Önce ; Kemalizm ideolojisini anlamak için Mustafa Kemal Atatürkün antiemperyalist olarak emperyalizme karşı kurtuluş savaşı sırasında tam bağımsızlık mücadelesiyle verdiği cephe savaşlarını çok iyi anlamaktan geçer.?

Çünkü emperyalizme karşı cephe savaşlarını anlayamazsak ; Kemalizm bir çağdaşlaşma ve Modernleşme ideolojisi olduğunu anlayamayız.! Çünkü Kemalizm ideolojisi , Milli Hakimiyet prensibine dayalı bir demokratik Ekonomik Kalkınma ve Modernleşme İdeolojisidir.

Kemalist İdeolojinin en önemli niteliği, Akılcı ve Bilimsel önceliğinin olmasıdır. Bunun anlamı ise "Milli", "Milletler arası" sorunlara duygusal ve dogmatik açıdan ve peşin hükümler ve kalıplara değil, akılcı, bilimci ve pragmatik bir yaklaşımla eğilmektir.

Bu konuda en başta belirtilmesi gereken nokta "Kemalizm ideolojisinin katı bir "Doktrin" ideoloji olmadığıdır. Esasen, bizzat Mustafa Kemal' in hareket ve dinamizm' i önlediği gerekçesiyle çağın Marksizm - Leninizm, Faşizm, Nasyonal Sosyalizm gibi dogmatik, katı ve totaliter doktrinlere karşıdır.

Bu nedenle "Kemalizm" ile ifade ettiğimiz görüş, modern Türk Devletinin kuruluşunda temel olan ilke uygulamaların bütünün ortaya çıkardığı davranış ve hayat tarzı anlamındaki pozitivist, akılcı, ampirik, ( Yani deneye dayalı pragmatik bir ideolojidir. )

Bu anlamda olmak üzere, çağımızdaki siyasal ideolojileri "totaliter" ve "demokratik" olarak ikiye ayırmak adet olmuştur. "Marksizm - Leninizm" solun " Nasyonal Sosyalizm - Faşizm" ise sağın, hoşgörüsüz ve totaliter ideolojileridir.

Aralarında "demokratik sosyalizm" de bulunmak üzere, siyasal yelpazenin ortanın solundan "ortanın sağına kadar yer alan tüm çağdaş ve sosyal adaletçi, hürriyetçi rejimlerin "demokratik" olan ideolojilerinin temeli "dogmatizm" değil, "rasyonel ampirizm" veya "pragmatizmdir.

Kendine akıl ve bilimi mürşit olarak kabul eden ve ayrıca 1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Beyannamesinin "Milli Hakimiyet" ilkesinden ve İnsan Hakları anlayışından esinlenen Kemalizm "dogmatik" yada "totaliter" ideolojiler arasında değil, "rasyonalist" ve "pragmatik" olan "demokratik" ideolojiler arasında yer almaktadır.

Bilindiği gibi, faşizm' in "millet", "devlet" , "lider" ve "ırk" ; "Marksizm - Leninizm" ise, "sınıf " ve " sınıf kavgası " gibi değişmez ve dolayısıyla "dogmatik" kavramlara dayanmasına karşın Pragmatizm , "mutlak gerçek" yerine, "deney" e; yani akıl ve bilimin gözlem ve bulgularına dayanan ve dolayısıyla zaman içinde değişen gerçekleri kabul eder.

"Mustafa Kemal 1920 ve 1930'ların Komünist ve Faşist doktrin uygulamalarını görmüş, fakat bunları reddetmiş bir liderdir". Atatürk katı bir parti programı içinde doktrin oluşturmak yerine, bu işi akıl ve bilimin önderliği altında Türk Toplumunun ihtiyaçlarına göre oluşturma yolunu seçmiştir.

Kurtuluş Savaşından sonra Türkiye Cumhuriyeti adı ile oluşturulan yeni Türk devletinin dayandığı "Atatürk İlkelerinin Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık Laiklik Devletçilik ve Devrimcilik gibi çeşitli ideolojik ilkelerden oluştuğu ve "Altı Ok" olarak sembolleşen bu ilkelerin özellikle tek parti döneminde "Kemalizm" olarak adlandırıldığı bilinmektedir.

Fakat ideoloji olarak Kemalizm bunlardan ibaret değildir. Hiç şüphe yok ki, Türk Toplumunun ihtiyaçlarından doğan bu ilkelerin yalnız sözlük anlamı ile tanımlanması mümkün değildir. Bunlar Atatürk tarafından hem sözle hem de uygulama ile belirlenmiştir.

Ayrıca bunları birbirinden çözüp ayırmaya tek tek değerlendirmeye girişmek büyük yanlışlık olur. Bunlar, bir bütünü oluşturan unsurlardır. İşte bu uyum, bütünlük ve tutarlık "#Kemalizm" dediğimiz dünya görüşünü ortaya çıkarır.

