Bir sabah uyanırsınız, televizyonda “acil gelişme” diye sunulan bir haber döner durur. Sosyal medya yangın yeri. Herkes aynı şeyi konuşur. Ama 3 gün sonra kimse hatırlamaz bile. Geçmişin üstü gündemle örtülür. Vicdanlar çabuk soğur. Adalet ise donakalır.

Bir sabah uyanırsınız, televizyonda “acil gelişme” diye sunulan bir haber döner durur. Sosyal medya yangın yeri. Herkes aynı şeyi konuşur. Ama 3 gün sonra kimse hatırlamaz bile. Geçmişin üstü gündemle örtülür. Vicdanlar çabuk soğur. Adalet ise donakalır.

“Unutturulan gerçekler, cezasız kalacak suçların davetiyesidir.”

@stratejivefikirler

Hafızayı Kim Siliyor?

Toplumların unutmaması gereken bazı olaylar vardır. Öyle ki, hafızadan silinirse aynı felaketler tekrar yaşanır. Ama bazı akıllar bunun tam tersini hedefler. Sistematik unutkanlık üretmek… İşte ben buna “Yapay Unutkanlık Tetikleyicileri” diyorum. Bir anlamda, “gündem doygunluğu” algoritmaları.

“Toplumun hafızası dolmaz; sadece çöp bilgiyle tıkanır.”

@stratejivefikirler

Örnek 1: ABD – George Floyd Protestoları

2020’de ABD’de George Floyd’un polis tarafından öldürülmesi milyonları sokağa döktü. Günlerce süren protestolar, ırkçılık tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Ama sonra ne oldu? Gündem hızla değişti. COVID varyantı, seçim tartışmaları, kripto para çöküşü derken Floyd’un adını sadece aktivistler hatırlar oldu.

“Unutturmak, zalimin en güçlü silahıdır; çünkü geçmişsiz toplum itiraz edemez.”

@stratejivefikirler

Mekanizma Nasıl İşliyor?

1. Duygusal Yükleme: Bir olay medyada yoğun işlenir. Şok, öfke, korku üretilir.

2. İkinci Dalgayla Sönümleme: Birkaç gün sonra başka bir “acil gelişme” gündeme sokulur.

3. Seyreltilmiş Tekrar: Asıl olay ufak parçalar hâlinde, bağlamından koparılarak verilmeye devam eder.

4. Tam Unutuluş: Toplum yeni gündemlere adapte olunca, eski olay anlamını yitirir.

“Unutkanlık üretimi, modern çağın görünmeyen sansürüdür.”

@stratejivefikirler

Örnek 2: Myanmar – Rohingya Soykırımı

2017’de yüzbinlerce Rohingya Müslümanı, Myanmar ordusu tarafından katledildi veya göçe zorlandı. Dünya medyasında geniş yer buldu. Ama birkaç BM raporu dışında hiçbir yaptırım uygulanmadı. Bugün kaç kişi bu krizi hatırlıyor?

“Bir kriz, gündemden düşünce masumların acısı dinmez ama sen artık çığlıklarını duyamaz olursun.”

@stratejivefikirler

Gündem Doygunluğu: Bilgiyle Uyuşturmak

Haber bombardımanı toplumları bilinçlendirmek yerine uyuşturur hale geldi. Sürekli yeni gelişme, eski gelişmenin üzerine toprak atar gibi.Düşünün:

• İsrail-Gazze çatışmaları kaç kez dünya gündemine girip çıktı?

• Yemen’deki açlık krizi neden hâlâ çözülmedi?

• Uygur Türklerine yönelik sistematik zulüm neden görünmez?

Çünkü her yeni haber, bir öncekini gölgeler.

“Gündem, bir günahın üzerini örtecek kadar kalabalıksa ve o toplum o kalabalığı dağıtamıyorsa ona ortaktır masum ayağına yatmasın.”

@stratejivefikirler

Dijital Çağda Hafızayı Korumak

Yapay unutkanlığa karşı koymak için dijital hafıza bilinci gerekir:

• Hatırlat: Sosyal medya hatırlatma zincirleri oluştur.

• Yazıya dök: Olayları bağlamıyla birlikte belgeleyip paylaş.

• Görselleştir: Etki bırakan infografikler üret.

• Sakla: Dijital arşivler kur, hafızayı sistematikleştir.

“Hafızayı korumak, adaletin ömrünü uzatır.”

@stratejivefikirler

Son Söz

Unutmak sadece bir zihinsel eksiklik değildir. Unutturmak stratejik bir operasyondur. Toplumların hafızası çalındığında, iradesi felç olur. İşte bu yüzden; hatırlamak, direnmenin ilk adımıdır.

“Toplumsal hafıza yoksa, hiçbir şeyin hesabı sorulamaz.”

@stratejivefikirler

Gürkan KARAÇAM

#unutmak #hafıza #unutturmak #türkiye #abd #japonya #ingiltere #israil