, 'Uygurların anavatanlarında nasıl kötü muamele ve zulüm gördüklerini herkes biliyor. Ülkelerine geri gönderilmeleri halinde idam edilecek veya hapse atılacaklar.' Lassu'nun Çin'e dönüşleriyle ilgili endişesi, Çinli yetkililer tarafından Doğu Türkistan’daki Uygurlara ve diğer Müslümanlara karşı işlenen insan hakları ihlallerinden kaynaklanıyor. Geçen yıl Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komiseri, Çin'in Uygurları ve çoğunluğu Müslüman olan diğer azınlıkları keyfi ve ayrımcı bir şekilde gözaltına almasının insanlığa karşı suç teşkil edebileceğini söyledi . İnsan hakları grupları, Çin hükümetinin bir milyondan fazla Uygur'u toplama kamplarına hapsettiğini iddia ediyor . TUTUKLAMA, YARGILAMA VE CEZA Üçlü, cezalarını 2015 yılında tamamladı, ancak çoğunlukla Hindistan yönetimindeki Keşmir'de bağımsızlık isteyen silahlı militanlara ve muhalif politikacılara karşı kullanılan bir gözaltı yasası olan Kamu Güvenliği Yasası (PSA) uyarınca derhal cezalandırıldılar. Yetkililer, parmaklıkların arkasında kalmaları için her altı ayda bir kardeşler hakkında yeni gözaltı kararları çıkarmaya devam ediyor. Aleyhlerine imzalanan son gözaltı kararlarında Keşmir yetkilileri, kardeşlerin kendi ülkelerine geri gönderilmeleri için düzenlemeler yapılana kadar PSA kapsamında tutulması gerektiğini belirtiyor. Uygur kardeşler ayrıca Doğu Türkistan’da Uygurlara karşı işlenen zulmü gerekçe göstererek Hindistan'ın federal İçişleri Bakanlığı'na Çin'e sınır dışı edilmelerine karşı dilekçe verdi. Hindistan İçişleri Bakanlığı onlara, kardeşlerin daha sonra mahkemede itiraz ettikleri bir kararla, onların Çin'e geri gönderilmelerini emrettiğini söyledi. NET BİR ASULYM SÜRECİ YOK Hindistan hükümetinin kardeşlere sığınma hakkı vermeyi reddetmesi, Doğu Türkistan'daki insan hakları ihlallerine karşı kayıtsız duruşundan ve Uygur mültecilerle başa çıkacak bir yasa veya politikanın bulunmamasından kaynaklanıyor. Hindistan'ın Çin ile dostane ilişkileri yok, ancak yine de Uygurlara yönelik zulüm konusunda tarafsız bir tutum sergiliyor ve bu konuda Pekin'i eleştirmekten kaçınıyor. Geçen yıl Hindistan, Doğu Türkistan bölgesindeki insan hakları durumu hakkında bir tartışma yapmak için Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'nde bir karar taslağı üzerinde oylamada çekimser kaldı . Geçmişte Hindistan federal hükümeti, Çin'in diplomatik kanallar aracılığıyla protesto etmesinin ardından Hindistan'da bir konferansa katılması planlanan önde gelen Uygur aktivist Dolkun İsa'ya verdiği vizeyi iptal etmişti. Uygur kardeşlerin Keşmir'de uzun süre tutuklu kalması da dikkatleri daha geniş bir konuya çevirdi: Hindistan'ın tutarsız iltica süreci. Hindistan, 1951 Mülteci Sözleşmesi ve 1967 Protokolü'ne taraf değildir ve mülteciler konusunda iyi tanımlanmış bir ulusal politikası yoktur. Tibet ve Sri Lanka'dan gelen binlerce mülteciye ev sahipliği yapmasına rağmen, sığınma konularıyla ilgili bir yasa veya politikanın olmaması, Hindistan'ın onlarla keyfi bir şekilde ilgilenmesine izin veriyor. 2014 yılında Başbakan Narendra Modi liderliğindeki Hindu milliyetçi partisinin iktidara gelmesinin ardından ülke, Müslüman mültecilere karşı giderek daha fazla düşmanca bir tavır takındı . Hindistan'ın eski Kırgızistan büyükelçisi ve bir dış politika uzmanı olan Phunchok Stobdan, FairPlanet'e 'Hindistan Hükümeti bunu insani bir mesele olarak görmeli ve buna yasallıklar ve teknik ayrıntılar aracılığıyla bakmamalıdır.' Hindistan'ın Haryana kentindeki Jindal Global Hukuk Fakültesi'nde yardımcı doçent ve mülteci sorunları konusunda uzman olan Suraj Girijashanker, hükümetin konuyla ilgili kararı Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (BMMYK) vermesi gerektiğini söyledi. FairPlanet'e 'Hindistan'ın ulusal bir sığınma yasası veya iltica süreci olmadığı göz önüne alındığında, devlet Delhi'deki Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (BMMYK) boyun eğmeli' dedi. 'BMMYK, devlet prosedürlerinin yokluğunda, Hindistan'da hükümet adına seçilmiş milliyetler için mülteci statüsü belirleme olarak bilinen işlemi yürütür.' Bazı Uygur sığınmacıları üçüncü bir ülkeye geri gönderme olasılığını da inceleyebileceklerini sözlerine ekledi. Girijashanker, Hindistan hükümetinin mülteci olup olmadıklarına karar vermeden kimseyi zorla geri gönderemeyeceğini savundu. 'Çin'de işkence görme riski varsa, o zaman zorla geri göndermeye de izin verilmiyor. Ancak uygulamada Hindistan'dan zorla geri gönderme başka bir konu.' dedi   Muhammed Ali ATAYURT-Istiqlal Haber