Dogmatizm' e karşı bir başkaldırma hareketi ve akılcılık demek olan Kemalizm, sürekli çağdaşlık ve ilericilik demektir. Esasen, önce Liberalizmin, daha sonra da "Marksizm - Leninizm" in uğradığı bunalımlar karşısında çağımızda "katı ve dogmatik" ideolojilerin sona ermesinden dahi bahsedilmiştir. Nitekim 1960'ların başında, devrin Sovyet lideri Kruşçev' in Marksist - Leninist Dogmatizm' ine "Pragmatik" bir yaklaşımla yaptığı değişiklikleri "revizyonizm" olarak suçlayan Çin yöneticileri, Mao'nun ölümünden sonra "Dogmatizm" den "Pragmatizm" e yönelik uygulama içine girmişlerdir.

Kemalizm' in bir ideoloji olmadığını ileri sürenlerin başında Türk Toplumunda bir "ideolojik boşluk" yaratmak ve bu boşluğu yabancı ve temsilcisi oldukları ideolojilere doldurmak isteyenler gelmektedir. "Kemalizm düşmanları" olan ve " Marksizm ve Leninizm" den " Nasyonal Sosyalizm" e, Kapitalist Liberalizm' e, Teokrasi' ye kadar değişen "çağ dışı" dogmatik ve totaliter ideolojileri savunan bu gibi kimselerin, "Kemalist Atatürkçü" ideolojiyi inkar veya tahrif etmek suretiyle Türk Toplumunda bir ideolojik boşluk yaratmak tabii karşılanmalıdır.

Ne var ki, "Kemalizm - Atatürkçülük' ün bir ideoloji olmadığını düşünen bazı kimseler ise, ideolojiyi sadece "katı ideoloji" anlamakta, çağımızda dogmatik ve totaliter ideolojiler karşısında "Pragmatik ve Demokratik" ideolojilerin yer aldığını ve bir "hayat tarzı" anlamındaki bu tür ideolojiler arasında Kemalizm' in yer alabileceği gerçeğini ya bilmemekte veya gözden kaçırmaktadırlar.

Mustafa Kemal' i kendinden önce gelmiş reformculardan ayıran nokta; Tanzimat Hareketi gibi sadece kanun ve yönetim alanında kalmayıp, bütün hayatı içine alan bir değişiklik istemesiydi. Memleketin siyasi yapısını değiştirmek, halkı uyandırıp, onu Fransız İhtilal ile doğan ve Batı Avrupa'nın birçok ülkesinde gelişen Milli Hakimiyet kavramını çekmek istiyordu.

Böyle bir değişiklik pek çabuk olmayacaktı. Mustafa Kemal bunun da sebebini biliyordu. Gücünü tartışmadan değil, tahakkümden düşünce hürriyetinden değil, kayıtsız-şartsız itaatten alan "dinsel kuvvetler", demokrasinin yerleşmesine karşı koyacaklardı. Onun için Mustafa Kemal, siyasi devrimi her şeyden önce, bir "inanç devrimi" olarak görüyordu.

Kurtuluş Savaşımızın askeri yönü sona erip, vatan toprakları dış düşmanlardan temizlenince, başta bilgisizlik, yoksulluk ve geri kalmışlık olmak üzere, bütün iç düşmanların tüm güçleri ile ayakta kaldığı ve ülkemizin çağdaş milletler düzeyine çıkabilmek için çok şeyler yapmak gerektiği görüldü.

Bunun için, öncelikle, toplumda uyanmış bulunan "millet olma bilincini pekiştirmeye lüzum vardı. Yüzyılların birikimi olan yanlış inançlar ve anlayışlar yüzünden, milletimiz bu bilinçten oldukça yoksun bir seviyede kalmıştı.

Öyleyse, belirgin ilkeler üzerinde yeni bir devlet yapısının kurulmasına ihtiyaç ortadaydı. Bu da, millet olma bilincinin uyanık tutulmasına bağlıydı. Böylece, Türk Toplumunun adı "Türk Milletinin yeni "Türk Devletinin adı "Türkiye Cumhuriyeti" olarak belirmiş, Kurtuluş Savaşından sonra, Türkiye Cumhuriyeti adı ile ortaya çıkan yeni Türk Devletinin dayandığı Atatürk ilkelerinin ve fikirlerinin anlayış olarak gelişmiştir.

KEMALİZMİ ORTAYA KOYAN NEDENLER:

Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik Halkçılık, Laiklik, Devletçilik ve Devrimcilik olarak ifadesini bulan bu ilkeler, bir bütünü oluşturan ve "ortak özellikleri" bulunan ilkelerdir. Atatürk ilkeleri Türk Toplumunun ihtiyaçlarından doğduğundan, bunlarda baskı, taklitçilik veya özenti yoktur.

" Bu ilkeler yalnız sözlük anlamıyla tanımlanamaz"...

Zira bunlar Atatürk tarafından hem sözle, hem de uygulama ile belirlenmiştir. 
Bu ilkeler bir bütünü oluşturan unsurlar olduğuna göre, bunları tek tek değerlendirmeye girişmek yanlış olur. Bunların sağladığı uyum ve bütünlük "Kemalizm" dediğimiz Dünya görüşünü ortaya çıkarır.

 Ali Berham ŞAHBUDAK